Добавил:
dr.valiyevic.codmobile.uzbekistan@gmail.com Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Bolalarda ovqat hazm qilish tizimining anatomik va fiziologik xususiyatlari.pptx
Скачиваний:
60
Добавлен:
24.04.2023
Размер:
1.86 Mб
Скачать

* Yo'g'on ichak

*U n/ro'rtacha uzunligi 63 sm.

*U n/rto'ldirish qutisi yo'qjarayonlar,yo'g'on ichakning chiziqlari zo'rg'a aniqlangan,gaustrayo'g'on ichak

*Bolalardagi yo'g'on ichakning shilliq qavati bir qator xususiyatlar bilan ajralib turadi: chuqurlashgan kriptlar, tekisroq epiteliy, uning ko'payish tezligi yuqori.

*Ko'richakn / r da u konusning yoki huni shaklidagi shaklga ega, baland joylashgan, kengligi uzunligidan ustun turadi, tutqich harakatchan.Ileotsekalteshik halqa yoki uchburchak, bo'shliq.

*Vermiformn / r yaqinidagi jarayon konusning shakliga ega, unga kirish keng ochiq (klapan hayotning birinchi yilida shakllanadi), mobil. Yangi tug'ilgan chaqaloqda uning uzunligi taxminan 5 sm, 1 yoshda - 7 sm, 1 yoshdan 10 yilgacha uzunligi atigi 1-2 ga oshadi.sm.

*KeyinTug'ilganda appendiksda limfoid follikullar paydo bo'lib, 10-14 yoshga kelib maksimal rivojlanish darajasiga etadi.

*Dabolalarda jarayondagi mushak qatlami zaif ifodalangan.

*Yo'g'on ichakhalqa shaklida ingichka ichakning ilmoqlarini o'rab oladi. ning ko'tarilgan qismin/rJudaqisqa.U zaif harakatchan va kamdan-kam hollarda tutqichga ega.

*ko'ndalangyo'g'on ichakning bir qismin/rfaqat 2 yoshga kelib u gorizontal holatga yaqinlashadi. 1 yoshgacha bo'lgan bolalarda uning uzunligi 23-28 sm, 10 yoshda esa 35 sm gacha.

*tushayotganqismi ko'proqtor.Uning uzunligi 1 yilga ikki baravar, 5 yoshga - 13 sm, 10 yoshga - 16 sm.

*Sigmasimon ichakn/rnisbatan uzun (12-29 sm) va harakatchan. Uning o'sishi jarayoni deyarli hayot davomida davom etadi.odam.Taxminan 1 yoshli bolalarda sigmasimon ichakning uzunligi 20-28 sm, 1 yoshdan 5 yoshgacha - 28-30 sm, 5 yoshdan 10 yoshgacha - 30-38 sm ga etadi.7 yoshga kelib, ichak o'zini yo'qotadiharakatchanlik.Yosh bolalarda sigmasimon ichak odatda joylashganyuqorida - ichidaqorin bo'shlig'ibo'shliqlar va faqat5 yoshdan boshlab- Vtos bo'shlig'i.

*To'g'ri ichak.U n/rsilindrsimon shaklga ega, ampulaga ega emasva egilishlar, burmalarifodalanmaydi.

*Dahayotning birinchi oylarida bolalarnisbatanuzoq va yomonbelgilangan. finalto'g'ri ichakning holati 2 yilgacha davom etadi.

*U n/rmushak qavati kam rivojlangan.

* Bolalarda shilliq qavatning yaxshi rivojlanganligi va shilliq qavatning zaif fiksatsiyasi tufayli u ko'pincha tushishi mumkin.

*Bolalardagi anus koksiksdan 20 mm masofada joylashgan.

* Ichakning funksional xususiyatlari

*Motor qobiliyatlariyosh bolalarda u ko'proq faollashadi, bu esa tez-tez ichak harakatlariga yordam beradi. Chaqaloqlarda oziq-ovqat gruelining ichak orqali o'tish davomiyligi 4-18 soat, kattaroq bolalarda esa taxminan bir kun..

