- •Этнопсихолгия психологияның бір саласы ретіндегі міндеттерін жазыңыз
- •Этнос ұғымын кітапта қарастырылған түрде жазыңыз
- •Этнопсихологияның ең негізгі категориясын жазыңыз
- •Этнопсихология түсінігін анықтаңыз
- •1. Антропологиялық психология;
- •2. Кросс-мәдени психология.
- •Этнопсихология түрлерін кітап негізінде тізімдеңіз
- •1. Антропологиялық психология;
- •2. Кросс-мәдени психология.
- •Этнопсихолгиямен этнопедагогиканың ортақ белгілерінің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын көрсетіңіз
- •Этнопсихологиялық зерттеулердің негізгі бағыттарын өз сөзіңізбен жазыңыз
- •Этнопсихологиялық зерттеулердің қосымша әдістеріне мысал беріңіз
- •Адамдардың рухани-психологиялық өміріндегі этностық ерекшеліктерін өз сөзіңізбен жазыңыз
- •Антикалық ойшылдардың еңбектеріндегі әртүрлі халықтардың өмір сүру ережесін тұжырымдаңыз
- •Ұлттық қадір қасиет деген ұғымды тәжірибеде қолдануды бағалаңыз
- •Ресейдегі психикалық этнографияны құрудағы орыс географиялық қоғамның рөлін бағалаңыз
- •Д. И .Овсянико-Куликовскийдің (1853-1920) этнопсихологияның дамуына қосқан үлесін эксперимент ретінде көрсетіңіз
- •XIX ғасырдың 60 жылдарында публицист және социолог н.Я.Данилевскийдің еңбектерін зерделеңіз
- •Қазақ фольклорының жанрларында этнопсихологиялық ойлардың көрінісін жасаңыз
- •Ш.Уалиханов бүкіл әлемдік өркениет қорын ззерттеуші ретінде түсіндіріңіз
- •А.Құнанбаев қазақ халқының этнопсихологиялық ерекшеліктері туралы жазыңыз
- •Ы.Алтынсарин қазақтардың этностық ерекшеліктері жайлы суреттеңіз
- •Қ.Жарықбаевтың этнопсихологиялық көзқарастарын жаңғыртыңыз
- •Н.Елікбаевтың этнопсихологиялық көзқарастарына мысал келтіріңіз
- •К.Жүкеш пен с.Жақыповтың этнопсихологиялық көзқарастары салыстырыңыз
- •Халқымыздың жалпы дамуы тарихына сүйене отырып біз психологиялық ой-пікірлердің қалыптасу кезеңдерін өз сөзіңізбен жазыңыз
- •Психологиялық антропология («Мәдениет және тұлға» теориясы, ф.Боас,), р.Бенедикттің «Мәдениеттердің конфигурасиясын» шығармасындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарын көрсетіңіз
- •Негізгі этнопсихологиялық бағыттар мен мектептерді топтастырыңыз
- •Ұлттық сипаттағы зерттеулердегі психоанализге тәжірибе қойыңыз
- •Этникалық стреотиптің құрылымы мен функциясын реттеңіз
- •Г.Триандистің көзқарасы бойынша, күшті нәтижелер комплексті emic-etic қолданылады, etic категориясы және emic тәсілі бойынша мәселені шешіңіз
- •Кросс-мәдени этнопсихологиялық зерттеудің қарапайымдылығы , жүргізу жеңілдігіне қарамастан біршама қиындықтар кездеседі. Осыған байланысты мәселені шешіңіз
- •Бейімделудің қиын болуына байланысты, қарама-қайшы жағдайлар болған кезде мәселені шешіңіз
- •М.Херсковцитің «мәдени-релятивизм» теориясына қосқан үлесін жазыңыз
- •Ф.Хсюді психологиялық антропологиялық негізі қалаушы ретінде суреттеңіз
- •Этнопсихологиядағы мәдени орталықтандырылған тәсілдер (м.Мид, р.Бенедикт) және бөлу мен реттеудің ерекше әдісінің ұлттық сипаты туралы жазыңыз
- •Ұлттық сипаттағы зерттеулердегі тұлғалық- орталықтандырылған тәсілін жаңғыртыңыз
- •Ф.Бок және оның «психологиялық антропалогиядағы негізгі мектептер мен тәсілдердегі» классификациясын топтастырыңыз
- •Шетелдік этнопсихологияның қазіргі жағдайын өз сөзіңізбен жазыңыз
- •А.Инкелес, д.Левонсон «әлем суреті» тұжырымдамасына мысал келтіріңіз
- •Американдықтардың ұлттық мінезінің белгілеріне мысал келтіріңіз
- •Американдықтардың өмір сүру салтына мысал келтіріңіз
