Киленгә һыу юлын күрһәтеү йолаһы

Йәш киленгә һыу юлын уның бикәсе (ҡайынһеңлеһе) башлай. Ә инде һыу буйында ҡунаҡтарҙы күршеләре, ауылдаштары йыр-бейеү, өҫтәл тулы аш-һыу менән ҡаршы алалар. Барлыҡ ҡунаҡтарҙы ҡаршы алып сәләмләү һүҙе әйткәндән һуң, артабан һүҙҙе оло инәйҙәрҙең береһе һыу юлы йолаһын үткәреү тураһында бер аҙ һөйләп үтә. Шишмәнән һыу алыр алдынан, инәйҙәре “Мине алма тәңкәне ал, киленде йотма мине йот” тиеп шишмәгә тәңкә ырғытып, киленгә изге теләктәрен еткерәләр. Еңгәйҙәр ҙә үҙ сиратында килен кешегә, килен булып төшкән ереңә таштай-ҡомдай бат тиеп изге теләктәрен теләй.

Һыуҙы көйәнтәләп алып ҡайтырға киленгә иң яҡын бикәсе ярҙамлаша. Ҡайтып еткәс ул еңгәһенең билендәге яулыҡты сисеп ала. Был яулыҡ (бәлки шарф, биҙәүес булырға мөмкин), махсус рәүештә, алдан бикәсе өсөн әҙерләп, килендең биленә бәйләнгән була. Хәҙер һыуҙы һатып эсереү, биҙрәгә аҡса ташлау кеүек йолалар индереп бөттөләр. Ә элек килен алып килгән һыуҙы бик ҡәҙерләп, хатта уны изгеләштереп тигәндәй, тотонғандар. Килендең биҙрәнең һыуын сайпылтмай, һығылмалы баҫып ҡайтыуы, уның тәрбиәле, егәрле булыуын күрһәткән. Ә һуңынан ошо һыуҙан йүгереп йөрөп уның сәй ҡайнатыуы, күрше тирәне килен сәйенә саҡырыуы шунан килеп сыҡҡан йола ла инде. Йәш еңгәнән бикәстәргә йөҙөк-балдаҡтар, ҡәйнештәргә сигелгән янсыҡ-ҡулъяулыҡтар эләккән.

Артабан, килен төшкән йортта йыуаса, килен һөйөү, килен сәйе эсереү йолаларын боронғоса дауам итеп башҡарырға мөмкин.

Һыу юлы

Һыу юлынан килен ҡайта,

Көйәнтәһе алмалы.

Алмалы көйәнтәһенә

Ҡунмаған ҡош ҡалманы.

Мостай Кәрим

Һыу юлынан килен атлай,

Тамаша бар урамға,

Йылмайыша ололар,

Хәтирәгә урана.

Динә Талхина

Төклө аяҡ менән! Үҙ итә күр,

Бына, килен, һинең һыу юлың!

Ошо һыуҙы эсеп тупылдашып

Бер-бер артлы үҫһен ҡыҙ-улың!

Рәмзәнә Абуталипова

Һыуым тәмле, үкенмәҫһең,

Силәктәрең тултырып ал.

Эсер һыуың миндә булһын –

Ғүмерлеккә беҙҙә ҡал.

Кәүсәриә Шафиҡова

Килен һөйөү

Киленде кемдәр һөйә: кем килен тип өндәшеүгә хоҡуҡлы, шул ҡатын-ҡыҙ ғына һөйә. Улар киленде етәкләп, йырлап сығарып уртаға ултырталар: 

Әйҙә, матур киленсәк, Булма улай оялсан. Әсәңдә һин ҡолонсаҡ, Ҡәйнәңдә һин уйынсаҡ.

Артабан, башта ҡәйнәһе, унан ҡайынбикәләре, килендәштәре һамаҡлап (йәки теләктәр генә әйтеп) һөйәләр. 

Һамаҡтар Эй, уллы бул, ҡыҙлы бул, Бүҙәнәләй түлле бул. Һайыҫҡандай һаҡ бул, Ҡарсығалай сос бул! Өйөң тулы бала булһын, Кәртәң тулы мал булһын.

Өйөр-өйөр йылҡыларың  Яландарҙы тултырһын, Ырыу-ырыу балаларың Ауыл-ауыл ултырһын. Олторағың һалбырап, Ауылсан булма киленсәк, Ауыҙың-башың остандап  Һүҙсән булма киленсәк! Ҡәйнәң менән ирешмә, Апһыныңа бирешмә! Ҡайның килһә түрбашҡа Ҡашыҡ менән бир башҡа!

Туй буласаҡ залды биҙәү өсөн телеграммалар

Хөрмәтле кейәү! Ҡыҙҙарға һунар итеү миҙгеле ябылыуы тураһында хәбәр итәбеҙ. 

Рәсәй Һунарсылар йәмғиәте

Кейәү! Үҙең өйләндең, иптәштәреңә лә ярҙам ит!  Буйҙаҡтар ойошмаһы 

Кейәү һәм Кәләш! Туйығыҙ менән ҡотлап, һеҙгә баллы ай теләйбеҙ!  Башҡортостан умартасылары берлеге

Ҡәҙерле Кәләш! Шуны онотма: ир-ат йөрәгенә юл ашҡаҙан аша үтә, иреңде тәмле итеп ашат!  Ашнаҡсылар союзы 

Кейәү! Иҫ киткес шәп алтын балыҡ эләктереүең менән ҡотлайбыҙ!  Балыҡсылар ойошмаһы 

Кейәү һәм Кәләш! Иҫегеҙгә төшөрәбеҙ: балалар – тормош сәскәһе. Гөлләмә яһап, уларҙы өләсәләренә бүләк итергә онотмағыҙ.  Баҡсасылар ойошмаһы