№1

1. Оқу әрекетінің мазмұны мен құрылымы.

Оқыту психологиясы көптеген сұрақтарды қалыптастырады соның ішінде тұлғаның іс-әрекетінің тәсілдерінің бекітілуімен таңдау процесін осының нәтижесінде адамды жеке тәжірибеге оның білімі мен іскерлік дағдысы қалыптасады. Оқу адаммен өмір бойына бірге жүреді. Себебі оның әлеммен әрекеттесуі нәтижесінде жаңалықтарды танып өз қажеттілігін қанағаттандырудың тәсілдерін жаңартады. Оқыту адамның организмінің физиологиялық пісіп- жетілу процесінде болатын және функционалдық жағдайлардан т. б. Ерекшеленеді. Оқу кең мағыналы түсінік оның мағынасына оның ұйымдасқан түрлері есес адамның күнделікті өмірден тәжірибе білім алуының төтенше процестері кіреді. Іс- әректтік үйлесім тұрғысыннан психология оқытудың ұйымдасқан формасы оқу іс- әреті деп қарастырады. Эльконин мен Давыдовтың баяндауы бойынша оқу іс- әрекеті бұл ойлаудың интенсивті дамуына көмектетсетін және теориялық білімді меңгеруге бағытталған оқушының іс -әреттінің бір түрі. Оқу -іс-әрететін басқа іс -әрекет еңбек , ойын, спорт сабақтары іс -әретет тәсілдерімен және әртүрлі білімді ұғу процесімен теңдестіруге болмайды. Оқу іс-әрететі «оқу» терминімен белгіленеді басқа процестерден осынысымен ажыратылады. Оқу іс- әрететі оқудың ерекше түрі ол арнайы ұйымдастыруды және оқушылар оны жүзеге асыра отырып өздерін өзгертеді. Оқу іс-әрететінің м маңызды құрылымы оқу тапсырмасы. Оқу тапсырмасын шешу барысмында оқушылардың зерттеп жатырған оьбьектісі және сол туралы ойлары айтарлықтай өзгерістерге ұшырайды. Бірақ соңында әрекет етуші өзі өзгеріске өзі ұшырайды. Оқу іс-әрететі процесінде оқушылар алдына ұсынылған тәжірибеден үлгі алады. Оқу іс- мәретеніің жалпы құрылымы:

Қажаттілік - тапсырма- мотив- іс-әрекет - операциялар Қажаттілік оқу іс- әретенінде пән салаларыныан оқушылардың теориялық білімді алуға деген ұмтылысы. Теориялық білім белгілі бір пән бойынша пайда болады, дамуы қалыптасуы заңдары мен заңдылықтарды көрсетеді. Оны тек ұйымдасқан оқу іс- әректе процесінде ұғуға болады. оқытуды үйрету. Оқу іс- әрекетін қалай қалыптастыру керек. Бұл әрбір психологияны оқушының оның дұрыс оқуға үйрету « дұрыс оқу» түсінігі мазмұнына негізделген Психологиялық аспектілерде мәселе былай қойылады оқушының санасында бұрыннан жоқ белгісізді, оның санасына енгізіп хабардар ету, яғни обьективтіден субььективтіге айналып отырады. Бұл мәселенмен 50 жылдары П.Я. Гальперин айналысты. Олар ақыл-ой әрекетін қалыптастыру процесін зерттеген. Гальпериннің концепциясында оқу әрекетінің ерекше жүйесі, сол әрекеттерді орындау оқушыларды жаңа біліммен әкеледі деген. Сондықтан да оқытудың мақсаты істі біліп, әрекет ету, қандайда оқыту болмасын оқыту адамды бір нәрсе істеуге үйрету үшін оқушыға оны қалай істеу керек екенін яғни оқушылардың іс- әректені дұрыс орындауға бағыттау.

Оқу іс-әрекетінің пәндік мазмұнын талдау, кез-келген басқа іс-әрекет сияқты, оның пәнін анықтаудан, яғни іс-әрекеттің неге бағытталғанын анықтаудан басталады: бұл жерде – білімдерді игеруге, әрекеттердің жалпыланған тәсілдерін игеруге, әрекет тәсілдері мен амалдарын, оның бағдарламаларын, алгоритмдерін өңдеуге бағытталған, осы үрдіс барысында үйренушілердің өзі де дамиды. Оның мазмұны, пәні осы болып табылады. Санақ бойынша екінші, бірақ іс-жүзінде оқу іс-әрекеті құрылымының басты компоненті оқу міндеті болып табылады. Ол оқушыға белгілі бір оқу жағдайындағы белгілі бір оқу тапсырмасы ретінде ұсынылады (оның тұжырымы оның шешілуі мен нәтижесі үшін аса маңызды), олардың жиынтығы тұтастай оқу процесі болып табылады.