5511
.pdf
|
x1 |
|
1 |
|
|
|
0 |
|
0; |
|
x2 |
|
|
|
2 |
|
|
30 |
|
3; |
|
x3 |
|
3 |
|
|
50 |
|
|
5. |
|
|
|||||||||||
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
Тема 3. |
|
Теория пределов |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
Предел функции |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
Пусть функция y |
f |
x |
определена в некоторой окрестности точки x0 . |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Определение. |
Число A называется пределом функции |
f |
x в точке x0 |
(или |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
при x |
|
|
|
x0 ), если для любого, сколь угодно малого положительного числа |
0 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
найдётся такое положительное число |
|
0, |
зависящее от |
, что для всех x , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
удовлетворяющих |
условию |
|
x |
|
x0 |
|
|
, |
|
|
x |
x0 |
выполняется |
неравенство |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
f (x) |
|
A |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
Этот предел функции обозначается: lim |
f (x) |
|
A или ƒ(х)→А при х→х0. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Практическое вычисление пределов основывается на следующих теоремах: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
если существуют |
lim |
f (x) |
|
А и |
lim g (x) |
|
B , то |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1) |
lim [ f (x) |
g(x)] |
lim f (x) |
|
lim g(x) |
A |
B ; |
|
|
|
|
|
|
(3.1) |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
a |
|
|
|
|
x |
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
2) |
lim |
[ f (x) g(x)] |
lim |
f (x) |
lim g(x) |
A B ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(3.2) |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
a |
|
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
3) |
lim |
[cf (x)] |
c |
lim |
f (x) |
|
c |
A; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(3.3) |
||||||||||||||||||
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
f (x) |
|
lim |
f (x) |
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
4) |
lim |
|
x |
a |
|
|
|
|
(при lim g x |
|
|
0 ). |
|
|
|
|
|
|
|
|
(3.4) |
||||||||||||||||||||||
|
g(x) |
lim |
g(x) |
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
x |
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Определение. Функция α (х) называется бесконечно малой величиной при |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
х→х0, или при х→∞, если её предел равен нулю |
|
lim |
(x) |
0 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x x0 |
|
|
|
|
|||||
|
|
Определение. Функция ƒ(х) называется бесконечно большой в точке х0 (или |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
при х→х0), если имеет место одно из равенств: lim |
f (x) |
|
; lim |
f (x) |
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
x0 |
|
|
|
|
x x0 |
|
|
||
|
|
Теорема (о связи бесконечно большой и бесконечно малой функций) : если |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ƒ(х) ─ бесконечно малая функция при х→х0, то |
|
1 |
|
─ бесконечно большая |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
f (x) |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
функция при х→х0, и наоборот. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
Первый замечательный предел |
|
lim |
sin x |
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
(3.5) |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
21
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Второй замечательный предел lim |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2,71828 . (3.6) |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
|
e |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Пример 7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Найти предел |
lim |
x 3 |
|
2x 3 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
5x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Решение: Поскольку функция непрерывна в точке x |
3, искомый предел |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
равен значению функции в этой точке. |
Используя теоремы о действиях над |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
пределами функций, получим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
lim |
x 3 |
2x 3 33 |
2 3 3 27 6 3 24 3 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
5x 1 |
|
5 3 1 |
|
|
|
|
15 1 |
|
|
|
16 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Пример 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Найти предел |
lim |
|
|
2x |
7 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
x |
6 x |
|
5x |
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Решение: При x |
|
|
6 числитель |
2x 7 |
стремится к пяти 2 6 |
7 |
12 |
7 |
5 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
(т.е. является ограниченной функцией), а знаменатель |
x 2 |
|
5x |
6 |
– к нулю (т.е. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
является бесконечно малой величиной). Очевидно, что их отношение есть |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
величина бесконечно большая, т. е. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
lim |
2x 7 |
|
lim |
|
|
|
2 6 |
|
7 |
|
|
|
|
12 |
|
7 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
x 6 x2 |
5x 6 x 6 62 |
5 6 6 |
|
|
|
36 30 6 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
В рассмотренных примерах предел находился сразу, |
|
чаще при вычислении |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
