184 - с у р е т. Тізе буынының торы, rete articulare genus; артынан қарағандағы корінісі.

1 - a. superior lateralis genus;

2 - a. poplitea; 3 - a. inferior lateralis genus; 4 - a. recurrens tibialis;

5 - a. tibialis anterior; 6 - a. peronea [fibularis]; 7 - a. tibialis posterior;

8. - A. Inferior medialis genus;

9. - A. Superior medialis genus;

10 - a. genus descendens [a. descendens genicularis]; 11 - a. femoralis.

- m. pectineus мен үршық буынына тармақтар береді; ә) а. circumflexia femoris lateralis - алдыңғыдан шамалы төмендеу шыгып, латералды жаққа m. rec- tus астына қарай барып, сол жерде ramus ascendens (жоғары жоне үлкен үршыққа латералды бағытта тармакталады) болінеді; б) аа. рег- forantes (үшеу) - терен сан артериясының артқы бетінен шығып, әкелуші бүлшықеттерді тесіп өтіп, санның артқы бетіне өтеді, бірінші тесіп өтетін артерия жоғарғы ортан жілікті қоректендіретін артерияны (a. di- aphyseos femoris superior), ал үшінші артерия - томенгі ортан жілікті қоректендіретін

артерияны (a. diaphyseos femoris inferior) береді; aa. perforantes терен сан артериясының шығатын деңгейінен томендеу жерден сан артериясын қысып-байлағанда үлкен рол атқарады.

5. Сан артериясының r. mus- culares-ci сан бүлшықеттеріне барады.

6. A. genus descendens - төмендеген тізе буынының томен түсетін артериясы а. femoralis-тен canalis adductoris-тің ішінде осы озектеноның қабырғасы арқылы п. saphenus-пен бірге шығып, m. vastus medialis-ті қанмен қамтамасыз етеді; тізе буынының артерия торын түзуге қатысады.

Тақым аргериясы

Тақым артериясы, a.poplitea - сан артериясының тікелей жалғасы (184-сурет). Тақым шүңқырында a. poplitea тікелей сүйектің озінде (аяқ жартылай бүгілген кезде оны сүйекке жапсыра қысуға болады) және буын қапшығының артқы бетінде, а. poplitea-ның алдында және шамалы медиалдылау орналасады; одан әрі томен қарай артерия m. gastrocne- mius-тің бастарымен бүркеле m. poplireus-тің артқы бетінде жайғасып, одан кейін т. soleus-тің жиегінің астына келіп, озінің ең соңғы екі тармағына болінеді (aa. tibialis anterior et posterior).

A. poplitea-ның тармақтары.

1. Aa. genus superiors lateralis et medialis - тізенің жоғарғы артериялары, латералды жоне медиалды, ортан жілік айдаршықтарының жоғарғы жиегі деңгейінде шығады, әрқайсысы оз жағынан тізе буынын орап отіп, оның алдыңғы бетіне ауысып, сол жерде озара анастомозданып, тізе буынының артериялық торын түзуге қатысады (rete articulare genus).

2. Aa. genus inferiors lateralis et medialis - томенгі тізе артериялары, латералды жоне медиалды, тізе буыны аймағында жоғарғы аргериялар тәрізді тармақталады, бірақ та, а. poplitea-дан ортан жілік айдаршықтарының томенгі жиегі деңгейінде шығады.

3. A. genus media - ортаңғы тізе артериясы тізе буыныныц жоғаргы және томенгі аргерияларының арасы ортасынан шығады, буын қапшығын тесіп отеді де, крест тәрізді байламдарда тармақталады.

Асықты жіліктік алдыңгы артерия

Асықты жілікітіц алдынғы артериясы, a. tibialis anterior, тізеасты артериясының екі соңғы тармағының бірі (кішілеу). Басталғаннан кейін ол балтырдың бүккіш бетінің терең бүлшықеттерін тесіп отіп, ^х сүйекаралық жарғақтағы тесік арқылы сирақ алдына кетіп, m. tibialis anterior мен т. extensor digitorum longus арасынан отіп, томендеу m. tibialis antrerior мен m. extensor hallucis longus аралығында жайғасады. Сирақ-ияқбасы буыны үстінде ол тері және шандырмен жабылып, беткей отеді, оның аяқбасының сыртқы жағындағы жалғасы - a. dorsalis pedis деп аталады.

A. tibialis anterior-дың тармақтары:

1. A. reccurens tibialis posterior - асықты жіліктің артқы қайырылма артериясы (тесікке дейін) тізе буынына және асық жілік пен оның шыбығы арасындағы буынға барады.

2. A. reccurens tibialis anterior - асықты жіліктің алдыңғы қайтымды артериясы (тесіктен кейін) тізе тобығының латералды жиегіне қарай келіп, rete articularae genus-ты түзуге қатысады.

3. Aa. malleolaris rete anteriores medialis et lateralis - алдыңғы толарсақ артериялары, латералды жоне медиалды, олар rete malleolare mediale et laterale-ны түзуге қатысады.

365