- •1. Боран, дауыл және қатты желдер, зардаптары, тiрi қалу жолдары
- •4. Ине шаншу әдiстерi
- •6. Жер сiлкiнiсi, сипаттамасы, қорғаныс шаралары
- •7. Жанартау атқылауы, негізгі зақымдағыш факторлары
- •Жанартаулар туралы таңғажайып деректер
- •9. Жаппай жою қаруынан қорғау.
- •10Төтенше жағдайларда экономика объектілерінің жұмыс істеу тұрақтылығы
- •11. Шу, діріл, ультрадыбыс, инфрадыбыс, эмө, т.Б. Адамға әсері.
- •12. Радиация. Иондаушы сәулелер.
- •14. Өндірістегі, тұрмыстағы, табиғаттағы өрттер мен жарылыстар; олардың туындау себептері, салдары.
- •14. Өндірістік нысандардағы өрттер, апаттар және жарылыстар кезінде халықты қорғау.
- •15. Апаттан құтқару жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу негіздері.
- •16. Су тасқынының болу себептері және оның зардаптарын азайту
- •17. Қан қысымын өлшеу техникасы
- •18. Табиғи зілзалаларға жалпы сипаттама
- •19. Аса қауіпті аурулар және олармен күрес
- •20. Қан кетуі және қан тоқтату әдістері
- •21. Туберкулез, оның қаупі және қауіпсіздік шаралары
- •21. Қазақстандағы туберкулез мәселелерін шешу жолдары
- •22. Қазақстандағы спид/вич мәселелері
- •22. Спид/вич – ғаламдық мәселе
- •23. Гепатит ауруының түрлері, қауіпсіздік шаралары.
- •24. Өнеркәсіп нысандарындағы ақ және тж құрылымы мен қызметі.
- •25. Адам ағзасына иондаушы сәуле шығарудың әсері.
- •27. Радиобелсенді заттар қоршаған ортаға шыққан кездегі халықтың іс-әрекеті
- •27. Дезактивация түсінігін сипаттаңыз.
- •28. Химиялық барлау аспаптары.
- •29. Зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың түріне байланысты жеке бас қорғаныс құралдары.
- •30.Секталар жөнінде түсінік, олардың түрлері.
- •31.Жыныстық жолымен берiлетiн аурулар түрлері (хламидиоз, трихомоноз, соз, мерез, гепатит в,с, герпес), сақтану жолдары
- •31Жыныстық жолымен берiлетiн аурулар түрлері (уреоплазмоз, микоплазмоз, кандилома, т.Б.), сақтану жолдары
- •32. Жедел респираторлық вирустық аурулар, сақтық шаралары
- •35. Ауаны ластаушыларды айқындау, олардан келетін зиян, күресу амалдары
- •36. Топырақты ластаушыларды айқындау, олардан келетін зиян, күресу амалдары
- •37. Суды ластаушыларды айқындау, олардан келетін зиян, күресу амалдары
- •38. Санитарлық өңдеу түрлері, дегазация, дезактивация, дезинфекция, дератизация, дезинсекция
- •38.Дезактивтендіру, дегаздау, дезинфекция, дезинсекция, дератизация түсініктеріне анықтама беріңіз
- •40.Тж кезінде қолданылатын теріні қорғайтын жеке бас қорғаныс құралдарының құрылысына (озк,лзк) сипаттама беріңіз
- •42.Электромагнитті сәуленің ағзаға әсері және олардан қорғану жолдарын түсіндіріңіз.
- •43.Ядролық қаруды қолдану кезіндегі төтенше жағдайлар
23. Гепатит ауруының түрлері, қауіпсіздік шаралары.
Гепатит (сары ауру) — бауырды зақымдайтын вирустық инфекция. Оны кей жерде "қызба" деп атағанымен, гепатит көбіне температураны көтермейді Бұл ауру жас балаларда жеңіл формасында өтеді, ал қарт адамдар мен екі қабат әйелдерде өте ауыр болады. Науқас әдетте, 2 апта бойы өте ауыр халде болады және ауырудан кейін 1 айдан 3 айға дейін қатты әлсірейді. (Мына адам көзінен сары кеткеннен кейін де 3 апта бойына сары ауруды басқаларға жұқтыра алады). Белгілері
Асқа тәбеті болмайды, темекі де шеккісі келмейді. Көбіне бірнеше күн бойы тамақ ішпей қояды.
Кейде оң жақ бауырының тұсы ауырады
Дене қызуы көтерілуі мүмкін.
Бірнеше күннен кейін көз сарғаяды.
Тамақтан және оның иісінен лоқсып, құсады.
Несептің түсі қызғылт-сары, ал үлкен дәрет — ақшыл болады.
Емдеу жолдары
Антибиотиктердің гепатитке еш пайдасы жоқ. Оның үстіне кейбір дәрілер бауырға одан сайын зиян келтіреді. Дәрілерді пайдаланбаңыз.
Науқас демалып, көп сұйық ішуі керек. Егер тамақ ішкісі келмесе, оған апельсин, папайя және басқа жемістердің шырындарын беріңіз, бұған қоса сорпа немесе көкөністер организмді витаминдермен байытады.
