19.Жүкті және емізетін әйелдердің тамақтану ерекшелігіне қойылатын талаптарды атаңыз.

Әр әйел денсаулығы мықты сәбиді дүниегеәкелу үшін тамақтану қажет, сондықтан,үйлесімді тамақтануын мұқият қадағалауыаса маңызды. Болашақ сәбидің толыққандыдамуы үшін тағам құрамында ақуыздардың,майлардың, көмірсулар мен дәрумендердің,микро- және макроэлементтердің қажеттімөлшері болуы тиіс.Не жеу қажет? Қанша?Жүкті кезде тамақтану тәртібінің маңызызор. Тамақты күніне 5-6 реттен сиретпейқабылдау керек. Күн бойына тағамдардыңдұрыс бөлінуін сақтап отыру қажет. Ақуыздарзаттар алмасуын жоғарылатады, жүйке жүйесінқоздырады және асқазанда көбірек бөгеледі,сондықтан етті, балықты, жұмыртқаны ертеңгіжәне түскі аста қолдану ұсынылады, кешкі ассүт және өсімдік тағамдарынан құралуға тиісті.Жүкті әйелдің азық-түлік рационында бірнемесе бірнеше құнарлы заттардың жетіспеуі(көбіне бұл микроэлементтер мен витамин-дер) жиі ұшырасатын құбылыс. Олар көбінекальций, темір, мырыш, селен, фолий, тиамин,рибофлавин, А, Д, С дәрумендері болып табы-лады.Күнделікті жүктілігіңіз жайлы жәнеқалыпты өтсін десеңіз, жануар белогына денқойған жөн. Ол үшін күніне орта есеппен 150 гет, жарты жұмыртқа, 100 г балық, жарты литрсүт және сүтқышқылды өнімдер, 100 г сүзбежеу керек.Жүкті әйелге күш-қуат беретін майлардықажетсінуі 80-100 г құрайды. Оның ішінде сұйықмайдың мөлшері 20 г кем болмауы керек. Ра-ционнан сиырдың майы мен маргаринді алыптастаған дұрыс. Мүмкіндігінше салаттарғакүнбағыс, зәйтүн және кокос майын қосқан жөн.Бұл әйел ағзасын май қышқылдарымен жәнеЕ әруменімен қамтамасыз етіп, жүктіліктің ке-неттен үзілуінен сақтайды.Көмірсулар – күнделікті рационның негізгіқұрамдас бөлігі. Жүктілік кезінде, әсіресетөртінші айдан кейін, тағам құрамындатүсетін рафинадталған қантты, кондитерліктағамдарды, кәмпитті, балқайнатпаны шектеуқажет, өйткені көмірсу зат алмасу үрдістерініңбұзылуына, семіздіктің дамуына және жассәбидің артық дене салмағына әкеліп соғуымүмкін.Жүктілік кезінде тәтті өнімдерден бастартуға болады ма?Сонда жүктілік кезінде тәтті өнімдерденбас тартамыз ба? - деген сұрақ туындайды.Жоқ! Тек қантттың орнына бал, глюкоза, фрук-тозасы бар жемістер пайдалануға тырысуқажет. Бал синтетикалық қантқа қарағандапайдалы, әрі емдік қасиетке ие. Құмшекердібалмен алмастырса, жүрек, бауыр, аш ішекауруларына, гипертония, анемия, асқазан жа-расы мен туберкулезге бірден бір ем. Әсіресе,асқазан жарасын туындататын Helicobacterpylori бактериясына шалдыққан жүктіәйелдерге пайдалы. 1 г құмшекерді 1,25 г балалмастыраалады. Күніне таңғы асқа дейін біршай қасық жесе жеткілікті.Қыжылды азайту үшін не істеу керек?қыжылдың пайда болу жиілігін азайтунемесе мүлде арылу үшін алға қарай күртеңкеюден, қысатын белдік, шұлық киюден, солжақ қырына жатудан сақтанып, күніне аздан,жиі, ұйқыға дейін 3-4 сағат бұрын тамақтанып,ащы және майлы емес тамақтарды бір небөлікке бөліп жеу керек. Кейбір әйелдергеүккіштен өткізілген шикі сәбіз, кейбіріне шалапіскен жұмыртқа немесе буға піскен омлеттіңбір қасығы, үшіншілерге тамаққа дейін бір шайқасық бал жесе жетіп жатыр.Жүкті әйелдің тамақтану тәртібі:8.30. 1-ші таңғы ас. Бал қосылған сүзбе.Шпрот салынған бутерброд. Бір стакан табиғишырын.11-00. 2-ші таңғы ас. Өсімдік майықосылған қияр мен қызанақ салаты. Омлет. Біркесек лимонмен шай.13-00. Түскі ас. Көкөніс сорпасы. Картопқосылған бұқтырылған ет. Жеміс-жидеккиселі.16-00. Бесін. Йогурт. Бір стакан сүт.19-00. Кешкі ас. Қызылша салаты.Котлет пен қарақұмық. Банан.Итмұрынқайнатпасы.Ұйқыға дейін 2,5 сағат бұрын, түнге қарайбір стакан айран.Ескерту: кеш токсикозға шалдыққан жүктіәйелдер аптасына бір рет жеңілдетілгентамақтану режимін қолданған абзал. Олбір тәулікте 2-3 тағамды ғана бөліп ішуденқұралады: сүзбе-кефир – 200 г – 500 г, алма-сүзбе – 1 кг- 250 г, картоп – 500 г отқа піскен, 20г сары май; 500 г сүт не кефир.