Билет 4

Қазақстан Республикасында кәсіби білім берудің даму тарихы.

Кәсіби білім берудің ғылым ретінде даму тарихы. Педагогика ғылымының адамтану жүйесінде алатын орны. Кәсіби білім берудің ғылым ретінде даму тарихы және зерттеу мәселелері.

Кәсіптік оқытудың оқу-материалдық базасына сипаттама. Кәсіби білім берудің ғылым ретінде даму тарихы. Педагогика ғылымының адамтану жүйесінде алатын орны. Кәсіби білім берудің ғылым ретінде даму тарихы және зерттеу мәселелері.

а) Заманауи тігін машиналары түрлері, құрлымы, олардың іс жүзінде қолданулуы. Тігін машинасы қол жетегінде, аяқ жетегінде және электр жетегіндегі машиналар болып бөлінеді. Заманауи тұрмыстық машинасы негізінен электр тоғының күшімен жүргізіледі. Тігін бұйымдарын дайындауға арналған жабдықтардың ең негізгісі – тігін машинасы. Ал сен үйде қол және аяқ жетегіндегі немесе қазіргі заманғы бағдарламамен басқарылатын машинаны қолдана аласың ба ? Мұндай машиналар компьютер көмегімен көптеген тігін операцияларын ( кестелеу, ілмек жасау, түйме қадау және т. б.) орындай алады. Ең дұрысы, тіке тігісті орындайтын қарапайым машинамен тігуді үйрене бастау керек. Тігін бұйымдарын дайындау көбіне тігін машинасында жұмыс істеуді игеруге байланысты.

2 топ: ТІГІН МАШИНАСЫМЕН ТАНЫСУ

Биыл сендер заманауи тігін машинасының көмегімен тігіс операцияларын – түзу және ирек тігістертерді сапалы орындай аласыңдар. Тігін машинасы қол жетегіндегі, аяқ жетегіндегі және электр жетегіндегі машина болып бөлінеді. Жетек – бұл машинаның жұмысшы бөлігін қозғалысқа келтіру қондырғысы. Заманауи тұрмыстық электр жетегіндегі тігін машинасы өте шағын, оны жұмысқа тез дайындай аласың. Тігін машинасының құрылысы. Көңіл аударсақ бірінші бөлшегі – жең деп аталады. Оның ішінде машинаның құйып жасалған басты вал бөлшегі орналасқан.Жеңнің оң жағында өзара жалғасқан бірнеше бөлшектен тұратын аяқты беріліс орналасқан. Бұл – түйін деп аталады. Машинаның әрбір түйіні қандай да бір жұмысты атқарады. Аяқты беріліс – бұл машинаны қозғалысқа келтіретін түйін.

Аяқты берілістің педалін аяқпен тербелтеді. Бұл тербеліс шатунның және қисықшиптің көмегімен айналмалы қозғалысқа ауысады да жібергіш дөңгелекке беріледі. Жібергіш дөңгелетің науасына тұйық белдік кигізілген. Белдік жібергіш дөңгелекті.машинаның басты валына қондырылған маховик дөңгелекке жалғайды.Әрі қарай машинаны босжүріске қойып жаттығу орындалады.Тігін машинасын жұмыс орнында жарық сол жақтан түсіп тұратындай етіп орналастырады. Тұрмыстық тігін машинасы өзінің құрылымы, техникалық мүмкіндігі және сыртқы көрінісі бойынша түрліше болып келеді. Бірақ олардың құрылысы, реттеуі және пайдалану ережелерінің көпшілігі ортақ.

1-шөрнек құрылғысы; 2-басу табаны; 3-мата жылжытқыш; 4-жіптартқыш; 5- жіп бағыттағыш; 6- жеңқап; 7- жіп орағышқа арналған өзек ; 8-жіп орағыш; 9- айналма дөңгелек; 10-тігіс ұзындығын көрсеткіш; 11- кері жүргіш тетігі; 12-тегіс адымын реттегіш тұтқа;13-жеңқап тіреуі; 14-тұғыр; 15-жіп бағыттағыш; 16-ысырмалы пластина.

