Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ-Түрік университеті

Медицина факультеті

Адам морфологиясы және физиологиясы кафедрасы

Гистология-1 пәнiнен « Жалпы медицина » 5в130100 мамандығы II курс студенттерiне арналған емтихан сұрақтары.

1. Гистология курсына кіріспе

1. Адам гистологиясы ғылымының анықтамасы.

2. Жалпы гистология (гистология-1) пәнінің анықтамасы.

3. Эмбриология ғылымының анықтамасы. Эмбриологияның медицинада маңызы.

4. Цитология ғылымының анықтамасы. Цитологияның медицинада маңызы.

5. Гистологияның негізгі зерттеу әдістері (микроскопиялық, цитохимиялық және гистохимия-лық, иммуноцитохимиялық және иммуногистохимиялық, авторадиографиялық, in situ гибридтеу, in vitro – жасушалық және тіндік дақылдары) жайлы қысқаша түсініктеме беру.

6. Тұрақты гистологиялық препараттарды жасау кезеңдері (фиксация, материалды өткізу, құю- тығыздау, кесінділер жасау, бояу, жабу) туралы қысқаша түсініктеме беру.

7. Гистологияда қолданылатын бояулардың түрлері (қышқылдық, негіздік, нейтральды) – анықтамасы, мысалдар келтіру.

8. Оксифильді (эозинофильді, ацидофильді), базофильді, нейтральді боялу туралы түсінік.

2. Жасуша және жасушааралық емес құрылымдар. Плазмалық мембрана

9. Гистологиялық элементтер туралы түсінік, оларды атап беру

10. Не себептен жасуша басты гистологиялық элемент деп есептеледі?

11. Жасушалық теория (авторлары, негізгі қағидалары).

12. Жасушаның қазіргі заманғы анықтамасы

13. Жасушалық гистологиялық элементтер (жасуша, симпласт, синцитий) – қысқаша анықтамасы (сипаттамасы).

14. Жасушалық емес гистологиялық элементтің – жасушааралық заттың сипаттамасы.

15. Биологиялық мембраналардың жалпы құрылысы және олардың түрлері (плазмалемма, мембраналы органеллалар, ядролық мембрана), атқаратын қызметтері.

16. Фосфолипид молекулаларының құрылысы, фосфолипидтік биқабат туралы түсінік.

17. Мембраналық ақуыздар және олардың түрлері (интегралды, жартылай интегралды, перифериялық) – анықтамасы, функциялары

18. Плазмалық мембрана (плазмалемма) – құрылысы қасиеттері мен функциялары.

19. Гликокаликс туралы түсінік, химиялық құрамы, атқаратын функциялары

20. Плазмалемманың транспорттық қызметі (заттардың жасуша ішіне өтуі және одан шығарылуы): қарапайым диффузия, жеңілденген диффузия, осмос, активті транспорт, эндоцитоз (пиноцитоз, фагоцитоз), экзоцитоз - анықтамалары, механизмдері.

21. Плазмалемманың адгезиялық (жабысу, байланысу) қызметі: қарапайым жасушааралық жалғау, мамандандырылған арнайы жалғаулар (тығыз контакт, десмосома, жартылай-сыңар десмосома, белдемелік десмосома, саңылаулы контакт) – құрылысы, қызметі.

22. Плазмалемманың туындылары: кірпікшелер, ширақшалар (жгутик), микробүрлер,

щеткалық жиек (құрылысы және қызметтері).

3. Цитоплазма

23. Жасушаның негізгі бөліктері (ядро, цитоплазма, плазмалемма), олардың жасуша тіршілігіндегі атқаратын қызметі (рөлі).

24. Цитоплазманың құрамдас бөліктері (цитозоль, қосындылар, органоидтар, цитоскелет) – қысқаша сипаттамасы.

25. Ораноидтардың классификациясы (жіктемесі) – мембраналы және мембранасыз, жалпы маңызды және арнайы маңызды органеллалар – анықтамасы, мысалдары.

26. Мембраналық органеллалар: эндоплазмалық торлар, Гольджи комплексі, лизосомдар,

пероксисомдар, митохондриялары.

27. Мембраналық емес органеллалар: рибосомдар, микротүтікшелер, центриольдер (жасуша

орталығы).

28. Жасушаның функциялық аппараттары туралы түсінік, оларды атап беру.

29. Жасушаның синтездік аппараты – анықтамасы, түрлері (рибосома, грЭПТ, агрЭПТ, Гольджи аппараты).

30. Рибосомалардың құрылысы, химиялық құрамы, атқаратын қызметтері. Еркін (бос) және байланысқан рибосомдар. Цитоплазманың диффузды базофильды және локальды базофильды боялуы және олардың мәнісі.

31. Гранулды эндоплазмалық тордың (гр ЭПТ) құрылысы, атқаратын қызметтері.

32. Агранулды эндоплазмалық тордың (агрЭПТ) құрылысы, атқаратын қызметтері.

33. Гольджи аппаратының құрылысы (құрылымдық элементтері), атқаратын қызметтері.

34. Жасушаішілік қорыту аппараты – эндосомдар, лизосомдар (фаголизосомдар, аутофаго-лизосомдар, мультивезикулярлық денешелер, қалдық денешелер) – анықтамалары, химиялық құрамы, атқаратын қызметтері.

35. Пероксисомдардың құрылысы, химиялық құрамы, атқаратын қызметтері

36. Жасушаның энергиялық аппараты – митохондриялар (микроскопиялық және субмикроско-пиялық құрылысы, атқаратын қызметі).

37. Жасушаның цитоскелеті жайлы түсінік, құрылымдық элементтері, атқаратын қызметтері.

38. Микротүтікшелердің молекулалық құрылысы, түрлері ( цитоплазмалық микротүтікшелер, басқа органеллалар құрамындағы микротүтікшелер), атқаратын қызметтері.

39. Аралық филаменттердің молекулалық құрылысы, түрлері (тонофибрилдер, нейрофибрилдер), атқаратын функциялары.

40. Центриолдердің құрылысы, атқаратын қызметтері.

41. Базальды денешенің құрылысы және формуласы, атқаратын қызметтері.

42. Аксонеманың құрылысы және формуласы, атқаратын қызметі.

43. Кірпікшелердің құрылысы, атқаратын қызметтері.

44. Ширақша (жгутик), құрылысы, атқаратын қызметі.