Temat: Stwardnienie rozsiane(sclerosis multiplex)
Opracował:
Yurii Rassamakhin(53247)
Rzeszów 2017
Spis treści
1.Opis jednostki chorobowej
2.Obraz kliniczny pacjenta
3.Proces rechabilitacji
4. Pielęgnacja osób chorujących na stwardnienie rozsiane
5. Żywienie w stwardnieniu rozsianym
6.Leczenie
7.Bibliografia
1. Opis jednostki klinicznej
Stwardnienie rozsiane – jest chorobą autoimmunologiczną, która wpływa na mózg i rdzeń kręgowy. Stwardnienie rozsiane rozwija się ponieważ dochodzi do pomyłki systemu immunologicznego w skutek czego zdrowe komórki nerwowe są niszczone przez własne komórki obronne. Układ odpornościowy niszczy osłonkę mielinową komórek nerwowych.
Uszkodzona osłonka mielinowa powoduje, iż komórki nerwowe słabiej (lub wcale) przewodzą impulsy nerwowe tym samym, układ nerwowy nie jest w stanie w poprawny sposób kontrolować funkcji organizmu oraz podlegających mu organów.
Mielina osłaniająca komórki nerwowe może ulegać naprawie czyli remienilizacji, jednak powtarzające się ataki choroby znacznie osłabiają ten proces który wraz s siłą ataków choroby może całkowicie zanikać.
Wielu chorych po 4 miesiącach w przebiegu stwardnienia rozsianego notuje trwałą remisję po zastosowaniu protokołu DLS
Podstawowe rodzaje stwardnienia rozsianego (SM, sclerosis multiplex) są cztery: postać rzutowo-remisyjna, postać pierwotnie postępująca, postać wtórnie postępująca, postać pierwotnie postępująca z zaostrzeniami. W 2013 roku dodano dwa nowe typy choroby. Pierwszym z nich był klinicznie izolowany zespół (CIS od clinically isolated syndrome). To właśnie postać SM decyduje o sposobie leczenia.
Stwardnienie rozsiane (SM, sclerosis multiplex) uznawane jest za najczęściej spotykaną w neurologii chorobę zapalno-demielinizacyjną. Różni pacjenci mogą mieć rozpoznaną tę samą chorobę - czyli SM - tymczasem jej przebieg może być u nich całkowicie odmienny. Z tego właśnie względu istnieje podział na cztery podstawowe postacie stwardnienia rozsianego. Klasyfikacja rodzajów schorzenia wprowadzona została przez amerykańskie National Multiple Sclerosis Society w 1996 roku. Niespełna dwadzieścia lat później, bo w 2013 roku, pierwotna klasyfikacja została ponownie przeanalizowana - zasadniczo utrzymano wcześniej ustalony podział, dodatkowo do tej klasyfikacji dodano pewne dodatkowe element.
Rodzaje SM: postać rzutowo-remisyjna
Postać rzutowo-remisyjna SM, w skrócie RRMS (wywodzi się on od angielskiej nazwy relapsing-remiting multiple sclerosis) jest najczęstszym rodzajem tej choroby - stwierdzana jest ona u do 85% osób, u których jest rozpoznawane stwardnienie rozsiane. W tym rodzaju SM występują okresy rzutów dolegliwości. Mianem rzutu określa się występowanie różnych objawów SM, które utrzymują się przez minimum 24 godziny. Różne dolegliwości mogą występować u chorego zarówno po raz pierwszy, ale i w rzucie może dochodzić do pogorszenia istniejących u pacjenta już wcześniej ubytków neurologicznych. Podkreślenia wymaga również to, jak stwierdzane jest, czy dolegliwości pacjenta należą do tego samego rzutu SM, czy też są one już związane z kolejnym rzutem. Aby móc mówić o kolejnym rzucie choroby u pacjenta, przerwa od poprzedniego zaostrzenia stwardnienia rozsianego musi trwać minimum 30 dni. Rzut objawów SM może występować natychmiastowo, częściej jednak dolegliwości nasilają się stopniowo w ciągu 24-72 godzin. Różny jest czas trwania pojedynczego rzutu choroby, do stopniowego ustępowania dolegliwości dochodzi zwykle w ciągu kilku-kilkunastu tygodni. Charakterystyczne dla początkowego przebiegu RRMS jest to, że po ustąpieniu rzutu pacjenci nie doświadczają zwykle ubytków neurologicznych. Z RRMS poza rzutami związane są remisje, czyli okresy, w których stan pacjentów jest stabilny. Zazwyczaj (szczególnie w pierwszych latach choroby) w czasie remisji pacjenci nie doświadczają ubytków neurologicznych. Z biegiem czasu po kolejnych rzutach u pacjentów mogą pozostawać różnego stopnia objawy SM, co w końcu doprowadzać może do utrzymywania się coraz większego stopnia niesprawności i coraz znaczniejszych deficytów neurologicznych.
