- •Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі қ.Жұбанов атындағы ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті
- •5В070900 – «Металлургия» мамандығының күндізгі және сырттай бөлімінің 3 курс студенттеріне арналған «металлургия өндірісінің технологиясы - 1» пәні бойынша практикалық сабақтарға әдістемелік нұсқау
- •Металлургиялық үрдістер теориясының негіздері
- •Теориялық бөлім
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •1. Ішкі энергия, энтальпия (Гесс заңы)
- •Домналық балқытудың шикіқұрамдары
- •1. Теориялық бөлім
- •5. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •3. Кокстың органикалық заты нені білдіреді?
- •Теориялық бөлім
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Отын, отынның жануы
- •1. Теориялық бөлім
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Кен байыту
- •1. Теориялық бөлім
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Агломерация
- •1. Теориялық бөлім
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Шикіқұрамдық материалдың ыдырауы және тотықсыздануы
- •1. Теориялық бөлім
- •2. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Домна үрдісі
- •1. Теориялық бөлім
- •3. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Шойын өндірісі
- •1. Теориялық бөлім
- •6. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Шойын мен қождың түзілуі
- •1. Теориялық бөлім
- •2. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Мартен үрдісі
- •1. Теориялық бөлім
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Конвертерлі үрдіс
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Әктің қождамалаушы қабілеті
- •100Кг СаСо3 - 56кг СаО,
- •100Кг СаСо3 - 44кг со2,
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Болатты қышқылсыздандыру
- •1. Теориялық бөлім
- •4. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Қышқылсыздандырудан кейінгі балқытудың материалдық теңдігі
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Түсті металдар өндірісі
- •1. Теориялық бөлім
- •5. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Берілген мысал арқылы so2 - нің парциалды қысымын тапсырма нұсқалары бойынша есептеу
- •Практикалық есептердің мысалдары
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Ферровольфрамды балқытудағы шикіқұрамды есептеу
- •1. Теориялық бөлім
- •8. Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Теориялық бөлім
- •Материалдық тепе - теңдік
- •1Т қорытпаға кететін материалдар шығыны, кг:
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Ферротитанды балқытудағы шикіқұрамды есептеу
- •Материалдық тепе - теңдік
- •Материалдық тепе - теңдік
- •Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
- •Қолданылған әдебиеттер
- •Мазмұны
Өзіндік жұмысқа арналған тапсырмалар
1. Қож құрамы: СаО - 45%, SiO2 - 40%, А1203 - 5%. 1т шойындағы бұл компоненттердің массасы - 360кг. Қождың меншiктi шығынын анықтаңыз.
СаО, % |
SiO2, % |
А12O3, % |
|
1 |
60 |
30 |
10 |
2 |
55 |
35 |
10 |
3 |
50 |
40 |
10 |
4 |
45 |
45 |
10 |
5 |
40 |
50 |
10 |
2. СО - ның ыдырау нәтижесінде пеште 1200кг күйген көміртек пайда болады, ол кеуекті темірді көміртектендіреді. Нәтижесінде қанша темір карбиді пайда болады?
Күйген көміртек мөлшері, кг |
|
1 |
1200 |
2 |
1250 |
3 |
1300 |
4 |
1350 |
5 |
1400 |
3. Агломерат құрамы: 10% SiO2, 1% Al2O3 и 15% СаО. Шойынға агломераттың шығыны 2т. Қождың меншiктi шығыны қанша? Егерде көрсетілген тотықтардың жиынтығы түпкі қожда 90% құраса.
СаО, % |
SiO2, % |
А12O3, % |
|
1 |
15 |
6 |
1 |
2 |
16 |
7 |
2 |
3 |
17 |
8 |
3 |
4 |
18 |
9 |
4 |
5 |
19 |
10 |
5 |
4. SiO2 - ң (%) қождағы мөлшерін анықтаныз, егерде онда 45% СаО, 5% - МgО, 7% - Al2О3 болса, ал жиынтық мәні - 1- ге тең.
СаО, % |
МgО, % |
А12O3, % |
|
1 |
60 |
5 |
5 |
2 |
55 |
10 |
6 |
3 |
50 |
15 |
7 |
4 |
45 |
20 |
8 |
5 |
40 |
25 |
9 |
5. Агломерат құрамы: 10% SiO2, 2% А1203 және 13% СаО. 1т шойынға 2т агломерат шығыны сәйкес келеді. Алғашқы қождың меншікті шығынын анықтаныз, егерде FeO 20% болса. Агломераттағы бос жыныстың алғашқы қождық үлесі 20%.
СаО, % |
SiO2, % |
А12O3, % |
|
1 |
15 |
10 |
6 |
2 |
14 |
9 |
5 |
3 |
13 |
8 |
4 |
4 |
12 |
7 |
3 |
5 |
11 |
6 |
2 |
6. Қож құрамы: SiO2 - 40%, Al2O3 - 5%, қождың негізділік жиынтығы - 1. CaO + MgO қождағы пайыздық қатынасын анықтаңыз.
SiO2, % |
Al2O3, % |
|
1 |
40 |
5 |
2 |
45 |
6 |
3 |
50 |
7 |
4 |
55 |
8 |
5 |
60 |
9 |
7. Көміртектің шойындағы мөлшері, құрамына байланысты А.Д. Готлиб кәсiби формуласы бойынша анықталады. 1т шойынды көміртектендіру үшін қанша кокс жұмсалады? Құрамы: %, Р - 0,05%; S - 1%; Мn - 0,5%; Si - 0,1%. Егер көміртек кокс құрамында 85% болса.
