- •Педагогика адам туралы ғылымдар жүйесінде
- •Жеке тұлғаның дамуы, тәрбиесі және қалыптасуы.
- •1. Жүйенің қалыптасуы.
- •2. Ұжым іс-әрекетінің жүйесімен мазмұн жасау.
- •3. Жүйені лайықты тәртіп бойынша қалыптастыру,жүйені дәстүрлі сақтау, жаңалықтарды енгізу. Бастауыш сынып жасындағы баланың ерекшелігі мен дамуы.
- •Педагогикалық процестің заңдылықтары
- •Педагогика тарихындағы ой-тұжырымдардағы тәрбие мақсаттарының мәселесі.
- •Тәрбие және жеке тұлғаны әлеуметтендіру.
- •Дүниетаным және оның құрамды бөліктері.
- •Тәрбенің формалары мен әдістері
- •Сыныптағы тәрбие жүйесі
- •Жанұя тәрбесінің негіздері
- •Оқытудың заңдылықтары
- •Оқытудың психологиялық негіздері
- •1.Психикалық дамуға бағдарланғанын қарастырғандар: л.В.Занков, з.И.Калмыкова, е.Н.Кабанова-Миллер.
- •2. Тұлғалық дамуды ескеретін тұжырымдаманы қарастырғандар: г.А.Цукерман, в.В.Давыдов, д.Б.Эльконин, с.А.Смирнов.
- •1. Оқытудың барлық қатары оқушыларда түрлі деңгейлерде толықтырылған оқу жұмысының тәсілдерін қалыптастыру идеасына сәйкестендірілуі керек;
- •2. Әрбір оқу пәнінде оқу жұмысының негізгі тәсілдерінің болуы және оларды оқушыларда қалыптастыру маңызды;
- •3. Оқушылар жағынан өздерінің оқу әрекеттерін басқару тәсілдерін қалыптастыру қажет.
- •Дидактика -оқыту мен білім берудің теориясы.
- •Білім беру мазмұны
- •Оқытуды ұйымдастырудың түрлері
- •Оқыту әдістемесі.
- •Оқушылардың ұжымдық- танымдық іс-әрекеттерінің ұйымдастырушылық-педагогикалық негіздері
- •Оқушының танымдық әрекетін белсендірудің әдіс-тәсілдері
- •1. Оқушылардың белгілі бір пән бойынша білімдерінің шынайы жай-күйі және бұл білімдердің лайықты мемлекет бағдарламаларының талаптарына сай болуы.
- •2. Тәжірибелік білік пен дағдыларды ұқсас және жаңа жағдайлар деңгейінде игеру дәрежесі.
- •3. Бүкіл сыныптың немесе жеке бір оқушы білімінің нашар болуының себебі.
- •Педагогикалық технологиялар
- •Білім беру жүйесі
- •«Мектепті басқару мен басшылық ету» ұғымының мәні мен принциптері
- •XXғасырдың 50-60жылдарында, Батыста, әсіресе ақш-та кең өріс жайған
- •Педагогикалық кадрлердің әдістемелік жұмысы мен аттестациясы.
- •Мектептің оқу-тәрбие процесінің диагностикасы-басқару негізі.
- •1. Бастапқы ақпарат
- •2. Тактикалық ақпарат
- •3. Жедел (ағымдағы) ақпарат
- •Мектеп жұмысын жоспарлау
1. Оқушылардың белгілі бір пән бойынша білімдерінің шынайы жай-күйі және бұл білімдердің лайықты мемлекет бағдарламаларының талаптарына сай болуы.
2. Тәжірибелік білік пен дағдыларды ұқсас және жаңа жағдайлар деңгейінде игеру дәрежесі.
3. Бүкіл сыныптың немесе жеке бір оқушы білімінің нашар болуының себебі.
118. Оқыту нәтижелерін тексеруде қолданылаты тесттер:
- оқушының есте сақтау мен еске түсіру керек фактілерді, ұғымдарды, заңдарды, теорияларды, барлық мәліметтерді білетіндігін тексеру;
- алынған білімдер негізінде ойлау қызметін орындай алуын тексеру;
- өткен тақырыптарға өзіндік сын баға бере алуы;
- білімдерді алынған мәліметтер негізінде жаңа, нақты жағдайларда қолдана білуі.
