ЖОСПАР:

1. Зертханалық жұмыс “Максвелл маятнигі”

2. Зертханалық жұмыс “Атвуд машинасы”

3. Зертханалық жұмыс “Көлбеу маятнигі”

4. Зертханалық жұмыс “Обербек маятнигі”

5. Зертханалық жұмыс “Баллистикалық маятнигі”

6. Зертханалық жұмыс “Әмбебап маятнигі”

7. Зертханалық жұмыс “Айналу денелерінің тепе-теңдігі”

8. Зертханалық жұмыс “Бөрененің тіреуші реакцияларын табу”

9. Зертханалық жұмыс “Гироскоп құрылғысы”

10. Зертханалық жұмыс “Жазық жүйелерде орналасқан күштер жүйесі”

11.Зертханалық жұмыс “Бір нүктеге жинақталған күштер жүйесін зерттеу”

1. Зертханалық жұмыс “Максвелл маятнигі”

Тақырыбы: Максвелл маятнигі арқылы энергияның сақталу заңын есептеу.

Жұмыстың мақсаты: Қатты дененің қозғалысы және Максвелл маятнигі арқылы энергияның сақталу заңын есептеу.

Құрал- жабдықтар:Максвелл маятнигі , фотодатчик, секундомер.

Теориялық түсінік: Максвелл маятнигінде 1 металл диск 2 стерженьге бекітілген . 3 стерженьдердің екі шетінде қатты жіп байланған.Маятникті жіберген кезде жоғары төмен ось бойымен айнала бастайды.

Маятниктің қозғалыс теңдеуі:

m= массасы;

I=инерция моменті;

T=тартылыс күші;

r =стержень радиусы;

ε=бұрыштық жылдамдық .

Үдеу: a = 2h/t2

Маятник массасы : m = m₀ + m_д + m_к.

Инерция моменті: I = I₀ + I_д + I_к

I₀ = m₀⋅r²/2, I_д = m_д⋅R_д²/2, I_к = m_к⋅(R_к² + b²/4)

Маятниктің ауырлық центріндегі үдеуі : a_т = g/(1 + I/m⋅r²).

Маятниктің жылдамдығы мен бұрыштық жылдамдығы : υ = at, ω = εt.

Толық кинетикалық энергия:

Жұмыстың барысы:

h=0,4м

сақинаның радиусы

m	0.191кг	0,280кг	0,3739кг
в	0,010м	0,019м	0,021м
t	2.485c 2.492c 2.620c	2.620c 2.590c 2.586c	2.610c 2.720c 2.618c
a	0.18	0.21	0.168

a1=0,18

a2=0,21

a3=0,168

I_k1=0,000529

I_k2=0,00083

I_k3=0,00097

I₀=0.000000163 ; I_д=0.000121; I=0,00093652;

I₁=0,00082 ; I₂=0,00092; I₃=0,00132 ;

I=0,000704

Салыстырмалы қателік :

W_кин=4.158

Қорытынды : Максвелл маятнигінің көмегімен қатты дененің қозғалысын энергияның сақталу заңын есептедім.

2.Зертханалық жұмыс “Атвуд машинасы”

Тақырыбы:Атвуд машинасы арқылы еркін түсу үдеуін анықтау

Жұмыстың мақсаты: Теңүдемелі қозғалыс заңдарын зерттеу.

Құрал-жабдықтар:Атвуд машинасы, m1 және m массалы жүктер, жіп.

Құрылғының бөліктері : Атвуд машинасы 1 штативке орналасқан 2 блоктан тұрады, сол арқылы жіпке бірдей массалы 3 және 4 жүктер асылып тұрады. Егер m массалы жүкке m₁ қосымша жүкті тіркесек, онда жүйе теңүдемелі қозғалады. 3 жүкке және 5 тіркелген 4 жүкке екі күш әсер етеді: ауырлық күші және жіптің керілу күші.

Жұмыс барысы :

Ньютонның екінші заңына сүйене отырып:

(m+m₁)a = (m+m₁)g-T

-ma=mg-T

Мұндағы , a- жүйенің үдеуі, Т-жіптің керілуі, g-еркін түсу үдеуі

Бұл теңдеулерді шешіп, жіптің керілуін және үдеуді өрнектеп аламыз:

T=gm

a=g

Сонда:

g=a

Жүрген жолын(S) арқылы, тәжірибе жүзіндегі үдеуін мына формуламен анықтаймын:

а_Э=

Ал теория жүзіндегі үдеу:

а_Т=

Теория жүзіндегі еркін түсу үдеуін мына формуламен анықтаймын:

g_Э= а_Э

g_T = 9.8 м/с²

Есептеулер:

m= 0.10 кг

m₁=0.04кг

S, м	t , с	аЭ м/с2	gЭ, м/с2	аТ
0,33	0,453	2,881462	9.58	1,25698
0,33	0,442	1,880523	8.4	1,21453
0,33	0,431	2,582367	8.2421	1.79823

= 4,5248%

= 7,1912%

= 5,963254%

< >= 4,2048%

= 8,23%

= 6,28%

= 9,32%

< >= 9,318%

Қорытынды: Бүгінгі сабақта атвуд машинасы арқылы еркін түсу үдеуін анықтадық.