Әдебиет: 1. Қ.Тоқаев. Қр дипломатиясы. Алматы, 2002. 230-244 б.

2. Внешняя политика РК. Под общ. ред. К.И.Байзаковой. Алматы, 2006. Стр.235-257

3. А.Нурпеисова. Особенности германского импорта во внешней торговле Казахстана на современном этапе // Саясат, № 1 /январь/ 2007, с. 43-46

4. З.Ашимова. Политические аспекты сотрудничества Казахстана и Германии // Саясат. № 5 /117/ май, 2005. С. 25-29

10 Апта

10 Кредит сағат

№10 дәріс

Тақырып: Қазақстанның Еуропа елдерімен өзара қарым-қатынастары

Дәрістің мақсаты: Қазақстанның Еуропа елдерімен байланысын ашып көрсету

Қарастырылатын сұрақтар:

1. Қазақстанның Орталық Европа елдеріндегі саясаты

2. Қазақстанның Балтық елдеріндегі саясаты

Дәрістің мазмұны:

Орталық еуропалық мемлекеттердің әлемдік экономикалық қоғамдастықтағы орны Венгрия, Польша, Чехия, Румыния, Болгария, Югаславия, Словения мен Хорватия мемлекетінің сауда- өнеркәсіп палатасының арасындағы байланыстар. ҚР –сы Үкіметінің өкілерінің осы елдерге сапары және де бұл мемлекеттің сенімді өкілдерінің қазақ еліне келуін ашып көрсету. ҚР мен ЕО арасындағы ресми дипломатиялық қатынастар 1993 ж. 2 ақпанда орнатылды. 1993 ж. желтоқсанда Брюссельдегі ЕО жанынан ҚР –ның өкілділігі ашылды. 1994 ж. қараша айында Алматыда Еуропалық комиссияның Өкілділігі ашылды. ЕО елдің ең ірі сауда экономикалық әріптесі болып табылады. 1999 ж. алғашқы жартысында Еуродақ мемлекеттерімен сауда айналымы 2,2 млрд. долларды құрады. Осының ішінде Қазақстанға тиесілі сыртқы сауда айналымы 23,9 пайызды құрады. Еуродақ елдерінің ішіндегі негізгі инвесторлар Ұлыбритания – 12,6 пайызды, Нидерландия 2,6 пайызды, Италия -1,7 пайызды құрады. 1993 ж. күшіне енген Еуропалық одақ туралы Маастрих шартында оның сыртқы саясатының негізгі мақсаттарының бірі демократияны дамыту мен нығайту, заңын үстемдігі адам құқығыменен негізгі бостандықтарды құрмет тұту болып табылады деп көрсеткен. Сонымен қатар техниканың дамуынан да ЕО басты көңіл бөліп отыр. 1992 ж. аяғында Алматыда ҚР –на техникалық көмек көрсету жөніндегі ЕО –ның Бюросы ашылады. Ол бағдарлама ТАСИС деп аталады. 1991-98 жж. аралығында осы бағдарлама негізінде шағын және орта биснесті дамыту, қолдау жекешелендіру және құрылымдық қайта құру мәселелерін шешімін табыуға көмектесті. Инвесторлар тартылған жобаларды жүзеге асыруға барлығы 130 млн. доллар қайырымсыз көмек бөлді. Ал 2000-2002 жж. аралығында қосымша 24 млн. Евро бөлінді. 1992 ж. бастап ТАСИС республикаға 120 млн. евро суммасында қолдау көрсетті. әсіресе гуманитарлық көмек ретінде білім, денсаулық саласына көптеген қомақтық қаржы аударды. 2000 ж. шілдеде Брюссельдегі Ынтамақтастық кеңесінің екінші отырысы болды. Онда Қазақстан тарапынан дүние жүзілік сауда ұйымына кіру мәселесі қозғалды. Ол үшін Қазақстан үкіметі жергілікті инвесторлардың жағдайын жақсарту басты мәселе болды. Қазіргі таңда ЕО мен Ынтымақтастық ерекше маңызды болып саналады. Себебі қоғамның маңызды деген мәселелеріне қатысты күрделенген мәселелерді шешуге және оларды қаржыландыруға баса көңіл бөлуде. Евро одақтың өнімдерін кеңейтуге және сауда инвестициялық реттеуге негізделген 2000 ж. қазан айынан бастап Еуропалық одақ кеңесі құрылды.

Қазақстанның Балтық елдеріміздің арасында проблемалардың бодмауы саясатта да, сауда-экономикалық салаларда да жемісті ынтымақтастықты дамыту үшін жақсы негіз қызметін атқарады.