пределов мы сталкиваемся с неопределённостями: |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
, 1 . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
, |
|
|
|
, |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 9. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Найти предел |
lim |
2x 2 |
16 x |
24 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
x 3 |
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Решение: При |
x |
2 |
числитель и знаменатель дроби равны нулю, |
имеем |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
неопределенность вида |
|
0 |
. |
|
Чтобы раскрыть |
неопределённость |
вида |
0 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
0 |
|
0 , |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
необходимо разложить |
числитель и знаменатель на множители и сократить |
их |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
на общий множитель |
|
x |
2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
22
|
2x 2 |
|
16x 24 |
0 |
|
|
|
|
2 x 2 x 6 |
|
2 x 6 |
2 |
. |
||||||||||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
||
|
|
3 |
|
0 |
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
3 |
|||||||||
x 2 |
x |
8 |
|
x 2 |
x 2 x |
2x 4 x 2 |
x |
2x 4 |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
Пример 10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Найти предел |
lim |
|
|
x2 |
16 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
5 x |
|
2x 7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
x 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: Непосредственная подстановка предельного значения аргумента x 4 приводит к неопределённости вида 00 . Избавимся от иррациональности в знаменателе, умножив числитель и знаменатель дроби на выражение
|
|
|
|
|
(x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16)( 5 x |
|
2x |
7 ) |
|
||||||||
5 x |
|
2x 7 |
. lim |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
x 4 ( 5 x |
|
2x 7 )( 5 x |
2x 7 ) |
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
||
lim |
16 5 x |
|
2x 7 |
lim |
16 5 x |
|
2x 7 |
|
||||||||
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
5 x 2x |
7 |
|
||||||
x 4 |
5 x |
2x 7 |
|
x 4 |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
lim |
|
16 5 x |
|
2x 7 |
|
|
lim |
x 4 x 4 5 x |
|
2x 7 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3x 12 |
|
|
|
|
|
|
|
3 x |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
x |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
x |
4 |
5 |
|
|
x |
|
|
2x 7 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
16 |
. |
||||||||||||||||
lim |
|
|
|
|
|
lim x 4 |
5 x |
|
2x |
7 |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
x |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 x 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|||||
Пример 11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
lim |
|
2x 2 |
3x |
4 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
x 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
x |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: Теорему о пределе частного здесь применить нельзя, так как числитель и знаменатель дроби конечного предела не имеют. В данном случае
имеет место |
неопределённость вида |
|
. Разделим числитель и знаменатель |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
дроби на х |
в высшей степени (в данном случае на х2 ), а затем воспользуемся |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
теоремами о пределах функций: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x 2 |
|
|
|
3x |
|
|
|
4 |
|
|
|
|
2 |
|
3 |
|
4 |
|
|
|
|
||||||||
lim |
2x 2 |
|
3x 4 |
lim |
|
x 2 |
|
|
|
x 2 |
|
|
|
x 2 |
|
|
lim |
|
|
x |
|
|
x 2 |
|
|
2 |
2. |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
||||||
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
||||||||||||
x |
x |
1 |
x |
|
|
x |
|
1 |
|
|
|
|
|
x |
|
1 |
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
4 |
|
x |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
23
Пример 12
Найти предел |
|
lim |
|
|
3x 2 4 |
5 |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
x |
3 |
|
|
4x |
6 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Решение: |
Приведём дроби к общему знаменателю: |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
lim |
|
3x 2 |
4 |
|
|
5 |
|
|
|
lim |
|
3x 2 |
|
|
4 4x 6 5 x 3 |
|
|
|
|
|||
|
|
x 3 |
|
4x 6 |
|
|
|
|
|
x 3 4x 6 |
|
|
|
|
|
||||||||
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
lim |
12x 3 |
18x 2 |
16x |
24 |
5x 15 |
lim |
12x 3 18x 2 21x 9 |
|
|
; |
||||||||||||
|
|
|
|
|
4x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4x 2 |
|
|
|
|
||||
x |
|
|
|
|
|
6x 18 |
|
|
|
|
|
x |
6x 18 |
|
|
|
Числитель и знаменатель дроби – бесконечно большие функции, поэтому
здесь имеет место неопределённость вида . Раскрывая эту
неопределённость, разделим числитель и знаменатель дроби на высшую степень
x , т. е. на x3:
|
12 x 3 |
18x 2 |
21x 9 |
||
|
lim |
|
|
|
|
x |
4x 2 6x |
18 |
|||
|
Пример 13
|
2x |
9 |
x |
Найти предел lim |
|
||
|
|
|
|
2x |
9 |
|
|
x |
|
||
Решение: При x |
|
2x |
9 |
|
|
|
|
|
2x |
9 |
|
|
|
|
|
12 |
18 |
|
21 |
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
lim |
|
|
x |
|
|
x 2 |
|
|
|
x 3 |
|
12 |
0 |
0 0 |
12 |
. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
x |
|
|
4 |
|
|
|
6 |
|
|
18 |
|
|
|
|
0 |
0 |
0 |
|
0 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
x |
x |
2 |
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
.
