235. Акинетико-регидтілік синдромының клиникалық көріністері

Акинетико-регидтілік синдромының клиникалық көріністері

1. Акинезия(гипокинезия)еркінқозғалыстардың аздығымен (олигокинезия) және баяулығымен сипатталады (брадикинезия).

2. Науқасқа тән дене қалпы:кеуденің жартылай бүгілген және шамалы алға иілген, қол мен аяқтың жартылай бүгілген қалпы («қайыршының қалпы»).

3. Тыныштық жағдайынан қозғалысқа немесе қозғалыс жағдайынан тыныштық жағдайына өтудің өиындауы; тұрған қалпында қалуға бейімділік(«қуыршақ қалпы»), төсекте басын жастықтан көтеріп жату қабілеті («ауалық жастықша» симптомы).

4. Бірлескен қимылдардың әлсіреуі нмесе жоғалуы (синкинезий); науқас жүрген кезінде қолдарын сермімейді (ахейрокинез).

5. Жүрудің бұзылыстары – науқас кішкентай, баяу сүйрелілген адымшалармен қозғалады («сүйретілген» жүріс); қозғалыс актісі басталуының қиындауы – паркинсондық «бір жерде адымдау».

6. Постуральды тұрақсыздық - статикалық қалыптың пайда болуының қиындығымен көрініс береді – алға қарай еріксіз қозғалыстар (пропульсия)– науқас тұрған жерінен жүре бастайды, жылдам-жылдам жүріп, тоқтай алмайды және соңында құлап қалады.

7. Парадоксальды кинезиялар– күні бойы қозғалыссыз жағдайда болған науқастар аффективті кезеңдер мен эмоциональдық күйзелістер сәттерінде баспалдақпен жүгіруі, секіруі, билеуі және т.б. әрекеттер жасауы мүмкін.

8. Сөзі баяу, монотонды, жай, естілмей қалуға бейім; бір сөзді қайталай береді (персеверации).Жазуы майда, сызықтары тегіс емес (микрография)Мимикасы әлсіз (гипомимия) немесе болмайды (амимия).

9. Тыныштық треморы – қол мен аяқтың дистальды бөліктерінің майда шашыраңқы треморы. Ол әсіресе қолдың білектерінде байқалады, «тиын санауды» еске түсіреді. Ұйықтағанда кетеді және эмоциональды жүктемелерден кейін күшейеді;

10. Вегетативті бұзылыстар – бет терісінің майлылығы, тері жамылғыларының қабыршақтығы, сілекей бөлінуінің күшеюі (гиперсаливация), шамадан тыс тершеңдік (гипергидроз), ортостатикалық гипотегзия, ішқатулар;

11. Психоэмоциональды салада өзгерістер: ойлау үрдістері қарқынының баяулауы (брадифрения), депрессия, апатия, үрей, дисфория, талаптың жоқтығы, солғындық, спонтандылық жоқтығы, бір сұрақты өайталап қоюға ұмтылуға тырысу, болмашы себептерге байланысты қайталап сұрау және т.б.

235. Гиперкинетикалық-гипотоникалықсиндромның клиникалық көріністері. Хорея.

Гиперкинетикалық-гипотоникалықсиндромның клиникалық көріністері бұлшықеттік гипотониямен және еркін қозғалыстарды орындауға кедергі жасайтын әртүрлі еріксіз қозғалыстардың автоматтық, шамадан тыс қимылдар, гиперкинездердің пайда болуымен сипатталады. Гиперкинездерді тексеру кезінде қай жақта болғанына, ырғағына, сипатына, түріне, симметриялылығына, қимылдың орналасуына мән береді. Олардың ішінде анағұрлым сипаттылары келесілер болып табылады:

1. Хорея жамылғының майда жасушаларының, жоғарғы мишықтық аяқшалардың, тісті ядро жасушаларының: балаларда бас миының ревматикалық ауруларында (кіші хорея), ересектерде энцефалиттер, бас миының жарақаттарында, церебральды атеросклероз кезінде,базальды ядролардың дегенеративті өзгерістерінде (Генгтингтон хореясы), әйелдерде жүктілік кезінде (жүктілік хореясы) пайда болады.

Хореяға қол-аяқтың, тұлғаның проксимальды бөлімдерінде, бетте, тіл мен қатты таңдайда ырғақсыз қозғалыстар тән.Олар амплитудасының үлкендігімен ерекшеленеді және ерікті қозғалыстарға, ымдауларға ұқсайды. Науқастар таңдайын тақылдатады, кейде ауыздан тілі шығып тұрады.Шығарылып тұрған тілді аз уақыт аралығында ұстап тұра алмайды. Хореялық гиперктнездің ауыр түрлерінде нағыз «қозғалыс дауылы» байқалады; оның салдарынан науқас қозғала алмайды, өзіне қызмет көрсете алмайды, сөйлеуі мен жұтынуы қиындайды.Гиперкинездер толқу сәттерінде күшейіп, ұйықтағанда жоғалады.

Тізелік рефлексті шақыру кезінде төртбасты бұлшықеттің тоникалық жиырылуы нәтижесінде белгілі бір уақытқа жазылған қалыпта қалып қояды (Гордон белгісі). Айқын бұлшықеттік гипотонияға байланысты «солғын кеуде» белгісі байқалады.Науқасты көтеруге талпынған кезде қолдарының білекте бүгілгеніне байланысты басы қатты шалқаяды. Хореялық гиперкинез негізінен бұлшықет тонусының төмендеуімен бірлеседі. Оны бұлшықет гипотониясымен бірлесетін, физикалық қозғалыстар жүйесінің тежелуінің нәтижесі ретінде қарастыруға болады.Клиникалық көрінісі бойынша ол паркинсонизмге қарама-қарсы, ол бұл белгілердің пайда болуын қамтамасыз ететін медиаторлық жүйелердің қарама-қарсы екендігін дәлелдейді.L-дофаның шамадан тыс мөлшерін қолдану кезінде паркинсонизмі бар науқастарда хореяға ұқсас гиперкинездер мен бұлшықет гипотонясының дамуына әкеледі.