6 Билет

1) Қазақстанда XX ғ. 30 ж. Заңдылықтың бұзылуы және жаппай репрессия

1932 -33 жж. 2,5 млн адам қырылды. ССР–де Сталин соғысының саясатының қанды қақпанына түскен адам саны 40 млн. Сталин мемлекет басына 1922-53 ж. тоталитарлық саясатын жүргізді. Тоталитарлық саясат – жаппай қыру. 1)921ж. аштық 2) 1932 - 33 ж.аштық 3)1937 -38 ж. Сталиндік репрессия. 4). 1941 – 45 ж. ІІ д.ж.с. 1928ж. 27 тамызда ірі бай шаруаларын жартылай феодалдарды конфискациялау және жер аудару туралы декрет шықты. Зиялылар тобы 20-30 ж. мәдениет қайраткерлері Санжар Асфендияров, Жүргенов, Сейфуллин, Байтұрсынов, Жандосов, Әуезов, Жұбанов 20 – 50 ж. қазақ ғылымының қалыптасуы. Асфендияров, Затаевич, Байтұрсынов, Аймауытов, Жолдыбаев, ғылым академиясының базасы құрылды. 1932 ж. база құрыла бастады. 1946 ж. Сәтбаевтың ұжымдастыруымен Ғылым академиясы құрылды. Асфендияров Қаз – н көне заманнан бергі тарихының І бөлімін жазып шығарды. 20 – 30 ж. қазақ әдебиетінің қайраткерлері Сейфуллин «Көкшетау», «Тар жол тайғақ кешу», Мұқанов «Сұлушаш», Жансүгіровтың «Құлагер», И. Байзақов «Құралай сұлу», Аймауытов «Қартқожа».30 ж.Сталиндік жазалау шаралары болмағанда әдебиет әлдеқайда ілгері дамитын еді

2) Қазақстанда жэс-ті іске асыру. Жер-су реформасы

Партиялардың Х съезі (1911 ж. наурыз) азық – түлік салғыртын азық – түлік салығымен алмастыру туралы әскери коммунизмнен ЖЭС – қа көшу туралы шешім қабылдады. ЖЭС енгізуіне байланысты жерді жалға беру мен алу жалдама субъекті қолдануға рұқсат етілді. Несие тұтыну кооперациясын дамыту көтерілді. Әскери коммунизм тұсында енгізілген еңбек міндеттері еңбекке жұмылдыру жойылды. Ұсақ кәсіпорындар жеке адамдарға немесе кооперативтерге жалға берді.Машина жалға берілді, базар ашылды,кедейлер егістікті бірігіп жыртты. Қаз – да ЖЭС жылдары қиыншылықтар да болды. 1921 ж. жазда Республиканы қуаңшылық жайлар алдында жұт болды. Малдарының 80 пайызы қырылды. Ашығушылар саны республика халқының 1/3 бөлігін қамтыды.1921 ж. ашығуға Орал, Бөкей, Орынбор, Ақтөбе, Қостанай губерниялары кірді. Аштыққа індет қосылды. 1992 ж. маусымда Бат. Қаз – да ашығушылар, аурулар саны 82 пайызға жетті. Салықтар белгіленді. Қоғамдық өзара көмек көрсететін шаралар комитеті Қосшы одағы кеңінен таралды. ЖЭС кезінде тауар айырбасы айналымының маңызы артты. Тарихтың сол бір тарихи кезеңінде ЖЭС өркениетті кооператив құрылысы. Қаз – н экономикасының саласын.

3) Қазақ акср-нің құрылуы. Қазақ жерін біріктіруді аяқтау

Қазан төңкерісінен кейін алғашқы айларда жарияланған ұлттық өзін-өзі билеу Түркістан автономиясын Қазақстанда құру идеясын қолдамай В.И.Ленин және большевиктер партиясы унитарлық мемлекет құруға кірісті. 1919ж. 10шілдеде Ленин Қырғыз (қазақ) өлкесін басқару жөнінде рев-лық комитет туралы декретке қол қойды. Онда қазақ рев-лық комитеті өлкенің ең жоғарғы әскери азаматтық басқармасы ретінде құрылатыны айтылды. Қаз-да кеңестердің құрылтай съезін әзірлеуді белгіледі. 1902ж Компартия мүшесі кеңестік тұңғыш коммисары тағайындалды. 1920 ж. наурызда өзін қазақ елінің үкіметі деп атады. Алаш Орданы тарату туралы қабылданды. 1920 ж. 20тамызда кеңес үкіметі РКФСР құрамына қырғыз (қазақ) автономиясы кеңестік социалистік жағын құру туралы декрет шығарылды. 1920ж. 4 қазанда Орынбор қаласында Қаз АКСР кеңестерінің құрылтай съезі болды. Съез жоғарғы өкімет органдары революциясының орталық атқару комитеті халық комисарлар кеңесін сайлады. Қаз АКСР орталық атқару комитетінің төрағасы болып Мендешев, Қаз АКСР халық комисары кеңесінің төрағасы болып 1898 ж. КОКП мүшесі В.А.Радус – Зенкович сайланды. АКСР еңбекшілері құқықтарының декларациясы қабылданды. Декларацияда ҚазАКСР құрылғаныконституциялық жолмен жарияланды. Мемлекеттік басқару орган және мемлекеттік үкімет жер саясаты азаматының негізгі құқығы мен міндеттерін сайлау жүйесі және оның принциптері, соттың ұйымдасуы қызмет жүйесі белгілі декларацияда әрбір ұлттың барлық мемлекеттік мекемелер мен мектептерде ана тілін пайдалануға бірдей құқығы бар. Қазақ халқы актіні өзінің ғасырлар бойғы арманының орындалуы, отаршылдыққа қарсы сан ғасырлық күрестің нәтижесі, ұлттың қайта өрлеу жолындағы алғашқы қадамы деп қабылданды.