- •1.Көздің сәуле сындырғыш орталарынан сәуле қалай өтеді? Рефракция, аккомодация құбылыстары, олардың кемістіктері.
- •2, Жарықты, түсті қабылдаудың механизмін сипаттаңыз, олардың қарапайым бұзылыстары.
- •3. Фоторецепция механизмы (торлы қабаттадағы фотохимиялық процестер).
- •4.Ортаңғы құлақ құрылымдары арқылы дыбыс берілуінің механизмі.
- •5. Кортиев мүшесінің құрылысы. Перилимфа мен эндолимфаның құрамы мен қасиеттері.
- •6. Вестибулоспиналдық, вестибулоокулярлық, вестибуломишықтық жүйе, олардың организмде вегетативтік қызметтерді реттеудегі маңызы.
- •7. Дәм сезу, иіс сезу сенсорлық жүйелерінің рецепция механизмдері. Организмдегі маңызы.
- •8. Тері рецепциясы, оның механизмі.
- •9. Зерденің түрлері және қалыптасу механизмі.
- •10. Ұйқы мен гипноз ерекшеліктері. Ұйқының кезеңдері (орто- және парадоксальдық ұйқы). Ұйқының нейрохимиялық механимзі.
- •1.Көздің торлы қабығының қабаттарының физиологиялық маңызы неде?
- •2. Эмоцияның мінез-құлықтық және вегетативтік сипаттары.
- •3. Ұйықтау мен оянудағы нейромедиаторлардың, пептидтердің және биологилық активті заттардың маңызы.
- •4. Шартты рефлекстердің жіктемесі. Шартты рефлекстің түзілу заңдылықтары (шарттары).
- •5. Есту анализаторын сипаттаңыз. Сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақтың оррганизмдегі маңызы.Есту анализаторының адамның сөйлеу қабілетімен байланысы туралы.
- •6. Дәм сезу сенсорлық жүйесінің морфофункционалдық құрылысы
- •7. Аносмия, паросмия, дизосмия, иістік галлюцинациялар.
- •9. Тілдің дәм сезу картасы. Дәм сезу емізікшелерінің жіктемесі.
- •10. Иіс сезу сенсорлық жүйесінің морфофункционалдық құрылысы.
- •11. Теріде орналасқан рецепторлардың құрылысы мен жіктемесі.
- •2. Қарашық рефлексін зерттеу
- •3. Ольфактометрия жүргізу
- •4. Дыбыстың ауа және сүйек арқылы өткізгіштігін анықтау
- •5. Аудиометрия жүргізу
- •6. Температуралық сезімталдылықты анықтау (эстезиометрия)
- •7. Дәм сезу табалдырығын анықтау (густометрия)
- •8. Тері терморецепторларының жоғарғы және төменгі температуралар әсеріне бейімделуін анықтау
- •9. Түстерді араластыру тәжірибесін жүргізу
- •10. Көз аккомадациясын анықтау
- •11. Мариотт тәжірибесін жасау (соқыр дақты анықтау).
- •12. Есту өткірлігін ориентациялық бағалау
- •13.Дәм сезу рецепторларының функционалдық мобильділігін анықтау
- •14.Иіс сезу,дәм сезу және көру сенсорлық жүйелерінің байланысын анықтау
10. Көз аккомадациясын анықтау
Студент өзін зерттелушіге таныстырды
Қандай әрекетті жүргізуін қажеттігін атап өтті
Керекті аспаптарды дұрыс таңдап алды:
• қалам
Зерттелушіні орындыққа отырғызды
Зерттелушіден оң көзін алақанымен жабуын сұрады
Қаламды көзден 15-20 см қашықтықта орналастырды.
Екінші көзбен алыстағы қандайда бір затқа қарауын сосын қалам ұшына қарауын сұрады
Жақын және алыста орналасқан заттарды қараған кездегі сыну схемасын сызды.
Аккомадацияның физиологиялық механизмін түсіндірді.
Анықталған мәліметтерді қалыпты көрсеткіштермен салыстырды
11. Мариотт тәжірибесін жасау (соқыр дақты анықтау).