- •Немістер мен француздардың ұлттық мінез-құлқының ортақ белгілерін сипаттаңыз
- •Ағылшындардың ұлттық мінезін зерттей отырып тәжірибиеде қолданыңыз
- •«Аккультурация» түсінігін этнопсихологияда қолданыңыз
- •Тұлғалық белгілер және оның мәдениетпен байланысындағы ортақ белгілерді сипаттаңыз
- •Коммуникацияның мәдени контекстіге тәуелділігі экспресивті мінез- құлық пен мәдениет арақатынасын белгілеңіз
Этнопсихолгия психологияның бір саласы ретіндегі міндеттерін жазыңыз
Энопсихология- әр халық пен тайпаның өзіне тән тыныс тіршілігінен туындайтын (тіл, дін, әдет-ғұрып, салт-дәстүр, миф т.б) психологиялық ерекшеліктердің жүйесін зерттейді. Сондай-ақ ұлттық мінез-құлықты, халыққа тән жан дүниесінің өзгешіліктерін қарастырады. Ол жеке ғылым ретінде ХІХ ғасырдың орта шенінде Ресейде, кейінірек Батыс Еуропа елдерінде (Лацарус, Штейнталь,Вундт, т.б.) пайда болды. Қазақ топырағындағы іргетасы Ш.Уалиханов еңбектерінде қаланды.Оның «халық рухы» дейтін ұғымы жиі кездеседі. Мұны «халықтық психология» ұғымының синонимі деуге болады. Бұдан біртуар ғұлама-ғалымның еуропалық этнопсихологтардың еңбектерінен біршама хабардар болғаны байқалады. Этнопсихология зерттейтін проблемалар (этностереотип, этноцентризм, ұлттық тұрпат, халық рухы, ұлттық намыс, ұлттық сана, дәстүр, салт, т.б) сан алуан. Этнопсихология деген не? Сұраққа көптеген адамдар бұл эностар мен халықтардың психологиясын зерттейтін ғылым деп жауап береді. Біріншіден «этнос» терминінің мағынасын бір мағыналы емес, яғни психологияның бүкіл түрі нені зерттейтінін білесіз. Екіншіден: көптеген авторлар психологияның сипаттамасын этноспен емес, мәдениетпен байланысты зерттеуді қалайды, сондықтан мәдениет деген не екенін нақты саналау керек. Үшіншіден этнопсихология терминінің өзі әлемдік ғылымда жалпы қабылданған болып табылмайды. Осы ғылымдағы көптеген мамандар өздерінің «халықтар психологиясы», «психологиялық антропология», «салыстырмалы-мәдени психология» зерттеушілеріміз деп есептейді.«Этнос» - халық, «психология» - жан туралы ғылым. Этнопсихология этнология мен психология деген ғылымдардың біреуінен пайда болған.Этнопсихология екі түрлі жолмен пайда болған:
1. Антропологиялық психология;
2. Кросс-мәдени психология.
Антропологиялық этнопсихология халықтардың территориясына байланысты қарастырады.
Кросс-мәдени психология мәдениеттеріне байланысты қарастырады.
Этнос ұғымын кітапта қарастырылған түрде жазыңыз
Этнопсихологияның ең негізгі категориясы – ЭТНОС. Этнос бір-бірімен ұзақ бірлесіп өмір сүру тәжірибелеріне ие болған, сақталып қалған дәстүрлері, жалпы өзіндік сана-сезімі бар әлеуметтік макроорганизм болып табылады. Бұл тарихи қалыптасқан, тұрақты, жинақталған адамдар қоғамы. Олардың тұрғылықты, нақты табиғи қоршаған ортасы, нақты-климат, географиялық жері бар. Қандай да бір этносқа тән адамдарда өздеріне тән өмірді қабылдаулары мен әлеуметтік қатынастарда нақты психологиялық-әлеуметтік стериотиптері бар. Этностың барлық шығу тегімен байланысып жатқан мүшелері тірі макроорганизм жасайды.Этностың ең алғашқы даму сатыларында адамдар рефлексияға дейінгі жағдайда болады, яғни, өзіндік қорғаныс инстинкті айтады, солайша санасыз жүреді, әркім өздерінің жанұясының қауіпсіздігімен қолайлылығын қамтамасыз етеді, солайша олар этностың толығымен өмір сүруін қамтамасыз етеді. Этнос жас және күшті болған сайын, өмірлік маңызды функциялардың барлығын басынан кешіреді- сыртқы қауіпсіздікті сақтайды, жауларын жеңеді, өз санын көбейтеді.
