
Сборник задач по алгебре. Майорова С.П., Завгородний М.Г
.pdfx 5 (mod 3)
7)x 17 (mod 4)x 3 (mod 13)
x 3 (mod 17)x 26 (mod 3)
x 5 (mod 4)9)
|
x 19 (mod 4) |
11) |
|
x 26 (mod 5) |
|
|
|
|
x 2 (mod 7) |
|
x 14 (mod 3) |
13) |
|
x 25(mod 4) |
|
|
|
|
x 3 (mod 11) |
|
x 14 (mod 13) |
15) |
|
x 35(mod 3) |
|
|
|
|
x 3 (mod 5) |
|
x 1 (mod 3) |
17) |
|
x 39 (mod 4) |
|
|
|
|
x 15 (mod 13) |
|
x 36 (mod 17) |
19) |
|
x 7 (mod 3) |
|
|
|
|
x 15 (mod 4) |
x 23(mod 7) 8) x 3 (mod 5)
x 17 (mod 8)
x 38(mod 5) 10) x 17 (mod 4)
x 2 (mod 11)
x 8 (mod 7)
12)x 3 (mod 5)x 29 (mod 9)
x 3 (mod 5)
14)x 37 (mod 7)x 23(mod 11)
x 29 (mod 3)
16)x 11 (mod 5)x 3 (mod 8)
x 10 (mod 7)
18)x 42 (mod 5)x 9 (mod 8)
x 12 (mod 5)
20)x 31(mod 4)x 3 (mod 11)
161

ЗАДАЧА 56. Найдите число обратимых элементов и число
делителей нуля в кольце классов вычетов |
m при данном |
||||
|
|
||||
значении m . Выпишите все обратимые |
элементы этого |
||||
кольца. |
|
|
|
|
|
1) |
m 819 ; |
8) m 712 ; |
15) |
m 840 ; |
|
2) |
m 392 ; |
9) m 351; |
16) |
m 624 ; |
|
3) |
m 378 ; |
10) |
m 528 ; |
17) |
m 594 ; |
4) |
m 882 ; |
11) |
m 891; |
18) |
m 918 ; |
5) |
m 684 ; |
12) |
m 816 ; |
19) |
m 612 ; |
6) |
m 936 ; |
13) |
m 540 ; |
20) |
m 608 . |
7) |
m 702 ; |
14) |
m 756 ; |
|
|
ЗАДАЧА 57. В кольце классов вычетов |
91 найдите сум- |
му, произведение и обратные (если они существуют) для данных классов:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1) |
271 |
и |
490 ; |
2) |
557 и 322 ; |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3) |
216 |
|
|
и |
442 ; |
|
4) |
336 |
и |
496 ; |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
5) |
247 |
|
|
и |
439 ; |
6) |
409 |
и |
259 ; |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
7) |
245 |
и |
478 ; |
8) |
343 |
и |
508 ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9) 337 и 448 ; |
10) |
553 |
|
|
и |
306 |
; |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11) |
|
|
251 и 532 ; |
12) |
481 |
|
|
|
и |
|
344 ; |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13) |
352 |
и |
507 ; |
|
14) |
658 |
|
|
|
и |
|
359 ; |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
15) |
551 |
и |
266 ; |
|
16) |
264 |
|
и |
507 |
; |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
17) |
504 |
и |
|
|
346 ; |
18) |
207 |
|
|
|
и |
|
715 ; |
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
19) |
582 |
|
и |
441 ; |
|
20) |
|
416 |
и |
328 . |
162