Студент өзін зерттелушіге таныстырды
Қандай әрекетті жүргізу қажеттігін атап өтті
Керекті аспаптарды дұрыс таңдап алды:
• Сурет бейнесі
• Қара нүктесі бар сурет
Зерттелушіні орындыққа отырғызды
Зерттелушінің қолына қара нүктесі бар сурет бейнесін берді
Сурет бейнесіне қолын барынша созып қара даққа қарауын сұрады
Зерттелушіге сол көзін қатты қыспай, алақандарымен жабуын сұрап, суретті жақындатуын өтінді
Зерттелушіде 15 см арақашықтықта суреттің жойылғанын анықтады
Алынған мәліметтерді кестеге салды
Мәліметтерді қалыпты көрсеткіштермен салыстырды
12. Есту өткірлігін ориентациялық бағалау
Қ. Заттар :зерт адам , рулетка
Ж.барысы: сыналушыдан 4-5 м қашықтықта орн-уын зерттеушіге арқасымен тұроып құлағының біреуінің табуын сұраңыз . Зерттеуші сыбырлап әр түрлі сандарды айтады . Егер де сыналушы дұрыс айта алса ол кезде зерттелуші сыналушының қателесуі ұзап кетеді. Сосын оның екінші құлағын жабуды сұраңыз ж-е тестлеуді қайталаңыз
13.Дәм сезу рецепторларының функционалдық мобильділігін анықтау
Жұмыс үшін қажет:диаметрі саңырауқұлақ тәрізді емізікшеге сәйкес келетін майысқан ұшы бар екі капилляр:суы бар стакан,астау(лоток):сүзгі қағазы:1мин арналған құм сағаты:қант ерітіндісі бар флакон(8г қантты 10мл суда еріту қажет):тағамдық бояумен(фуксинмен)боялған қант ерітіндісінің осындай флаконын.Зерттеу адамда жүргізіледі.
Жұмыстың барысы:Шыны капиллярдың біреуін түссіз тітіркендіргіш-ерітіндімен толтырыңыз.Зерттеу аш қарынға немесе сналушы соңғы тамақ ішкеннен 3-4сағат кейін жүргізіледі.Сыналушының тілін фильтр қағазымен кептіріңіз.Түссіз тітіркендіргішті тілдің саңырауқұлақ тәрізді емізікшелеріне әсер етіп және сол тітіркендірген кезде тәтті дәм туындайтын емізікшелерді табыңыз.Оларды капилляр жәрдемімен фуксинмен бояңыз.Тәжірибеде барлығы болып 1-2мин аралығында 5сынақ өткізу қажет.Әрбір сынаудан соң сыналушы сумен шаяды.Тек қана бір түрдегі емізікшелерді зерттеңіз.Хаттамада және сезімінің туындауын ”плюс” белгісімен,ал болмауын-“минус”белгісімен белгілеңіз.Зерттеуді тағам қабылдағаннан соң қайталаңыз.Зерттеу нәтижелерін кесте бойынша енгізіңіз.
14.Иіс сезу,дәм сезу және көру сенсорлық жүйелерінің байланысын анықтау
Жұмыс үшін қажет;сірке қышқылының 3 %ды ерітіндісі;глыкованың 10%ды ерітіндісі;пияз.Зерттеу адамда жүргізіледі
Жұмыстың барысы:Сыналушыға тілін шығаруды сұраңыз және бір ізділікпен оған бірнеше тамшы сірке қышқылының әлсіз ерітіндісінен,глюкозаның ерітіндісінен,пияздың бөлігін салыңыз.Сыналушыдан әртүрлі дәм түйсінулерін белгілеуін сұраңыз.Әрі қарай сыналушыға мұрнын қысып тұруын,ал сосын бір мезгілде мұрнын қысып тұруын және көзлерін жауып тұруын сұраңыз.Осы процедураларды тағыда бір рет жасаңыз және сыналушыдан дәм түйсінулерін салыстыруын қайтадан сұраңыз.Зерттеуден алынған мәліметтерді кестеге енгізіңіз.