1, а показатель степени (x 5) стремится к
|
, следовательно, |
имеем неопределённость вида 1 . |
|||||||||||||||||
|
Представим |
дробь |
в |
виде |
суммы 1 |
и некоторой бесконечно малой |
|||||||||||||
величины: |
|
|
2x 9 |
|
2x |
9 |
18 |
|
1 |
|
|
18 |
. |
|
|||||
|
|
2x |
9 |
|
|
2x |
|
9 |
|
|
|
2x |
9 |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
2x |
9 |
|
x2 |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
18 |
|
x |
5 |
|
|
lim |
|
|
|
|
|
lim |
1 |
|
|
|
|
|
. |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
2x |
9 |
|
|
|
|
|
|
2x |
9 |
|
|
|
|
||||||
x |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
Применим второй замечательный предел |
(3.6). |
24
|
|
x 5 |
|
|
18 x 5 |
|
|
|
|
2 x 9 18 |
( x 5) |
|||
|
2x 9 |
|
|
|
|
18 |
|
|
|
|
||||
lim |
lim |
1 |
lim |
1 |
|
18 2 x 9 |
||||||||
2x 9 |
|
2x 9 |
|
2x 9 |
|
|
|
|
|
|||||
x |
|
x |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
18(x |
|
5) |
|
|
|
|
|
|
|
2x 9 |
|
|
|
|
|
18x |
90 |
|
|
|
|
|
2x |
9 |
|
lim |
|
|||
|
18 |
18 |
|
|
|
|
2x |
9 |
9 . |
||
lim 1 |
|
|
|
|
x |
||||||
|
|
|
|
|
|||||||
2x 9 |
|
|
|
|
|
|
|
||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Тема 4. Дифференциальные исчисления |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
Производная и дифференциал |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
Пусть функция у = f(x) определена на промежутке X. Возьмём точку х Х. |
||||||||||||||
Дадим значению х приращение |
x |
0 , |
тогда функция получит приращение |
||||||||||||||
|
y |
|
f |
x |
x |
f x . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Определение. Производной функции у = f(x) называется предел отношения |
|||||||||||||||
приращения функции к приращению переменной х, |
при стремлении последнего |
||||||||||||||||
к нулю (если этот предел существует): |
y |
lim |
y |
lim |
|
f (x |
x) f (x) |
. |
|||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
x |
x |
0 |
|
x |
||
|
|
|
|
|
|
|
Основные правила дифференцирования |
|
|
||||||||
|
|
|
Если С ─ постоянное число, U U x , |
V |
V x |
─ функции, имеющие |
|||||||||||
производные, тогда: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
С |
0 ; |
|
|
|
|
(I) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
U |
|
V |
|
U |
V ; |
(II) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
(CU ) |
CU ; |
|
|
(III) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
U V |
U V |
V U ; |
(IV) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
U |
|
|
U |
V |
V U |
. |
(V) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
V |
|
|
|
V 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Если у = f(u), u = φ (х) ─ дифференцируемые функции от своих аргументов, то производная сложной функции y=f[(φ(x)] существует и равна произведению производной данной функции по промежуточному аргументу на производную этого аргумента по независимой переменной х, т.е. y f (u) u (VI).
