Практикалық жұмыс №1 ферросиликоалюминийді балқытудың материалдық тепе – теңдігін есептеу

Жұмыстың мақсаты: 1т ферросиликоалюминий алуға кететін материалдар шығынын, қорытпаның ақырғы салмағын және құрамын анықтау

Жоспар:

1. Материалдық тепе – теңдікті есептеу

2. Шикіқұрамды есептеу

3. Металл құрамы және санын есептеу

4. Қож құрамы және санын есептеу

5. Газдардың, шаң мен ұшқыш заттардың санын анықтау

6. Материалдық тепе – теңдік анықтау

7. Студенттің өз бетімен шешуге арналған тапсырмалар

Кілт сөздер: Шикіқұрам, көмір жынысы, кварц, кварцит, темір жоңқасы, электрод шығындары, балқыма.

Бақылау сұрақтары:

1. Жұмыстың мақсаты қандай?

2. Металдың құрамы мен мөлшері қалай есептеледі?

3. Шикіқұрамнды қалай есептейді?

4. Қождың құрамы мен мөлшері қалай есептеледі?

5. Газдардың, шаң мен ұшқыш заттардың саны қалай есептеледі?

Глоссарий:

1. Кварцит – құрамында 95% - дан астам кремний тотығы бар кен түрі.

2. Қож – металлургиялық пештерде физика - химиялық үрдістің жағдайына байланысты түзілетін тотықтардан тұратын металлургиялық қосалқы өнім.

Материалдық тепе – теңдікті есептеу Берілген мәндер

Шикіқұрам құрамын 100кг көмір жынысы етіп есептейміз. Практикалық жұмысты орындағанда берілген тапсырмаларға сәйкес шикіқұрам материалдың түрін таңдап алып, олардың құрамы және балқытуды жүргізу шарттарымен бірге (1 - 2 кесте) толтырамыз. Шикіқұрам құрамындағы материалдардың жалпы саны 100% болуы тиіс.

Кесте 1. Материалдың химиялық құрамы

Материал	SiO2	Al2O3	Fe2O3	CaO	MgO	P2O5	Sc	Wp	∑
Көмір жынысының күлі	59,32	33,67	4,64	1,68	0,64	0,05	0,41	-	100,0
Кварцит	98,2	0,85	0,51	0,13	0,07	0,03	0,02	0,19	100,0

Кесте 2. Көмір жынысының техникалық құрамы

A	Vc	Wp	Sc	Cтв
59,2	18,7	5,1	0,41	21,69

Жоңқа құрамы: 1,5% Si, 0,2% С, 0,03% Р, 0,02% S, 3,0% ылғалдылық, қалғаны – Fe.

Есептеу жүргізу үшін міндетті түрде балқыту өнімдерінің арасындағы негізгі элементердің таралуын білу қажет: металл, қож және газ, яғни практикалық мәндердің негізгісі болып саналады (3 кесте). Темір жоңқасының барлық элементтері толығымен металға кіреді. Есептеуді жеңілдету үшін электрод массасы тек қана көміртегіден тұрады деп аламыз, сондықтан 0,1кг балқыма құрамына өтеді, ал 2,8кг тотықтыру үрдісіне қатыстырылады.

Кесте 3. Элементтердің таралуы

Балқыту өнімдері	Элементтер
	Si	Al	Fe	Ca	Mg	P	S
Балқыма	91	85	99,5	40	5	80	15
Қож	2	5	0,5	55	80	10	15
Ұшқыш заттар	7	10	0	5	15	10	70

Есептеуді жүргізу үшін тағы да бірнеше қосымша шарттар берілген: шикіқұрам санының есептеудегі электрод шығындары, тотықтырудағы тұншықтырушы улы газдар және т.б.

Қосымша шарттар:

Көміртегігің артылған коэффициенті: К_изб = 0,94

Әр қабаттағы жоңға саны: 5,0

Электрод массасының шығыны: 2,9