Rodzaje SM: postać wtórnie postępująca
Wtórnie postępująca postać SM, w skrócie SPMS (od angielskiego secondary progressive multiple sclerosis) jest drugim najczęstszym rodzajem omawianej choroby. Występuje ona u osób, u których na początku rozpoznana została postać rzutowo-remisyjna stwardnienia rozsianego. Do przekształcenia się jej w postać wtórnie postępującą dochodzi po różnym czasie, ryzyko wzrasta wraz z czasem trwania SM u pacjenta. Przykładowo, według statystyk, po 10 latach trwania RRMS postać wtórnie postępująca rozwija się u do 50% chorych, z kolei po upływie 25 lat od zachorowania, do przekształcenia się postaci rzutowo-remisyjnej we wtórnie postępującą dochodzić może u nawet do 90% pacjentów. W postaci wtórnie postępującej stwardnienia rozsianego dolegliwości, które pojawią się na skutek wystąpienia rzutu choroby, nie cofają się. U chorych z tym rodzajem choroby kolejne objawy stwardnienia rozsianego utrzymują się i stopniowo zwiększają swoje nasilenie, a stan pacjenta ulega zazwyczaj powolnemu, ale stopniowemu pogorszeniu.
Rodzaje SM: postać pierwotnie postępująca
U około 10-15% pacjentów ze stwardnieniem rozsianym rozpoznawana jest jego postać pierwotnie postępująca (PPSM, od angielskiego primary progressive multiple sclerosis). W tym rodzaju SM ubytki neurologiczne istnieją u chorego od początku choroby i stopniowo dochodzi do narastania objawów stwardnienia rozsianego. U pacjentów mogą być zauważalne przejściowe okresy stabilizacji ich stanu, jednakże w PPSM nie można mówić o typowych remisjach.
Rodzaje SM: postać pierwotnie postępująca z zaostrzeniami
Stwardnienie rozsiane pierwotnie postępujące z zaostrzeniami obecnie stanowi dość dyskusyjny rodzaj SM – niektórzy autorzy w ogóle nie są skłonni do wyróżniania tej postaci choroby. Jej przebieg jest podobny do opisanej powyżej PPSM, jednakże zauważalne są wyraźne zaostrzenia, które można traktować jako rzuty SM.
Rodzaje SM: po co są one wyróżniane?
Rozróżnianie poszczególnych odmian stwardnienia rozsianego jest istotne głównie z tego względu, że w przypadku różnych rodzajów tej choroby odnotowuje się zmienną odpowiedź pacjentów na leczenie. Najlepsze wyniki terapii uzyskiwane są u pacjentów z postaciami rzutowo-remisyjną oraz wtórnie postępującą stwardnienia rozsianego, gorsze rezultaty obserwuje się z kolei u chorych z pierwotnie postępującymi odmianami stwardnienia rozsianego.
