Зертханалық жұмыс № 8

Сабақтың тақырыбы: Биологияны оқыту әдістемесінің Қазақстан Республикасындағы даму тарихы

Сабақтың мақсаты: Биологияны оқыту әдістемесі ғылымының дамуына үлес қосқан отандық ғалымдардың еңбектерімен танысу.

Көрнекіліктер: оқулықтар, кесте.

Тапсырмалар:

1. Биологияны оқыту әдістемесінің Қазакстандағы даму жайына түсінік беру

2. Биологияны оқыту әдістемесінің Қазакстандағы даму жайына кесте құрастыру

Қысқаша мағлұмат

Қазақстанда сол кезде осындай тұжырымдаманы жасаған КСРО ПҒ А ОМӘ ҒЗИ Қазақ бөлімшесінің (қазіргі Ы Алтынсарин атындағы білім академиясы) ғылыми бас маманы, Республикамыздың ірі ғалым әдістемешілерінің бірі Мағиза Шаймарданова болды. Ғалымның анықтауы бойынша қазақ мектептеріндегі биологияны оқыту ерекшеліктерін ескере отырып, биологияны оқытуда қайта құрудың негізгі бағыты еліміздің мектептерінде бірыңғай әдістемелік жүйе жасауда басшылыққа алынды.

М. Шаймарданованың жалпы білім беру саласындағы көпжылдык тәжірибесі, биологиялық білім беруді жетілдіруде басымды бағыт - ұлттык, этномәдени және басқа ерекшеліктерді ескере отырып, биологиялық білімді халқымыздың өміріне барынша қатыстыру мақсатында оның мазмұны мен кұрылымын аймақтың нақты жағдайына келтіру болу керек екенін атап көрсетуге мүмкіндік берді.

Өзінің авторлық тұғырнамасында М. Шаймарданова ұлттық казақ мектептерінде биологиялық білім беру мазмұнында мына жағдайлар орын алу керектігін көрсетті:

- Қазақстанның өсімдіктер және жануарлар әлемінің көптүрлілігі;

- Республиканың өсімдіктер мен жануарларының әдеттегі өкілдерінің тіршілік қалпының ерекшеліктері: қазіргі уакыттағы олардың саны, корғау шаралары;

- еліміздің мал шаруашылығымен шүғылданудағы тарихи жинақталған тәжірибелері (үй жануарларын өсіру, оларды күтіп-баптауға жағдай тудыру, жаңа тұқымдар шығару, үй жануарларын тиімді коректендіру жөнінде), олардың ауруларының ерекшеліктері (ауылшаруашылығы жануарларының ауру қоздырғыштары), олардың алдын алу мен емдеу шаралары;

Биология пәні бойынша орта білім мемлекеттік стандарты (Алматы; РИК) 1998 ж К. Жұмағұлова т.б ғылымдардың қатысуымен жасалды.

ҚР Білім берудің мемлекеттік жалпыға бірдей стандартты жасалғанда (Алматы 2002), Ы. Алтынсариев атындағы Қазақтың Білім акдемиясының жалпы білім институтында пәндер бойынша орта жалпы білімнің жалпыға бірдей міндетті стандартын дайындау жөніндегі нқсқауларға сәйкес биология пәні бойынша орта жалпы білімнің жалпыға міндетті мемлекеттік стандарты дайындалды, оған К.Ж.Жүнісова, Р.С.Сәтімбеков, К.Ә. Жаңабердиева, Қ . Ә. Жұмағулова, Л. Ү. Әбшенова сияқты ғалымдар мен әдістемешілер қатысты. Ол бойынша биология оқу пәнінен оқушылардың дайындық деңгейімен биологиялық білімнің мемлекеттік міндетті минимунына талаптар белгіленді. Оқу пәні ретінде биологияның мазмұнының дамуы және базистік оқу жоспарындағы оның орны , оқу жүктемесінің көлемі анықталды.

Пысықтау сұрақтары:

1. Биологияны оқыту әдістемесі ғылымының Қазақстанда дамуы?

2. Қазақстанда биологияны оқыту әдістемесінің дамуына дамуына үлес қосқан ғалымдар