2. Шәһәрнең мәйданы һәм халкы турында ничек әйтәбез? Как говорим о населении и площади города?

How speak about a city’s area and population?

+7. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

• Шәһәрегезнең мәйданы зурмы?

• Әйе. 288 квадрат километр.

• Анда күпме халык яши ?

• 1 Миллионан артык кеше яши.

• Площадь вашего города большая? How big is the area of your city?

• Да. 288 квадратных километров.Yes, it’s big. 288 square kilometers.

• Сколько народу проживает там? How many people live there?

• Около 1 миллиона человек. Over 1 million people.

Рис. карта Казани

+8. Тыңлагыз, укыгыз. Прослушайте, прочитайте. ...........Read.

Казанда университетлар, мәктәпләр һәм балалар бакчалары, театрлар, музейлар, китапханәләр һәм мәдәният сарайлары, сәүдә һәм күңел ачу үзәкләре эшли. Һәр районда парклар да, кафелар да бар.

Шәһәребездә 1 миллионнан артык кеше яши. Алар арасында татарлар, руслар, марилар, удмуртлар, чувашлар, үзбәкләр һәм башка милләтләр бар. Шәһәр халкы үзара дус-тату яши.

9. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Дустың кайсы шәһәрдә яши? Ул яши торган шәһәр нинди? Син бу шәһәрдә булдыңмы? Россиянең иң зур шәһәрләре ниндиләр? Россиянең кайсы шәһәрләрендә булдың? Чит ил шәһәрләрендә булганың бармы? Сиңа кайсы шәһәр күбрәк ошады?

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ!ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE

!Янында, алдында, артында, ягында, буенда, арасында – бәйлек сүзләр – послеложные слова - postpositions.

Бәйлек сүзләр төрле килешләрдә кулланылалар – послеложные слова употребляются в разных падежах - Postpositions can take forms of different cases:

ал –алдына, алдыннан, алдында; алдыма, алдымнан, алдымда.

10. Җөмләләрне дәвам итеп языгыз. Продолжите предложения. Complete the sentences in written form.

Без Казан Кремле алдында ................... Шәһәрнең үзәгендә ...................... Казансу елгасы буенда ........................... Идел буенда ............................ “Кольцо” сәүдә үзәге янында ............................ Зур-зур йортлар арасында ...................................

11. Диалогны тулыландырыгыз. Дополните диалог. Complete the dialogue.

• Сәлам, Мәликә, син кая ..................?

• .........................................

• Анда .............................. карыйсың килә?

• ........................

• Хәерле юл, сиңа.

• .....................

12. Сораулар куегыз һәм җөмләләрне укыгыз. Поставьте вопросы ипрочитайте предложения. Make up questions, read the sentences.

.....................................? Башкалабызда югары уку йортлары күп.

.......................................? Дустым Казанның тарихын яхшы белә.

........................................? Бу кафе Идел буенда урнашкан.

.........................................? Өченчекөн без берничә сәүдә үзәгендә булдык.

.........................................? Минем Милли музейга барасым килә.

.......................................? Шәһәребездә 7 театр эшли.

.......................................? Экскурсовод безгә Казан урамнары турында сөйләде.

13. Дөрес әйтегез. Скажите правильно. Say it correctly.

Шәһәр (урам), татар (театр), музыка (мәктәп), балалар (бакча), мәдәният (сарай), Идел (елга), елга (порт).

14. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Казан нинди шәһәр? Казанда күпме кеше яши? Казанда нинди истәлекле урыннар бар? Казанда нинди мәйданнар, урамнар бар? Казанның үзәгендә нинди урам урнашкан? Казан Кремлендә нәрсәләр күрергә мөмкин? Казанның иң атаклы манарасы нинди? Казан музейларында булдыгызмы? Казанда нинди театлар эшли?

15. Җөмләләрне тулыландырыгыз. Дополните предложения. Complete the sentences.

Бу манараның исеме - ................... Кол Шәриф мәчете .................... урнашкан. Муса Җәлил исемендәге Татар опера һәм балет театры янында ............................... һәйкәлләре бар. Галисәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры .................... урамында урнашкан. Туристлар .................... музеенда булганнар. Казан кунаклары ......................... барырга яраталар.

3.

Шәһәр транспорты төрләре турында ничек әйтәбез?Как говорим о городском транспорте?

How to speak about means of city transport?

+16. Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

- Гафу итегез, Җиңү проспектыннан шәһәр үзәгенә кадәр нинди транспорт белән барырга мөмкин?

• Сезгә 83 нче яки 63 нче автобуска, 12 нче яки 21 нче троллейбуска утырырга кирәк.

• Извините, каким траспортом можно доехать от проспекта Победы до центра города? Excuse me, what transport do I need to get from Victory Avenue to the university? изм

• Вам нужно сесть на 83 или 63 автобус, на 12 или 21 троллейбус. You need to take bus number 83 or 63, trolleybus number 12 or 21.

17. Сорауларны дәвам итегез. Продолжите вопросы. Complete the questions.

Шәһәрегездә ничә .....................................? Син шәһәр үзәгенә .......................? Дустың кайсы урамда .................................? Тимер юл вокзалына ..................................? Сезгә ничәнче автобус ...............................? Балалар кафесы …………………….

18. Диалогларны тулыландырыгыз. Дополните диалоги. Complete the dialogues.

- Гафу итегез, Казан Кремле кайда .............. ?

- Казансу ..................

- Анда ничек ………. мөмкин?

- ...................

- Ә җәяү барып буламы?

- Минемчә, .............................

***

• Казанда Сез ................. яшисез?

• ..................... урамында.

• Анда нинди транспорт бара?

• ............... трамвайга утырырга яки .................... автобус белән кайтырга мөмкин.

***

- Әйтегезче, автовокзалга ничек ..............?

- Минемчә, .................................

- Гафу итегез, ә башка транспорт юкмы?

- Бардыр, ләкин мин ........................

19. Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

• Гафу итегез, шәһәр үзәгенә метро белән барып буламы?

• Әлбәттә. Тукай мәйданы станциясенә кадәр барырга кирәк