25
Таблица производных основных функций
№ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Формула |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Формула |
||||||||||||||||||
1 |
(x |
n |
) |
n x |
n 1 |
|
|
|
|
15 |
un |
|
n un 1 u |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
2 |
(a |
x |
) |
a |
x |
|
|
ln a ( a 0, a 1) |
16 |
(u |
x |
) |
u u |
x |
|
|
|
ln u |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
x |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
17 |
u |
|
u u |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
4 |
loqa x |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
( a 0, a 1) |
18 |
(loqau) |
|
|
|
|
|
u |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
ln a |
|
u |
|
|
ln a |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
5 |
(ln x) |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
19 |
ln u |
|
|
u |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
6 |
(sin x) |
|
|
|
cosx |
|
|
|
|
20 |
sin u |
|
|
u |
|
cosu |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
cosx |
|
|
|
|
|
|
sin x |
|
|
|
|
21 |
cosu |
|
|
u |
|
sin u |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
9 |
tqx |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
22 |
tqu |
|
|
u |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
cos2 x |
|
|
|
|
|
|
cos2 u |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
10 |
ctqx |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
23 |
ctqu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
sin2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin2 u |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
11 |
arcsinx |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
24 |
arcsinu |
|
|
|
|
|
u |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
x2 |
|
|
|
1 |
|
|
u2 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
12 |
arccosx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
25 |
arccosu |
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
x2 |
|
|
|
1 |
u2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
13 |
arctgx |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
26 |
arctgu |
|
|
|
u |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 u2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
14 |
arcctgx |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
27 |
arcctgu |
|
|
|
|
|
|
u |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
x2 |
|
|
|
1 |
|
|
u2 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример 14
Найти производные функций:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
|
|
|
|
a) y sin cos 5x ; |
|
|
b) |
y |
3 x e3x 5 ; |
c) y arctg |
|
|
. |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
x 2 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
||||
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а) функцию y |
|
sin cos 5x |
можно представить в виде |
y |
|
sin u , где |
u cos5x . |
||||||||
Поэтому, используя |
правило дифференцирования |
(VI) и формулы таблицы |
|||||||||||||
производных y |
|
|
|
(sin(u)) |
|
u cos u (cos 5x) cos cos 5x |
|
|
5 sin 5x cos cos 5x ; |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
b) функция y |
3 |
x |
e3x |
5 |
представлена |
произведением |
|
двух функций, поэтому |
на основании правила (IV)
26
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
e3x |
|
5 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
x3 |
|
|
|
e3x |
|
|
|
|
3 |
|
e3x |
|
|
|
|
|
3 |
|
e3x |
5 3e3x x3 |
|
3e3x 3 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
y |
|
|
5 x |
|
5 |
|
|
|
|
x |
|
x |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e3x |
|
5 |
9e |
3x x |
|
e3x 9x |
1 |
5 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
3 3 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 3 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
c) функцию |
|
|
y |
arctg |
|
|
|
2x |
|
можно представить в виде y |
arctgu, |
где u |
|
2x |
, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x 2 |
|
x2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
||||||||||
используя |
формулу (26) и |
|
правила дифференцирования |
(V) и (VI) получим: |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
y |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
2x 1 x2 |
2x 1 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
2 1 x2 |
|
2x 2x |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x2 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 2x2 |
|
x4 |
4x2 |
1 x2 2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
1 |
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
1 x |
2 2 |
|
|
|
2 2x |
2 |
|
|
4x |
2 |
|
|
|
2 2x |
2 |
|
|
|
2 1 x |
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
1 2x2 |
|
x4 |
|
|
|
|
1 x |
2 |
2 |
|
|
|
|
|
1 |
x |
2 2 |
|
|
1 |
|
x |
2 2 |
|
1 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
Определение. |
|
|
|
|
Дифференциалом функции у=f(x) называется главная, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
линейная относительно |
|
|
|
|
x часть приращения функции, равная произведению |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
производной на приращение независимой переменной: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dy |
|
|
f x |
|
|
|
|
x . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
Дифференциал независимой переменной равен приращению этой |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
переменной, т.е. dx |
|
|
|
|
x . Итак, дифференциал функции равен произведению её |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
производной на дифференциал аргумента: dy |
|
f |
x |
|
dx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Общая схема исследования функции и построения графика |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Для |
|
|
|
полного |
|
|
|
|
исследования |
|
|
функции |
и |
|
построения |
её графика |
рекомендуется использовать следующую схему:
1)найти область определения функции;
2)найти точки разрыва функции и вертикальные асимптоты (если они существуют);
3)исследовать поведение функции в бесконечности, найти горизонтальные и наклонные асимптоты;
4)исследовать функцию на чётность (нечётность) и на периодичность (для тригонометрических функций);
5)найти экстремумы и интервалы монотонности функции;
6)определить интервалы выпуклости и точки перегиба;
7)найти точки пересечения с осями координат, если возможно и некоторые дополнительные точки, уточняющие график.
