Портокавалды және кавокавалды анастомоздар

Қақпа венасы түбірлері жоғарғы және төменгі қуыс веналар жүйелеріне жататын веналар түбірлерімен анастомозданып, тәжірибелік маңызы бар портокавалды анастомоздар түзеді (192-сурет).

Егер қүрсақ қуысын шаршымен салыстырсақ, онда бүл анастомоздар оның барлық жақтарында жатады, атап айтқанда:

1. Жоғарыда, өңештің pars abdominalis-інде, қақпа венасына қүятын v.gastricae sinistrae мен vv. azygos et hemiazygos-тер арқыд ы ^v- ^cava supe­rior-ка қүятын vv. esophagae түбірлері арасында^'* ^ >h>p^c

2. Төменде тік ішектің төменгі бөлігш<*6 v. mesenterica inferior арқылы қақпа венасына қүятын v. rectalisimperior мен v. iliaca intema- ға, одан әрі v. cava inferior-та баратын v. iliaca communis-ке қүятын vv. rectales media (v. iliaca interna саласы) et inferior (v. pudenda interna саласы) арасында.

3. Алдыңғы жағында, кіндік айм^ғында lig. ter£s hepatic қабатында қақпа венасына баратын vv. paraurhbilicalis пен v. cava superior жүйесіне баратын (v. thoracica interna, v. brachiocephalica арқылы) v. epigastrica superior және v. cava inferior жүйесіне баратын (v. iliaca externa, v. iliaca communis - арқылы) v. epigastrica inferior салалары анастомозданады.

Бауырда қан ағыны үшін кедергі пайда болғанда (цирроз) қақпа венасы жүйесінен айналма жол ретінде қан ағу үшін маңызы бар портокавалды және кавокавалды анастомоздар пайда болады. Мүндай кезде кіндік айналасындағы веналар кеңейіп өзіне тін түрге ие болады (“медузаның басы”).

4. Артқы жағында, бел аймағында, тоқ ішектің мезоперитонеалды бөлімдер веналары (қақпа венасы жүйесінен) мен қабырғақасылық - vv. lumbales (v. cava inferior жүйесінен) түбірлері арасында.

5. Сонымен қатар артқы күрсақ қабырғасында vv. lumbales түбірлері (v. cava inferior жүйесінен) мен v. lumbalis ascendens арасында кавокавалды анастомоз бар. v. lumbalis он жағында сыңар венаға, сол жағында жартылай сыңар венаға жалғасады, ал олар v. cava superior-ға барып қүйылады.

6. Vv. lumbales және мойын аймағында жоғары қуыс венаның түбірлері болып табылатын омыртқааралық веналар арасындағы кавокавалды анастомоз.

384

Сыртқы мыкын венасы

V. іііса externa - шап байламының астынан өткеннен кейін сыртқы

мі.іқын венасы деп аталатын v. femoralis-тің тікелей жалғасы болып

іабылады. Ол артериядан медиалды орналасады, сегізкоз-мықын буыны

іійматында ішкі вснасымен қосылып, ортақ мыкын венасын түзеді; аттас

артериялармен қосарлана жүріп, кейде ортак сабаумен қүйылатын екі

саланы - v. epigastrica inferior және v. circumflexia ilium profunda-ны кабылдайды.

Аяк веналары

Қолдағы сияқты, аяқ веналары да терең және артериядан тәуелсіз орналасатын беткей немесе теріасты веналары болып бөлінеді (193- сурет).

Аяқ үшы мен сирақ веналары жүп болыи келеді және аттас артериялармен қатарласа жүреді. Сирақтың барлық терец веналарынан қүралатын v. poplitea тақым шүңқырында, аттас артерияның артқы жағында және шамалы латералды орналасатын жеке сабау.

V. femoralis - жеке вена, алташ аттас артериядан латералды орналасады. содан соң біртіндеп артерияныц артқы бетіне ауысады, ал одан жоғарылау оның медиалды бетіне өтіп, осы қалпында шап байламының астынан lacuna va- sorum-ға өтеді. V. femoralis-тің барлық салалары жүп болады.

193 - с у р е т. Оң аяқтың үлкен теріастындағы вснасы, v. saphena magna, және оган келетін сирақ және аяқ үшы веналары.

1 - V. saphena magna; 2 - rete venosum calcaneum (BNA); 3 - теріасты (беткей) веналарын терең веналармен қосатын тармақтары; 4 - vv. digitales dorsales pedis;

5. - Arcus venosus dorsalis pedis;

6. - Rete venosum dorsale pedis.

385