119. Оқушының артта қалу себептерінің 3 тобын ажыратуға болады:
1. Әлеуметтік-экономикалық –жанұя әлауқатының нашар болуы.
2. Биопсихикалық сипаттағы себептер –мұрагерлік ерекшеліктер, қабілеттілік, мінез-құлық белгілері.
3. Педагогикалық себептер.
120. Үлгермеушіліктің дидактикалық себептерін жоюдың да амал-тәсілдері бар:
а) Педагогикалық алдын-алу;
ә)Педагогикалық диагностика;
б) Педагогикалық терапия;
в) Тәрбиелік ықпал ету.
121. Бақылап-зерттеуді өткізудің белгілі бір тәртібі бар:
1. Бақылап-зерттеудің мақсатын,міндеттерін және объектісін анықтау.
2. Бақылап-зерттелетін құбылыстың негізгі параметрлерін анықтау.
3. Бақылап-зерттеудің кестесін жасау.
122. Сабаққа талдау жасағанда келесі нақты жағдайларды ескеру керек:
1. Тақырыптың ерекшеліктері.
2. Мектеп мүмкіндіктері.
3. Сынып құрамы, оқушылардың дамуы мен қабілеттілігінің деңгейі.
4. Мұғалімнің даралығы.
Педагогикалық технологиялар
123. Педагогикалық іс-әрекет саласына «технология» деген сөздкті енгізу «индустриялдық технология» деген идеяға негізделген және ол оқытуда техникалық жабдықтарды қолданумен байланысты.Бұл бағыттты қолдаушылар:
Ф.Б.Гильбрейт, Ф.У.Тейлор, В.П.Беспалько, П.И.Пидкасистый.
124. Оқыту технологиясын, ойын технологиясы, тест жасау технологиясы, информативтік-оқыту технологиясы, дистанциондық оқыту технологиясы, рейтингілік оқыту технологиясы және т.б. авторы:
Г.К.Селевко
125. Дәстүрлі оқыту технологияларының әдістерін 2 топқа жатқызады:
Иллюстративт-түсіндіру әдістері.
Репродуктивтік әдіс.
126. Дәстүрлі оқыту технологияларының концептуалдық негізін Я.А.Коенский жасаған педагогика принциптері:
-ғылымилық;
- бірізділік;
- жүйелілік;
- беріктілік;
- белсенділіктегі сапалылық;
-көрнекілік теорияның практикамен байланыстылығы;
-жас аралық пен өзіндік ерекшеліктерді ескеру.
127. Дәстүрлі оқыту технологияларының артықшылықтары:
1. Ерекшеліктернің жүйелілігі.
2. Оқу материалын логикалық дұрыс бере білу ұйымдастырудың анықтылығы.
3. Мұғалім тұлғасының оқушыларға тұрақты әсерлі эмоция сезімдік ықпал, жалпы оқу барысында қаржыны орынды жұмсау.
128. Дәстүрлі оқыту техналогиясының нашар жақтары мыналар:
-біркелкілік, табандық құрылым, сабақ уақытын тиімсіз бөліп тарату, оқушыларды бір-бірімен қатынастардан изоляциялау, оқшаулау, оқушыларда дербестіктің болмауы, енжарлық (немесе көзбоярлықтағы белсенділік);
-оқушылардың сөз іс-әрекетінің нашарлылығы ;
-оқушыларға орташа өлшеммен қарау, индивидуальды оқытудың таза болмауы, нашар қайта байланыс.
129. «Өмір мектебі»
Академик М.П.Иванов- коммунарлық тәрбие әдістемесінің коллективтік істің әдістемесінің авторы қазіргі жағдайда А.С.Макаренконың идеясын дамыта түседі.
130. СССР Халық мұғалімі В.Ф.Шаталов
дәстүрлі класс- сабақ тәсілімен оқытудың әліде болса ашылай жатқан орасан зор қорын көрсетіп, оқыудың итенцифтендірудің техналогиясын жасап практикаға кіргізеді.
131. В.Ф.Шаталовтың әдістемелік жүйесі мүмкіндік берді:
- әрбір ощушыны оқу іс-әрекетіндегі белсенділікке қатыстыруға;
-дербес ерікті танымдықты тәрбиелеуге;
- әрбір жеке оқушыда өзінің адамгершілігін сезімін өзінің күштері мен қабілеттеріне сенімділік нығайта түсуге.