Кокс құрамындағы көміртек мөлшері, % |
|
1 |
80 |
2 |
81 |
3 |
82 |
4 |
83 |
5 |
84 |
8. Қож келесі тотықтармен мінезделеді: СаО - 45%, МgО - 5%, SiO2 - 34%, Al203 - 6%. Олардың (оңай және жиынтық) негiзгiлiгiн анықтаңыз.
СаО, % |
МgО, % |
SiO2, % |
Al2O3, % |
|
1 |
50 |
5 |
34 |
6 |
2 |
49 |
4 |
33 |
5 |
3 |
48 |
3 |
32 |
4 |
4 |
47 |
2 |
31 |
3 |
5 |
46 |
1 |
30 |
2 |
9. Күкірттің қанша мөлшері кокспен пешке салынады? Егерде кокстiң меншiктi шығыны 450кг болса, ондағы күкірт мөлшері - 1,8%, 1т шойындағы күкiрттiң ортақ кiрiсi 10кг - дi құрайды.
Костің меншікті шығыны, кг |
Күкірт мөлшері, % |
||
1 |
430 |
1,5 |
|
2 |
435 |
1,6 |
|
3 |
440 |
1,7 |
|
4 |
445 |
1,8 |
|
5 |
450 |
1,9 |
|
10. Пеште қалып қоятын күкірт мөлшерін анықтаныз (1кг - ға 100кг шойын) шойындағы күкірт мөлшері 0,025%, қатысты шығымы қождың - 0,5, күкiрттiң үлестiрiлуiнің коэффициенті - 62.
Шойындағы күкірт мөлшері, % |
|
1 |
0,020 |
2 |
0,021 |
3 |
0,022 |
4 |
0,023 |
5 |
0,024 |
11. Шойындағы күкірт мөлшерін анықтаныз, егерде пеште қалған күкірт 0,8кг / 100кг шойынға болса. Қатысты шығымы n = 0,5; Ls = 62.
Пеште қалған күкірт мөлшері, кг |
|
1 |
0,15 |
2 |
0,14 |
3 |
0,13 |
4 |
0,14 |
5 |
0,15 |
12. Тепе - теңдiкке дейiн күкiрттiң үлестiрiлуiн нақты коэффициентінің дәрежесiн анықтаңыз, егер қождағы күкірт құрамы - 2%, шойында - 0,040%, тепе - теңдiгi - 100.
Қождағы күкірт құрамы, % |
|
1 |
5 |
2 |
4 |
3 |
3 |
4 |
2 |
5 |
1 |
13. Күкірттің қанша мөлшері кокспен пешке салынады? Егерде кокстiң меншiктi шығыны 450кг / т болса, күкірт мөлшері 1,8%. Күкірттің газбен ұшып кетуі 5%.
Кокстiң меншiктi шығыны, кг/т |
Күкірт мөлшері, % |
|
1 |
430 |
1,5 |
2 |
435 |
1,6 |
3 |
440 |
1,7 |
4 |
445 |
1,8 |
5 |
450 |
1,9 |
Мәнжазба тақырыптары:
1. Домна пешінің конструкциясы
2. Шойын өндірісінде қолданылатын шикізаттар түрлері
3. Қазақстандағы шойын өндірісінің күйі, даму кезеңдері
Блиц - тест:
1. Домна пешінде негізі карбюризаторлары болып не табылады?
а) Газ тәріздес тотықтырғыштар
b) Қождар
c) Қатты көміртек пен көміртек тотығы
d) Тотықтар
e) Көмірсутектер
2. Темір карбидінің формасы қандай?
а) NiC
b) SiC
c) Mn2C
d) Cr2C5
e) Fe3C
3. Газтектес көміртек тотығының темірмен әсерлесуі қандай реакциямен жазылады?
а) FeО + C → Fe + CO
b) 3Fe2О3 + C → 2Fe3О4 + CO2
c) 3Fe2О3 + Н2 → 2Fe3О4 + Н2О
d) 3Fe + 2CО = Fе3С + СО2
e) Fe3О4 + kН2 → 3FeО + H2O + (k - 1)Н2
4. А.Д. Готлиб кәсiби формуласы қалай жазылады?
а) [С] = 4,6 - 0,27[Si] - 0,32[Р] + 0,03[Мn] - 0,032[S]
b) [FeS] + (СаО) = (FеО) + (СаS) + C = [Fe] + CO + (CaS)
c) [Si] = 4,6 - 0,27 [С] - 0,32[Р] + 0,03[S] - 0,032[Мn]
d) [Мn] = 4,6 - 0,27[Si] - 0,32[S] + 0,03[С] - 0,032[Р]
e) [Р] = 4,6 - 0,27[Si] - 0,32[С] + 0,03[Мn] - 0,032[S]
5. Домна пешіндегі десульфурациясының реакциясы қандай болады?
а) [Si] = 4,6 - 0,27 [С] - 0,32[Р] + 0,03[S] - 0,032[Мn]
b) [FeS] + (СаО) = (FеО) + (СаS) + C = [Fe] + CO + (CaS)
c) МеСО3 → МеО + СО2 - Q
d) [Мn] = 4,6 - 0,27[Si] - 0,32[S] + 0,03[С] - 0,032[Р]
e) FeО + C → Fe + CO
Практикалық сабақ №10