ЗАДАЧА 58. Для данной матрицы A над полем |
p |
найдите |
|
|
|
обратную матрицу A 1 . Сделайте проверку. |
|
|
1) |
|
3 |
9 |
|
|
|
|
|
A |
5 |
2 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
2 |
11 |
|
|
|
|
||
3) |
A |
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
5 |
6 |
|
|
|
|
|
5) |
5 |
7 |
, |
|
|
|||
A |
|
|
|
|
|
|||
|
14 |
2 |
|
|
|
|||
7) |
3 |
5 |
|
, |
|
|
||
A |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
2 |
11 |
|
|
|
|
|
|
15 |
1 |
|
|
|
|
||
9) |
A |
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
11 |
3 |
|
|
|
|
|
11) |
A |
3 |
|
5 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
9 |
|
2 |
|
|
|
|
13) |
A |
5 |
|
2 |
, |
|
||
|
|
|
|
|
||||
|
|
6 |
11 |
|
|
|||
15) |
A |
14 |
5 |
, |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
2 |
|
7 |
|
|
|
|
17) |
A |
2 |
|
3 |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
11 |
5 |
|
|
|
||
19) |
A |
11 |
15 |
, |
||||
|
|
|
|
|
||||
|
|
3 |
|
1 |
|
|
p 11; |
2) |
|
9 |
3 |
, |
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
2 |
6 |
|
|
|
|
|
p 17 ; |
|
1 |
12 |
|
|
|
|||
4) |
A |
|
|
|
, |
|
|
||
|
|
|
3 |
17 |
|
|
|
||
p 19 ; |
6) |
|
7 |
2 |
, |
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
4 |
5 |
|
|
|
|
|
p 13 ; |
8) |
4 |
9 |
, |
|
|
|||
A |
|
|
|
|
|
||||
|
|
13 |
7 |
|
|
|
|||
p 23 ; |
10) |
A |
5 |
14 |
, |
|
|||
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
8 |
9 |
|
|
|
||
p 11; |
12) |
A |
2 |
9 |
, |
|
|
||
|
6 |
3 |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||
p 17 ; |
14) |
A |
3 |
|
1 |
, |
|||
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
17 |
12 |
|
|
|||
p 19 ; |
16) |
A |
4 |
7 |
|
|
|
||
|
5 |
2 |
, |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|||
p 13 ; |
18) |
A |
13 |
4 |
, |
|
|||
|
7 |
9 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|||
p 23 ; |
20) |
A |
8 |
5 |
, |
|
|||
|
9 |
14 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
p 13 ;
p 23 ;
p 11;
p 17 ;
p 19 ;
p 13 ;
p 23 ;
p 11;
p 17 ;
p 19 .
163

КОЛЬЦО МНОГОЧЛЕНОВ ЗАДАЧА 59. Пользуясь схемой Горнера, в каждом из колец
[x] , |
2[x] , |
|
3[x] разделите многочлен |
f (x) |
с остатком на |
|||||
(x x0 ) |
и найдите значение f (x0 ) : |
|
|
|||||||
1) |
f (x) 5x5 |
4x4 |
7x3 11x2 29, |
x |
1; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
2) |
f (x) 11x6 6x5 4x4 5x3 x 5, |
x 1; |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
3) |
f (x) x5 |
23x3 |
2x2 x 37, |
x |
5; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
4) |
f (x) 13x5 5x4 4x2 9x 5, |
x 1; |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
5) |
f (x) x6 |
2x4 |
7x3 |
3x2 |
5x 11, |
x |
1; |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
6) |
f (x) x5 |
2x4 |
9x3 |
7x2 |
5x 17, |
x |
5; |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
7) |
f (x) 3x6 5x5 2x4 11x3 7x2 5, |
x 1; |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
8) |
f (x) 2x6 |
3x4 |
11x3 12x 25, |
x |
1; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
9) |
f (x) 3x6 |
x3 |
28x2 13x 19, |
x |
1; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
10) |
f (x) 7x6 |
x4 |
3x3 |
10x2 2x 19, |
x |
1; |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
11) |
f (x) x5 |
39x4 |
8x3 17x2 5x 7, |
x |
1; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
12) |
f (x) x5 |
5x4 |
8x3 |
15x 23, |
x |
5; |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
13) |
f (x) 2x5 |
7x4 |
8x2 21x 31, |
x |
1; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
14) |
f (x) 3x5 |
2x4 |
7x3 10x 19, |
x |
1; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
15) |
f (x) x5 |
6x4 |
5x3 |
27x2 55, |
x |
5; |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
164

