Шабдалының сорттары.

Ботаникалық бауда шабдалының Киевский ранний,Золотистый юбилей,

Эльберта, Никторин және Инжир атты сорттары аудандастырылған.

Киевский ранний.

Сортты Украинаның жеміс шаруашылығы институты Киевский 206

және Большой Миньон сорттарын өзара будандастыру арқылы Киевте

шығарған.

Сурет – 3.2.16. Киевский ранний

Суыққа өте төзімді сорт. Төселме формаларын қысқа қарсы

органикалық материалдармен жауып күтсе жақсы өседі. Ағаштары бауға

отырғызғаннан кейін 3-4 жылда жеміс салады. 6 жастағы ағаштарының

орташа өнімі 34кг. Жемістері сәл ұзынша, түсі сарғылт, айқын,кейде жолақ

реңі бар. Дәмі жақсы, бірақ жаз өте ыстық болса дәмі нашарлайды.

Жемістері нәзік, тасуға төзбейді.

Эльберта.

Америкада шығарылған сорт. Ағаштары орташа биіктікте өседі.

Бөрікбастары салбыраңқы. Сорт өз тұқымынан өседі.Жапырақ бұдыры

дертіне шалдыққыш,ақ ұнтақ пен клястероспориоз ауруларына едәуір төтеп

береді. Бауға отырғызылған соң 3-4 жылда жеміс сала бастайды. Жемісті

жыл сайын береді.5-6 жылдық ағаштарынан 7-26 кг-ға дейін өнім алынады,

7 жастағы ағаштарының жеміс өнімі 50-90 кг-ға жетеді. Жемістері ірі,

жалпақ овал тәрізді. Қабығының қалыңдылығы орташа, тығыз, түсі көбіне

қызғылт сары, сыртының көптеген нәзік сызықшалар басқан. Жұмсағы

талшықты, өте сулы, қызғыл сары, хош иісті.

Сурет-3.2.17. Эльберта

Дәмі тәтті-қышқыл, сүйегі жұмсағынан оңай айырылады. Жемісі жас

күйінде жейді, компот жасауға пайдаланады және кептіреді.Кептіргендегісі

өте сапалы, тасымалдауға да, сақтауға да төзімді.

ЗОЛОТИСТЫЙ ЮБИЛЕЙ

Еуропалық сорт.Ағаштары биік өседі,крондары аумақты,суыққа төзімді.

Өнімді 2-3 жылда салады. Әрбір ағаш орта есеппен 30-40 кг өнім береді.

Сурет-3.2.18. Золотистый юбилей

Жемісі ірі (120-130 грамм) ұзынша,сопақ, түсі ашық, қызғылт сары,шымқай

қызыл реңді, жұмсағы қызғылт сары, тығыздығы орташа, шырынды,

қышқылтым, тәтті. Жемісі жас күйінде қолданылады.

НИКТОРИН.

Шабдалының неғұрлым ерте пісетін сорттарының бірі. Ағаштары

орташа болып өседі, бөрікбастары жалбыраңқы, шекілдеуікті жеміс

бауларының арасын жиілету үшін отырғызылуы да мүмкін.

Сурет-3.2.19. Никторин

Бұл сорт өнімді көп береді.(5-6 жастағы ағаштары 65 кг – ға дейін жеміс

береді). Жемістері маусымның орта шегінде піседі. Сорттың бір

кемшілігі – ағаштары ерте гүлдейді де, көктемгі үсікке ұрынады.

Жемістері орташа ( 70 - 80 гр ), түсі ақсары, сәл қызғылт реңі бар.

Шілденің1-ші 10күндігінде піседі. Қабығының сыртында үлбіреген нәзік

түгі бар.Жұмсағы нәзік, сулы, түсі ақ жасыл, дәмі сүйкімді, хош иісі бар.

Жапырақ бұдыры дертіне икемді.Асханалық жоғары бағалық сорт болып

келеді. Жемісінен компот,джем,шырын ретінде қолданылады.

ИНЖИР.

Шабдалының Ирандық тобынан Америкада шығарылған сорт.