1 Мысал.

берілгені:

h=50

h_x=20

B=20

n=61/(км²∙жыл)

жайқорғағыш типі - бірстерженьді

керек:

• Жай қорғағыш аймақсының параметрін анықтау және көрсету;

• Қорғалатын объектінің аумақтық шамасын табу;

• Объектінің мүмкін жеңілуін анықтау.

шешуі:

1. формула бойынша(кесте 1.14.1) аймақ үшін бір стерженьді жайтартқыш (м/з) параметрлері анықталады.

Масштабта Ажәне Б аймақтары көрсетілген ( 1.14.8 сурет).

Аймақ А:

м;

м;

м;

м;

м;

Аймақ Б:

м;

м;

м;

м;

м;

2. Әр жайтартқыш аймақсының қорғалатын объектінің аумақты шамалары табылады. қашықтықта орта сызықтан паралельді сызық дөігелекке дейін жүргізіледі (1.14.8 сурет).

Аймақ А:

;

;

м;

А×В×H=48×20×20м.

Аймақ Б:

м.

А=81 м қабылданады.

А×В×H=81×20×20м

1.14.8. сурет.Бір стерженьді жайтартқышқа арналған қорғау аймақсы, h= 50 м

3. жайтартқыш жоқ жердегі аймақдағы қорғалатын ғимараттың жеңілу мүмкіндігі анықталады.

жеңілу.

жеңілу.

Жылына Б аймақсындағы жеңілу шамасы жоғары.

жауабы: жайтартқыш аймақсының параметрі . 1.14.8. суретте көрсетілген

А аймағы үшін: А×В×H=48×20×20м. жеңілу.

Б аймағы үшін:А×В×H=81×20×20м. жеңілу.

2 Мысал.

берілгені:

жайтартқыш типі – екі тросты

h_оп1=h_оп2=22м

h_x=10м

L=25м

а=40м

n=7 1/(км²∙год)

керек:

• А аймағының параметрін анықтау және көрсету;

• Қорғалатын ғимараттың аумақты өлшемдерін анықтау;

• Объектінің мүмкін жеңілуін анықтау.

шешуі:

1.формула бойынша (кесте 1.14.1) биіктігі бірдей екі тросты жайтартқыш үшін А аймақсының параметрі м/з анықталады.

А аймағы масштабта жоспар бойынша көрсетіледі( 1.14.9), себебіа<120 м, онда

м;

;

м;

м;

м;

м;

м.

ескерту. Құрылғының беткі белгісі мен пролет сызығының қиылысында _{анықталады}.

2.1.14.9 сурет бойынша қорғалатын ғимараттың максималды аумақтық өлшемі табылады.

м.

А=59 м нақты мәні қабылданады.

м.

В=45 м нақты мәні қабылданады.

А×В×Н=59×45×10 м.

А аймағындағы жайтартқыш болмаған жағдайдағы жеңілудің мүмкіндігі.

жеіңлу.

1.14.9.сурет.А аймағындағы бірдей биіктіктегі екі тросты жайтартқыш

жауабы: 1.14.9 суретте А аймағындағы жайтартқыштың параметрі көрсетілген.

А×В×Н=59×45×10 м; N=8,2∙10^-2жеңілу.

Кесте 1.14.3. жайтартқышты есептеудің жеке тапсырмасы

нұсқа	Типі м/з	Аймақ	hx, м	В, м	h1, м	h2, м	L, м	а, м	tср, сағ/жыл
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1	1С	А	20	15	40	-	-	-	110
2	2С	Б	20	20	50	50	50	60	100
3	2С	А	20	20	30	50	40	-	20
4	1Т	Б	15	-	32	-	40	-	30
5	2Т	А	15	-	32	32	20	40	40
6	2Т	Б	15	-	32	22	25	30	90
7	1С	Б	20	15	40	-	-	-	80
8	2С	А	10	12	45	25	50	-	50
9	2С	А	10	12	30	30	45	-	60
10	1Т	А	8	-	22	-	30	-	70
11	2Т	Б	8	-	22	27	30	45	110
12	2Т	Б	8	-	17	17	30	35	70
13	1С	А	12	10	35	-	-	-	100
14	2С	Б	15	15	50	50	35	-	60
15	2С	Б	15	15	50	40	40	-	20
16	1Т	А	16	-	27	-	40	-	50
17	2Т	А	12	-	22	27	35	20	30
18	2Т	Б	12	-	27	27	35	25	80
19	1С	А	25	30	60	-	-	-	40
20	2С	Б	16	20	50	40	50	-	90
21	2С	А	16	20	50	50	40	-	90
22	1Т	А	12	-	27	-	30	-	40
23	2Т	Б	8	-	17	22	25	30	80
24	2Т	Б	8	-	27	27	25	20	30
25	1С	А	15	20	50	-	-	-	50
26	2С	Б	16	12	40	40	50	-	20
27	2С	Б	12	16	40	30	50	-	60
28	1Т	А	16	-	27	-	60	-	100
29	1С	Б	20	20	50	-	-	-	80
30	2Т	А	10	-	22	22	25	40	90

ескерту.

L –екі стерженьді жайтартқыштың ара қашықтығы (м/з 2С типі үшін)немесе тросты жайтартқыштарлың тіректерінің арасы ( м/з Т типі үшін);

а – трос тірегінің арсындағы пролет ұзындығы (м/з 2Т типі үшін);

h₁, h₂ – тірек қзындығы (м/з Т типі үшін);

1С – бір стерженьді м/з;

2С – екі стерженьді м/з;

1Т –бір тросты м/з;

2Т – екі тросты м/з;

Жайтартқышты есептеу кезіндегі әр нұсқаға келесілер керек:

• м/з аймақсының параметрін анықтау және көрсеті;

• Қорғалатын объектінің ең үлкен өлшемін анықтау;

• Объектінің мүмкін жеңілуін анықтау.

№ тапсырма	UФ, В	r, кОм фазаға	r1/, кОм фазаға	r2/, кОм фазаға	C, мкФ фазаға	b1/, мСм	Gчел, мСм	Rчел, мСм
1	127	7	6	7			0	∞
2	127	7	6	7	0,55	15%b
3	127	7	6				0,4
4	127		5,6					1,0
5	127	8						1,7

25