Науқас тамақ іше бастаған кезде тамақтың түр-түрін теңдестіріп беріңіз. Құрамында протеин аздау көкөністі және жеміс-жидекті көбірек қабылдағаны дұрыс. Құрамында протеині мол тағамдарды (ет, жұмыртқа, балық т. б.) көп бермеуді кеңес етеміз, өйткені бұл бауырға салмақ түсіруі мүмкін. Ауырғаннан кейін кем дегенде 6 ай бойы ішімдік ішпеңіз.
Алдын алу
Гепатит вирусы бір адамнан екінші адамға дәрет, лас су мен тағам арқылы тарайды. Ауруды жұқтырмау үшін науқас адамның дәретін көміп тастау немесе жағып жіберу керек және өзін таза ұстау керек Мұндай науқастарды күткен кезде оған жақындаған сайын қолды мұқият жуу қажет.
Жас балаларда гепатиттің белгілері байқалмайды, бірақ олар ауруды басқаларға таратады. Гепатиттің алдын алуда жеке гигиена ережелерін қатаң сақтаудың ерекше маңызы бар.
Аурудың белгілері жойылғаннан кейін кемінде 3 апта бойы ауруды басқаларға жұқтырмауға тырысыңыз. Жеке ыдыс пайдаланыңыз. Жыныстық қатынас жасамаңыз, тіпті презервативпен болса да, басқаларға дайындалған тамақтан аулақ болыңыз.
ЕСКЕРТУ: Гепатит стерилденбеген инемен шанышудан да тарайды. Әр қашанда пайдаланар алдында шприц пен инелерді қайнатып алыңыз.
24. Өнеркәсіп нысандарындағы ақ және тж құрылымы мен қызметі.
Азаматтық қорғаныс (АҚ) – төтенше жағдайлардың зардабынан халықты және халық шаруашылығын қорғау мақсатында, сондай-ақ, зақымдануға ұшыраған ошақтарда немесе күшті опаттар мен авариялар ошағында бейбітшілік және соғыс кезіңде жүргізілетін жалпы мемлекеттік іс-шаралар жүйесінің құрмдас бөлігі.
Азаматтық қорғаныс жүйесінің басқару ұйымдары мен құрылымы.
Азаматтық қорғаныстың басқару ұйымдары: республикадағы азаматтық қорғаныс штабы; облыстық, қалалық, аудандық штабтар; министрлік бойынша жергілікті жердегі мекемелерде; АҚ штабтары немесе қызметкерлері; азаматтық қорғаныс ұйымының кезекшілік қызметкерлері мен байланыс органдары.
Азаматтық қорғаныстың күштеріне жататындар: азаматтық қорғаныс әскерлері; ауқымдық не министрліктерге бағынатын жасақшылар; арнайы жасақшылар.
Басқару органдары: Қазақ Республикасының Прьемер-министрі; республикалық азаматтық қорғаныс штабы; төтенше жағдай жөніндегі комиссия; облыс әкімі; қала әкімі; аудан әкімі; әр мекемедегі бірінші басшы
Азаматтық қорғаныс жүйесінің негізгі жұмысы.
халықтың еңбегімен жасалған барлық байлықты сақтап қалу. АҚ ережелерінде олар сенімді түрде қорғалуы қажет деп көрсетілген.
Азаматтық қорғаныс міндеттері:
халықты жаппай қыру құралдарының(ядролық, химиялық, бактериялық) зардаптарынан сақтап қалу; төтенше жағдайда өндіріс орындарының тұрақты жұмысын қамтамасыз ету; зардапқа ұшыраған адамдарды құтқару және қалпына келтіру жұмыстарын жеделдетіп жүргізу; апат болған, қираған жерлерде барлау жұмыстарын жүргізу; зардап шеккен адамдарды іздестіру, құтқару, оларға қажетті көмек көрсету; төтенше жағдайда шыққан өртпен күресу, олардың өршуіне жол бермеу; өндірістік орындардағы апаттық көрші тұрғын объектіге зиянын келтірмеуін көздеу және қалпына келтіпу; адамдарды және техникаларды басқа да объектілерді улы, бактериялық, химиялық заттардан санитарлық тазалықтан өткізу; территорияны, техниканы, киімді, тамақты, улы радиактивті заттардан, бактериялардан қорғау.
Төтенше жағдай - мемлекетке төнген түрлі қауіпке байланысты елбасы немесе парламент жариялайтын уақытша режим. Ол табиғат апаты, соғыс қаупі, техногендік апат, халық ішіндегі толқу, т.б. жағдайларда жарияланады. Мұндай уақытта азаматтардың құқықтары мен бостандықтары саналы түрде шектеледі, бейбіт кездегі заңдар күшін тоқтатып, төтенше заңдар шығарылады. Төтенше жағдай жариялай отырып мемлекет басшысы өзіне көптеген абсолютті өкілдіктер алады. Түрлі мемлекеттік органдар өз қызметтерін өзгертеді. Олар жаңа заңдық кеңістікте қатаң тәртіпке бағына отырып қызмет жасауға мәжбүр болады. Төтенше жағдай жариялау уақыты, мерзімі, сол кездегі билікке берілетін өкілеттіктер дәрежесі ел Конституциясында анықталады. Төтенше жағдай - адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші объектілерге нұқсан келтірген немесе келтіруі мүмкін, халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай. Төтенше жағдай пайда болу себептеріне қарай табиғи сипаттағы және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларға бөлінеді.