27
Пример 15
Исследовать функцию y |
|
x 2 |
1 |
и построить график. |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
x 2 |
1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
1) область определения : x |
( |
; 1) |
( |
1;1) |
(1; |
|
) ; |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
2) функция терпит разрыв в точках x1 |
|
|
1, x2 1. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Исследуем функцию на наличие вертикальных асимптот. |
||||||||||||||||||||||||||||
lim |
x2 |
1 |
|
; |
lim |
|
x2 |
1 |
|
|
|
|
, |
x1 |
1─ вертикальная асимптота; |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
x |
1 0 x2 |
1 |
|
x |
|
1 0 x2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
lim |
|
x2 |
1 |
; |
lim |
|
x2 |
1 |
, |
|
x2 |
|
1─ вертикальная асимптота; |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
x 1 0 x2 |
1 |
|
|
|
x 1 0 x2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
3) исследуем функцию на наличие наклонных и горизонтальных асимптот. |
||||||||||||||||||||||||||||
Прямая y |
k x |
b ─ наклонная асимптота, если k |
lim |
|
f (x) |
, |
||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b lim |
( f (x) |
kx) . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
lim |
|
x 2 |
1 |
|
0 , b |
|
lim |
|
x 2 |
1 |
0 |
x |
|
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
(x 2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
x |
1)x |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Прямая |
y |
1 ─ горизонтальная асимптота; |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
4) функция является чётной т.к. |
y( |
|
x) |
|
( |
x)2 |
1 |
x2 |
1 |
|
y(x) . Чётность |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
( |
x)2 |
1 |
x2 |
1 |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
функции указывает на симметричность |
графика относительно оси ординат; |
|||||||||||||||||||||||||||
5) найдём интервалы монотонности и экстремумы функции: |
||||||||||||||||||||||||||||
y |
(x2 |
1) (x2 |
1) (x2 |
|
1) (x2 1) |
|
|
|
|
4x |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
(x2 1)2 |
|
|
|
|
|
|
|
(x2 |
1)2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Найдём критические точки, т.е. точки в которых производная равна 0 или не
существует: 4x |
0 ; (x2 1)2 |
0 . Имеем |
три точки |
x |
0 ; |
x |
2 |
1; |
x |
3 |
1 |
. Эти |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
||
точки разбивают всю действительную ось на четыре промежутка. |
|
Определим |
|||||||||||
знаки y на каждом из них. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
+ |
+ |
─ |
|
|
|
|
|
|
─ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-1 |
|
0 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
max |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28
На интервалах (-∞; -1) и (-1; 0) функция |
возрастает, на интервалах (0; 1) и |
|||||||||
(1 ; +∞) ─ убывает. При |
переходе |
через |
точку x |
0 производная меняет |
||||||
знак с |
плюса на минус, следовательно, в этой точке |
функция имеет максимум |
||||||||
ymax |
f (0) |
1; |
|
|
|
|
|
|
|
|
6) найдём интервалы выпуклости, |
точки перегиба. |
|
||||||||
y |
|
|
4x |
|
4(3x2 |
1) |
. |
|
|
|
|
(x2 |
1)2 |
|
(x2 |
1)3 |
|
|
|
Найдём точки, в которых y равна 0 или не существует.
3x2 |
1 |
0 |
не имеет действительных корней. |
x2 |
1 |
0 , x |
1, x |
2 |
1 |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
Точки |
x1 |
1 |
и x2 1 |
разбивают действительную ось на три интервала. |
||||||||
Определим знак y |
на каждом промежутке. |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
y |
+ |
|
─ |
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
Таким образом, кривая, на интервалах |
; |
1 и |
1; |
выпуклая вниз и |
||||||||
выпуклая |
вверх на интервале (-1;1); точек перегиба нет, т. к. функция в точках |
|||||||||||
x1 |
1 |
и |
x2 |
1 не определена; |
|
|
|
|
|
|
||
7) |
найдём точки пересечения с осями. |
|
|
|
|
|
|
С осью Oy график функции пересекается в точке (0; -1), а с осью Ox график не пересекается, т.к. числитель данной функции не имеет действительных корней.
График заданной функции изображён на рисунке 5.
29
y
-1 |
0 |
1 |
|
-1 |
|
Рисунок 5 ─ График функции y |
x 2 |
1 |
|||
|
|
|
|||
x 2 |
1 |
||||
|
|
||||
Тема 6. Функция двух переменных |
|
|
|
|
|
Определение. Если каждой паре чисел |
x.y D |
по некоторому закону |
|||
f поставлено одно определённое число z |
Z , то говорят, что на множестве D |
||||
задана функция Z=f(x,y). |
|
|
|
|
Для определения полного дифференциала функции Z=f(x,y) необходимо ввести понятие частной производной нескольких переменных.
Определение. Величина f x x, y yf x, yназывается полным приращением функции в точке (х, у). Если задать только приращение аргумента x или только приращения аргумента y , то полученные приращения функции
соответственно: |
xZ |
f x |
x, y |
f x, y и yZ |
f x, y |
y |
f x, y |
||||
называются частными. |
|
|
|
|
|
|
|
||||
Определение. Частной производной от функции |
Z |
f x, y |
по независимой |
||||||||
переменной |
|
x |
|
|
называется |
конечный |
предел |
||||
Z x lim |
x Z |
|
|
f |
x |
x, y f |
x, y |
, вычисленный при постоянном y . |
|||
x |
lim |
|
x |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
x 0 |
x 0 |
|
|
|
|
|
|
30