Койлю къорантанынъ яшайышындан бир левха

Эсма кунь бою япылгъан иштен мемнюн эди. Айше эвде, Мачик ахырда. Къоджасы да, иште, къаранлыкъ басмаздан эвель эвге къайтып кельген эди.

Бекир агъа инджир тереклери артындан корюнди. Ат устюнде аякъларыны саллай-саллай, Айшени девирип, котермеде унуткъан кестирме сырыкъларынынъ янындан кечти, ахырнынъ алдында токътады, къарысына бакъты ве аттан тюшти.

Кунеш яйланынъ артына даа деми сакъланып, баты кою къырмызы, алев ренклеринен Къызылташнынъ устюне энген эди. Денъиз дургъун ве достане эди. Саиллернинъ серин еллери базыда юкъарыгъа чыкъа, оба-оба эвлернинъ огюндеки бостанларны, софалардаки чечеклерни тарап, адамларгъа ёргъунлыкъны унуттырмакъ истеп, оларнынъ терли манълайларыны охшап-охшап кетелер.

Бойле гузель, татлы акъшамларда ишлеринден тездже къуртулгъан койлюлер эвлерине кирмезлер, акъшам емеклерини софада я да юзюм сергилери астында ашарлар.

Бекир атыны ахыргъа кирсетип багъларкен, къарысы элинде къулуплы бир тас, софанынъ басамакълары устюнде токътап турды. Бекир атнынъ мешинлерини, эгерини чезе, къарысындан бир де бир шей эшитмек ихтияджынен экиде бир гизлиден къарысыны козете эди. Къарысы сесленди.

— Аферин санъа, акъай! Бугунь дюньянынъ ишини беджердинъ. (155 с.)

Дж. Дагъджы «Олар да инсан эди»

Чечекчи къарт

Чечек! Ер юзюнде оны севмеген адам бармы?

Ильки баарьде къар астындан баш котерген бем-беяз акъбардакъ анги бир къырджымангъа генчлигини эслетмей? Балалыгъында тегенеклер астында мавымсырап тургъан мор-мелевшелерни узьмек ичюн анги бир инсан къолларыны ал къангъа боямай? Анги бир йигит севимлисине, эдие оларакъ, чечек багъышламай? Анги бир тотай къыз севимлисини эске кетирип, чечек опьмей?

Аналар севимли эвлятларыны багърыларына басып: «Сен меним дюньяда бирден-бир чечегимсинъ!» — деп охшайлар.

Чечек эвель-эзельден севилип кельген. Инсанлар онда гузеллик, тазелик, хошлукъ тапкъанлар.

Меним пек меракълы бир къомшум бар. Онынъ сачы-сакъалы бем-беяз, лякин коксюнден бир вакъыт гуль, яхут чечекни ташламай.

Онынъ эвинде чечек урлугъы олмагъан ич бир торба, ич бир савут, ич бир коше ёкъ эди. Ичкен чайы да, чайынынъ татлысы да гуль япрагъындан эди. Чешит тюрлю гуль ве чечеклернинъ шырасындан ишленген «мис» шишечиклери онынъ долабыны яраштырып, эв ичини хош къокъуларнен сюслендире эдилер.

Чечекчи къарт озюнинъ бутюн кучюни, теджрибе ве унерини шеэр багъчасыны чечеклернен яраштырувгъа берди. (155 с.)

Ю. Болат «Чечек байрамы»

Ай-Петри къаялары

Алупканынъ аджайип дюльберлиги Аметни кунь-куньден озюне зияде джельп этти. О, дюньянынъ бу дженнет кошесини, бу табиат муджизесини энди анълы сюретте севе, онынъ иле юзлернен козьге корюнмез табиий йиплернен багълы олгъаныны анълай эди. Акъикъатен, Алупка узеринде эбедий бир сакъчы киби тикленип тургъан Ай-Петрининъ козь къамаштырыджы гузеллигини дюньянынъ анги бир кошесинен тенъештирмек мумкюнми? Уджсуз-буджакъсыз денъизнинъ мавылыгъына, буллюр киби темиз кок юзюне, Ай-Петрининъ чешит ренкли къая ташларына дикъкъатнен бакъкъан сайын, озюнинъ этрафтаки табиат алеминен узюльмез багъы олгъанына энъ зияде севине эди.

Амет Ай-Петри юксеклигине бир озю чыкъып кеткен вакъытлары ола эди. Бойле сеферлерде о, не араштыра эди, нелер акъкъында ойлана эди? Буны тек озю биле эди. Лякин шусы малюм ки, оны бу юксекликке озюнде чокътан асыл олгъан къанатлар, хаяллары чагъыра эдилер. Эм юкъарыдан Алупка, денъиз, бутюн ялы бою аягъынынъ тюбюнде олгъаны киби, ачыкъ, гузель корюне эди. Бу аджайип манзараны, бу гузелликни корип зевкъ алмакъ ичюн, о, бойле къыргъа даа тырмашмагъа азыр эди. (156 с.)

Р. Фазылдан «Аметнинъ йылдызы»