Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар

1. Келесідей құрам бойынша домналы газдың тығыздығын анықтау: 25% СО, 2% Н₂, 0,5% СН₄, 15% СО₂, 2% Н₂О, 0,3% О₂, 55,2% N₂.

2. Келесідей құрам бойынша жану өнімінің тығыздығын анықтау: 10% СО₂, 14% Н₂О, 2% О₂, t = 546^○С кезінде 74% N₂.

3 - 8. Домналы және коксты газдың тығыздығын анықтау. Газдың құрамы мен нұсқалар 10.4 - кестеде келтірілген.

Мәнжазба тақырыптары:

1. Мартен үрдісі

2. Мартен үрдісінің тарихы

3. Мартен үрдісінің дамуының перспективасы

Блиц - тест:

1. Мартен пешінің отыны ретінде көптеп таралған:

a) Табиғи газ, қара май және қоспалы газ

b) Қара май, коксты газ, су

c) Қатты көміртек, қара май

d) Кокс, әктас

e) Қождама, коксты газ

2. Қоспалы газдан шамшырақтың жарықтығын арттыру үшін не қосады?

a) Табиғи газ

b) Қоспалы газ

c) Қатты көміртек

d) Қара май немесе смола

e) Коксты газ

3. Пештегі газдың құрамы неше жолмен анықталады?

a) 1

b) 2

c) 3

d) 4

e) 5

4. Жоғары температуралы шамшырақ қанша градус температурада алынады?

a) 2000^○С

b) 2200^○С

c) 2400^○С

d) 2600^○С

e) 2800^○С

5. Газ құрамы және оның жану жылуы өзгереді:

a) Коксты газдың құрамына байланысты

b) Домналық газдың құрамына байланысты

c) Коксты және домналық газдың құрамына кіретін үлестің қатынасына байланысты

d) Қоспалы газдың құрамына байланысты

e) Салмақтың қатынасына байланысты

Практикалық сабақ №11

Конвертерлі үрдіс

Жұмыстың мақсаты: Конвертерлі үрдіспен танысу және әктің қождамалаушы қабілетін оқып - үйрену.

Жұмыс жоспары:

1. Әктің қождамалаушы қабілеттілігі

2. Конвертерлік балқыманың материалдық тепе - теңдігін есептеу

3. Есеп шығару мысалдары

4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар

Кілт сөздер: Әк, конвертер садкасы, скрап, үрлеу тиімділігі.

Бақылау сұрақтары:

1. Әктің қождамалаушы қабілеттілігі қалай анықталады?

2. Скрап дегеніміз не?

3. Үрлеудің негізгі параметрлеріне нелер жатады?

Глоссарий:

1. Шикіқұрам есебі - қышқылсыздандырғыштың, әктің және басқа да компоненттердің қажетті шығындарының анықтамасы. Бұдан басқа, шикіқұрамның есебі металдың санын, құрамын және балқыманың соңындағы қожды, сонымен қатар шикіқұрам қоспасының газын және оның қышқылдануына қажетті оттегінің шығынын анықтайды.

Әктің қождамалаушы қабілеті

Мысал №1

Әктің құрамы: СаО = 91%; SiO₂ = 3%.

3 - ке тең қождың негізділігін алу үшін Ф - ті анықтау керек.

Шешімі:

Әктің қождамалаушы қабілеті келесі формуламен анықталады:

Ф = CaO / 100 - (SiO₂ / 100) · В,

_{Ф = 91 / 100 - 3 / 100 · 3 = 0,82.}

Мысал №2

Келесі жағдайлар үшін балқымадағы әктің шығынын анықтау қажет: конвертердің сыйымдылығы - 270т; В = 3; шойын / скрап қатынасы - 70 / 30; сұйық шығыны - 90%. Келесі құрамдағы әкті қолдануда шойындағы кремнийдің құрамы - 0,7%, скрапта - 0,2%: а) СаО = 92%; SiO₂ = 4%; б) СаО = 88%; SiO₂ = 2%. Қай әк тиімді?

Шешімі:

- Конвертердің садкасы - 270 : 0,9 = 300т.

Шойынның мөлшері - G_ш = 300  0,7 = 210т, скраптың мөлшері - G_с = 300  0,3 = 90т.

[Si]_ш = 0,7 · 210 / 100 = 14,7т, [Si]_с = 0,2 · 90 / 100 = 0,18т,

ΣSi = 1,47 + 0,18 = 1,65т,

[Si] + [O] = SiO₂,

28т Si - 60т SiO₂,

1,65т - х,

х = 1,65 · 60 / 28 = 3,5т,

В = CaO / SiO₂; СаО = В  SiO₂ = 3,5  3 = 10,5т.

Әктің қождамалаушы қабілетін анықтаймыз:

а) 92 / 100 - (4 / 100 · 3) = 0,80; б) 88 / 100 - (2 / 100 · 3) = 0,82.

Әктің шығыны:

а) 10,5 / 0,8 = 13,125т; б) 10,5 / 0,82 = 12,8т.

Әк б - көп қолайлы.

Мысал №3

Келесі құрам бойынша 100кг әктастың ыдырауын алу кезіндегі әктің және газдың химиялық құрамы мен санын анықтау қажет: СаСО₃ = 98,5%; SiO₂ = 1,0%; Al₂O₃ = 0,3%; Fe₂O₃ = 0,2%.

Шешімі:

СаСО₃  СаО + СО₂,