132. Жаңашыл- педагогтар И.П.Волков
творчестволық дамытатын оқытудың техналогиясын жасап жүзеге асырды, осыған сай тұлғаның творчестволық қабілеттері баланы оқудан тыс іс-әрекетін еркін таңдап алу негізінде бірізді қалыптасады.
133. Қ.О.Бітібаева (Усть-Каменогорск)
практика жүзінде ынтымақтастық педагогиканы жүзеге асырды.
134. Қазіргі білім беру технологиялары санатындағы дамытатын жетілдіретін оқу технологияларын көрсеткен ғалымдар:
Д.Б.Эльконин ,В.В.Давыдов, Л.В.Занков,Г.С.Альтшуллер және т.б.)
135. Дамытатын оқыту-
- дамытудың заңдылықтарын ескеріп қолданады;
- индивид деңгейі мен ерекшелігіне бейімделеді;
- тұлғаның мұралақ нышандарының дамуына дем береді, бағыттайды және тездетеді;
- баланы толыққұнды іс-әрекеттің субъектісі ретінде бағалайды.
136. В.Н.Зайцев
«Преемственность» бағдарламасың авторы, бастауыш мектептегі жалпы оқу біліктерін дамыу техналогиясын негіздеді.Бұл техналогияның негізінде –диогностика және өзін-өзі диагностикалау, сабақтастық, білім дамуында жеткен деңгейді тұрақты қолдау жатыр.
138. Біздің республикамызда 1989 жылдан бастап иесі аталған мектептер кеңінен Қазақ ССР Халыққа білім беру министрлігі бекіткен «Республикалық иесі аталған мектептердің ережелері» негізінде ашылады. Олар:
- СССР халық мұғалімі, қазақ тілі мен әдебиет мұғалімі Айтқалиев Құсайын Айтқалиұлының мектебі;
- Бучина Валентина Людвиговичтің өнер мектебі;
- биология пәнінің мұғалімі Очкур Елена Афанасьевнаның мектебі;
- бастауыш кластарының мұғалімі Мор Галина Яковлевнаның мектебі;
- Қазақ ССР еңбек сіңірген мұғалімі, орыс тілі мен әдебиет пәндерінің мұғалімі Фокин Юриий Павловичтің мектебі.
139. Республикалық иесі аталған мектептердің мақсаты-
- тұлғаның өзін-өзі көрсетуге ең жақсы режим жасау;
- оқытудың бірегейлі және тиімді «техналогиясын» іздеуге қолдану жасау болады.
140. Әдістемесі мен жұмыс істейтін типі бар мектептер:
М.Монтессор, Р.Штейнер және С.Ферне..
141. М.Монтессордың (1870-1952) мектебі негізделеді:
- ақыл-ойды саусақтардың өте нәзік қозғалыстары сезімдер арқылы дамытуға;
- қолдардың ұсақ мәнерлі ырғақтарымен интенсивті сенсорлық сезімдер арқылы дамытуға.
142. С.Ферне (1896-1996):
мектебінің әдістемелік тәсідері біздің республикамызда әсіресе бастауыш кластарда көптеген мектептерде қолданылады.С.Ферненің әдістемесі баланың өзінің жеке тәжірибесінде негізделген.
143.Рудольф Штейнердің (1861-1925)идеялары негізделген:
- Қазақстанда «Вольдорф мектептері»деген атпен тарауда;
- ол адамның рухани дүниесіне терең ойлауына .
144.Қазіргі дүниеде тұлғаға деген талаптың қатаңдай түсуі мен білімберу кеңістігінде өзгерістердің әлеуметтені түсу тенденциясының өсуіне әкеледі:
-білім берудің статикалық моделінен оқушылардың ақыл-ой әрекетінің динамикалық құрылымының қалыптасуына көшу;
-оқытуда оқушылардың танымдық іс-әрекеттер тәсілдерін белсенді меңгеруге бетбұрыс;
-оқыту процесінің тұлғаның қазіргі өоғамның өзгеру жағдайларында барынша өзін-өзі жүзеге асыру перспективасына сай талап пен мүдесіне адаптациялау, үйрету.