16) |
f (x) x6 |
2x3 |
35x2 |
6x 25, |
x |
1; |
||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
17) |
f (x) x5 |
3x3 |
19x2 |
10x 49, |
x |
1; |
||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
18) |
f (x) x6 |
8x3 |
23x2 |
51x 91, |
x |
1; |
||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
19) |
f (x) 2x6 |
5x5 |
7x2 |
8x 73, |
x |
1; |
||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
20) |
f (x) 7x5 |
2x3 |
3x2 |
11x 19, |
x |
1. |
||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
ЗАДАЧА 60. С помощью алгоритма Евклида найдите наибольший общий делитель данных многочленов в каждом из колец [ x] , 2[x] , 3[x] . В кольцах 2[x] и 3[x] найдите линейное представление для унитарного НОД.
1) x5 x4 x3 x2 2x 2, |
|
x5 1; |
|
|||
2) x5 2x4 2x2 7x 6, |
|
x4 x3 4x2 3x 2; |
||||
3) 3x5 7x4 x3 2x 5, |
|
x4 1; |
|
|||
4) x6 6x4 4x3 9x2 12x 4, |
x5 4x3 2x2 3x 2; |
|||||
5) 3x5 x4 6x3 3x2 3x 2, |
3x4 4x3 3x2 2x 1; |
|||||
6) x6 3x5 4x4 x3 2x2 5x 3, |
x5 2x4 3x3 2x2 7x 4; |
|||||
7) x5 x4 x3 2x 1, |
3x4 2x3 x2 2x 2; |
|||||
8) x5 x4 x3 3x2 3x 1, |
|
x4 2x3 x2 2x 1; |
||||
9) x4 4x3 1, |
x3 3x2 1; |
|
|
|||
10) x6 4x5 |
14x3 18x2 |
11x 6, |
x5 2x4 5x3 7x2 4x 3; |
|||
11) x4 2x3 |
x2 |
4x 2, |
|
x4 x3 |
x2 2x 2; |
165

12) |
x5 5x4 2x3 12x2 2x 12, |
x3 5x2 3x 17; |
||||
13) |
2x4 3x3 3x2 5x 2, |
2x3 x2 x 1; |
||||
14) |
x4 x3 3x2 4x 1, |
x3 |
x2 |
x 1; |
||
15) |
x5 |
3x4 4x 8, |
x2 |
4; |
|
|
16) |
3x4 11x3 7x2 x 6, |
x3 2x2 2x 3; |
||||
17) |
x6 |
2x4 4x3 3x2 |
8x 5, |
x5 x2 x 1; |
||
18) |
x5 |
x4 x3 2x 1, |
|
3x4 |
2x3 x2 2x 2; |
|
19) |
x6 |
7x4 8x3 7x 7, |
3x5 7x3 3x2 7, |
|||
20) |
x4 x3 4x2 4x 1, |
x2 |
x 1. |
ЗАДАЧА 61. Разложите данный многочлен |
на неприводи- |
мые множители над каждым из полей , 2 , |
3 : |
1) x5 x4 x3 8x2 41x 6; 2) x5 7x3 11x2 5x 30;
3) x5 4x4 7x3 10x2 10x 4; 4) x5 2x4 4x3 4x2 5x 6;
5) x5 5x4 6x3 11x2 43x 30; 6) x5 4x4 9x3 19x2 44x 21;
7) x6 5x5 5x4 38x3 49x2 23x 3; 8) x5 5x4 4x3 17x2 31x 14;
166

9)x6 2x5 9x4 24x3 34x2 4x 6;
10)x6 x5 4x4 6x3 9x2 3x 6;
11)x6 x5 10x4 12x3 27x2 3x 6;
12)x5 5x4 29x2 19x 42;
13)x6 6x5 10x4 9x3 3x2 5x 4;
14)x6 3x5 4x4 9x3 3x2 16x 4;
15)x6 4x4 5x3 21x2 35x 14;
16)x5 4x4 18x3 16x2 17x 12;
17)x6 6x5 11x4 4x3 33x2 2x 21;
18)x6 3x4 2x3 18x2 24x 8;
19)x5 9x4 18x3 6x2 26x 4;
20)x6 4x4 5x3 21x2 35x 14.
ЗАДАЧА 62. Найдите все рациональные корни данного многочлена и разложите многочлен на неприводимые над полем
рациональных чисел множители.
1)3x5 2x4 16x3 4x2 21x 6 ;
2)2x5 7x4 6x3 x2 26x 12 ;
3)6x5 13x4 26x3 19x2 38x 12 ;
4)4x5 12x4 x3 6x2 10x 3 ;
5)2x5 3x4 7x3 6x2 x 3 ;
167