* Ichakning yuqori motorli faolligi, uning ilmoqlarining etarli darajada mahkamlanmaganligi tendentsiyani aniqlaydi.paydo bo'lishigainvaginatsiyalar.

* defekatsiya

*INhayotning birinchi soatlarida oqindi bormekonyum. YoniqHayotning 2-3- kunlarimekonyumnajas aralashtiriladi va 5-kundan boshlab najas yangi tug'ilgan chaqaloqqa xos ko'rinishga ega bo'ladi.

*Dahayotning birinchi oyidagi bolalarda defekatsiya odatda har bir oziqlantirishdan keyin sodir bo'ladi - kuniga 5-7 marta, hayotning 2- oyligidagi bolalarda - 3-6 marta, 1 yoshda - 1-2 marta..

Aralash va sun'iy oziqlantirish bilan defekatsiya kam uchraydi.

Ko'krak suti bilan oziqlanadigan, shilimshiq, sariq rangli, nordon reaktsiyasi va nordon hidli bolalarda kal; sun'iy oziqlantirish bilan najas qalinroq mustahkamlikka ega (shlakka o'xshash), engilroq, ba'zan kulrang tusli, neytral yoki hatto gidroksidi reaktsiyaga ega, o'tkirroq hid.

Chaqaloqlarda defekatsiya iroda ishtirokisiz, refleksli tarzda sodir bo'ladi. Hayotning birinchi yilining oxiridan boshlab, sog'lom bola asta-sekin defekatsiya o'zboshimchalik bilan sodir bo'lishiga o'rganib qoladi.

* Mikrofloraoshqozon-ichak trakti

*Ichaklarhomila van/rbirinchi 10-20 soat davomida steril (aseptik faza). Keyin mikroorganizmlar tomonidan ichakning kolonizatsiyasi boshlanadi (ikkinchi bosqich).),va uchinchi bosqich - mikroflorani barqarorlashtirish (bosqichtransformatsiyalar).

*DaIchak mikroflorasi orasida tabiiy oziqlanishda B. ustunlik qiladi.bifidum, sun'iy oziqlantirish bilan, L.atsidofil, B.Bifidum,enterokokklar va normalE.coli.

*Oshqozon osti bezi

*U n/rto'liq shakllanmagan, kichik o'lchamlarga ega va undan balandroq joylashgankattalar ko'proq harakatchan.

*Daoshqozon osti bezining tug'ilish vazni taxminan 3 g dan 6 gachaoylarikki barobarga, 1 yilga - 4 barobarga, 10 yilga - deyarli 10 taga oshadibir marta.Temir birinchi 3 yil va balog'at davrida eng intensiv o'sadi.

*INErta yoshda bezning yuzasi silliq bo'lib, 10-12 yoshda tuberkulyoz paydo bo'ladi, bu lobulalar chegaralarining izolyatsiyasi bilan bog'liq.

*Dayangi tug'ilgan chaqaloqda oshqozon osti bezining boshi eng rivojlangan.

*TOtug'ilish va hayotning birinchi oylarida oshqozon osti bezi etarli darajada farqlanmagan, ko'pqon tomirlanganva biriktiruvchi to'qimalarda kambag'al. endokrin qismiKimgatug'ilish ekzokringa qaraganda ancha rivojlangan.

*Dan/r sodir bo'lmoqdaoz miqdorda oshqozon osti bezining sekretsiyasisharbat;amilaza faolligi va bikarbonat sig'imi past. Oddiy dietaga o'tishda,amilaza faolligi tez o'sib boradi va 6-9 yil ichida maksimal qiymatlarga etadi. Faoliyatpankreatik lipazdan/r past.

*ProteolitikHayotning birinchi oylarida bolalarda oshqozon osti bezi sekretsiyasining faolligi ancha yuqori bo'lib, u 4-6 yoshda maksimal darajaga etadi.

*Muhimoziqlantirish turi oshqozon osti bezi faoliyatiga ta'sir qiladi: sun'iy oziqlantirish bilan, o'n ikki barmoqli ichak sharbatida fermentlarning faolligi tabiiy oziqlantirishga qaraganda 4-5 baravar yuqori.