б) Ағаштан жасалатын бұйымдарды конструкциялау ерекшелігі және жоспарлау процесі, үнемді қолдану.

Билет 5

Жалпы және кәсіптік білім беру аумағында Қазақстан Республикасының мемлекеттік саясатының принциптері. Кәсіптік оқыту принциптері - орындалуы қажетті тиімділікті қамтамасыз ететін қандай да бір мәліметтер жүйесі, оқыту процесіне қойылатын негізгі дидактикалық талаптар. Окыту принциптерінің тарихи сипаты бар, уақыт өтуіне байланысты ескіріп, орнына қоғамның жаңа талаптарын зерделейтін жаңа принциптер келуі мүмкін. Дидактикалық принциптер бір-бірімен тығыз байланысты, кешенді түрде қолданылады. Сондықтан, педагог сабақ жүргізу барысында олардың көпшілігін, кей жағдайда барлық принциптерді басшылыққа алады.

Кәсіптік оқыту бағдарламасы тарауларына сәйкес сабақтарды өткізетін кабинеттер мен оқу шеберханаларын жабдықтау. Оқу бөлмелеріне, оларды жабдықтауға және безендіруге, оқушылардың жұмыс орындарына қойылатын эргономикалық және психологиялық-педагогикалық талаптар. Бағдарлама тарауларына сәйкес сабақтарды өткізетін. Оқу шеберханалары мен кабинеттерін қозғалмайтын бейне алушы экранды аппаратуралар, дыбыс шығарушы, кино жобалушы, теледидарлы аппаратуралармен жабдықтау.

Мектеп шеберханаларының жұмыс тәртібі. Мұғалімнің және оқушылардың жұмыс орындары. Даралай және жаппай пайдаланылатын жұмыс орындары. Оқу-материалдык базасындағы казіргі техника мен технологиялық. Жабдықтар кешені.

Кәсіптік оқытуда пайдаланылатын жабдықтардың,оқу-көрнекілік құралдардың тізбесі. Жабдықтарды жайғастыру, құрал-саймандарды, материалдар мен аяқталмаған еңбек объектілерін сақтау. Жабдықтар мен материалдық құндылықтарды алу көздері.

а) Дымқылды-жылумен өңдеу операциялары жасау әдістері. Балалар мен әйелдердің жеңіл көйлектерін әзірлеген  кезде дымқыл-жылулық өңдеу едәуір орын алады және бұйымды  өңдеудің маңызы зор, ол жұмыстың шамамен 15-20%-ын  құрайды.Бұйым сапасы мен оның сыртқы көрінісі көп жағдайда  бұйымды тігу барысында да, сондай-ақ оны ақырғы өңдеу кезінде  де дымқыл-жылулық өңдеудің қалай орындалу сапасына  байланысты болады. Дымқыл – жылулық өңдеу, негізінен, мына  мақсаттарда қолданылады бұйым бөлшектеріне көлемді ауқымда  пішім беру және әр түрлі тігіс түрлерін өңдеу:  - ақырғы өңдеу.  - бөлшектерді желіммен қосу.  өңдеу барысында матаға ылғалды- жылумен және қысыммен әсер  ету.  Киімді жеке тапсырыспен өндіруде негізінен гидравликалық престер, электромеханикалы тоқты не жеке булы генераторларды қолданады. Жартылай автоматты электромеханикалы тоқты престер киімдердің пальтолы – костюмді ассортименттерінің ішкі процесі үшін және соңғы ЫЖӨ арналған. Олар уақыт өлшемін, барлық технологиялық жібергіштерді (булау, престеу) өзгертулермен қамтылған, жеке булы генератор және құрама қыздырғыш жастықшалары бар.  Гидравликалық әмбебапты пресс тұрмыстық қызмет көрсету өндірісі үшін арналған. Жоғарғы және төменгі жастықшаның қызуы электрлі. Жоғарғы жастықшаның қызу температурасы 80-нен 200 °С. Қызу температурасының өзгерту дәлдігі °С  Үтікпен жасаланатын жылу-ылғал тәртібі 

б) Ағаштың қасиеттері: физикалық, механикалық, технологиялық.