6)3x5 8x4 4x3 3x2 8x 4 ;
7)9x5 21x4 8x3 21x2 13x 2 ;
8)6x5 x4 7x3 7x2 1;
9)12x5 19x4 x3 13x2 13x 6 ;
10)3x5 8x4 2x3 2x2 5x 6 ;
11)4x5 7x4 7x3 5x2 18x 9 ;
12)4x5 7x4 6x3 5x2 23x 6 ;
13)6x5 15x4 20x3 29x2 16x 12 ;
14)4x5 x4 5x3 6x2 8x 6 ;
15)6x5 8x4 7x3 5x 2 ;
16)15x4 22x3 15x2 18x 4 ;
17)6x4 2x3 45x2 27x 14 ;
18)8x5 22x4 6x3 15x2 5x 2 ;
19)4x5 11x4 5x3 30x2 16x 6 ;
20)3x5 5x4 7x3 12x2 6x 3 .
ЗАДАЧА 63. В конечном поле |
3[x] |
f (x) |
найдите сумму, |
|
|||
|
|
|
произведение и обратные элементы для классов [a(x)] f ( x) и
[b(x)] f ( x) , если:
1) |
a(x) x2 x , |
b(x) 2x 2 , |
f (x) x3 2x2 1; |
2) |
a(x) x 2 , |
b(x) x2 x 2 , |
f (x) x3 2x 1 ; |
168
3) |
a(x) 2x2 x 1, |
b(x) x 1 , |
f (x) x3 x2 2 ; |
|
4) |
a(x) 2x2 1, |
b(x) 2x2 x 1 , |
f (x) x3 2x 2 ; |
|
5) |
a(x) x2 2x 2 , |
b(x) 2x 1, |
f (x) x3 2x2 1; |
|
6) |
a(x) x2 1, |
b(x) x2 2x 1 , |
f (x) x3 2x 1 ; |
|
7) |
a(x) 2x2 , |
b(x) 2x2 x 2 , |
f (x) x3 x2 2 ; |
|
8) |
a(x) x 1, |
b(x) x2 x 2 , |
f (x) x3 2x 2 ; |
|
9) |
a(x) 2x2 x 1, |
b(x) x 1, |
f (x) x3 2x2 1; |
|
10) |
a(x) 2x2 1, |
b(x) 2x2 2x , |
f (x) x3 2x 1 ; |
|
11) |
a(x) 2x 2 , |
b(x) x2 x 2 , |
f (x) x3 x2 2 ; |
|
12) |
a(x) x2 2x 2 , |
b(x) x2 x , |
f (x) x3 2x 2 ; |
|
13) |
a(x) x2 2x , |
b(x) 2x2 2x 1 , |
f (x) x3 2x2 1; |
|
14) |
a(x) 2x2 2 , |
b(x) x2 2x , |
f (x) x3 2x 1 ; |
|
15) |
a(x) x2 1, |
b(x) x2 2x 1 , |
f (x) x3 x2 2 ; |
|
16) |
a(x) x2 2x 2 , |
b(x) 2x 1, |
f (x) x3 2x 2 ; |
|
17) |
a(x) 2x2 x , |
b(x) 2x2 x 2 , |
f (x) x3 2x2 1; |
|
18) |
a(x) 2x 1 , |
b(x) x2 x 1, |
f (x) x3 2x 1 ; |
|
19) |
a(x) x2 2x 1, |
b(x) x 1 , |
f (x) x3 x2 2 ; |
|
20) |
a(x) 2x 2 , |
b(x) x2 x 2 , |
f (x) x3 2x 2 . |
169
ЗАДАЧА 64. С помощью критерия Батлера покажите, что данный многочлен приводим над полем GF (3) и разложите его на неприводимые множители:
1) |
x4 x3 2x2 1 ; |
11) |
x4 2x 1; |
2) |
x4 2x3 2x2 1; |
12) |
x4 x3 1; |
3) |
x4 x3 2x2 x 2 ; |
13) |
x4 x2 x 2 ; |
4) |
x4 2x2 2x 1; |
14) |
x4 x3 x2 2x 1; |
5) |
x4 2x3 x2 2x 2 ; |
15) |
x4 x3 x2 2 ; |
6) |
x4 2x3 2x2 2 ; |
16) |
x4 2x3 x2 x 1; |
7) |
x4 x2 2x 2 ; |
17) |
x4 2x2 2x 2 ; |
8) |
x4 2x3 1; |
18) |
x4 2x2 x 2 ; |
9) |
x4 2x2 x 1 ; |
19) |
x4 x3 2x2 x 1; |
10) |
x4 x3 2x2 2 ; |
20) |
x4 2x3 x2 2 . |
ЗАДАЧА 65. Пользуясь критерием Батлера, определите, приводимы или нет над полем GF (3) данные многочлены
a(x) и b(x) . В случае приводимости разложите многочлен на неприводимые множители.
1) |
a(x) x5 x3 x2 x 2 , |
b(x) x5 x3 x 1; |
2) |
a(x) x5 2x4 2x3 2x 2 , |
b(x) x5 x3 2x2 2x 1; |
3) |
a(x) x5 x3 2x2 x 1, |
b(x) x5 x2 x 2 ; |
4) |
a(x) x5 2x4 2x2 x 1 ; |
b(x) x5 x3 x2 2 ; |
170