35.Адамның мәні мен табиғаты туралы классиктердің көзқарастарына салыстымалы талдау жасап, оларды топтастырып көрсетіңіз

Дүниеде ең ғажап, керемет құбылыс – адамның рухани дүниесі, сана, ақыл, ой. Адамзат игілігіндегі барлық материалдық және рухани жетістіктер зәулім құрылыстар, түрлі техникалық табыстар, өнер, дін, әдебиет, философия, ғылым – осылардың бәрі сол сананың құдіреті.

Дүниені біртұтас ретінде және сол дүниедегі өзінің кім екені, ондағы алатын орны жөніндегі ойлар мен сезім тебіреністерін тудырады. . Адам өмірі мән-мағынасының даму бағытын анықтауда философияның алатын орны мен қызметі ерекше. Адам дүниені тану барысында тек қана оны ой-өрісімен қамтып қана қоймай, өз іс-әрекеттерімен түйістіріп, Дүниеде бұрынғы-соңғы болмаған жаңа нәрселерді, құбылыстарды тудырады.

Орта ғасырдың ғұлама ойшысы А.Августин айтқанындай “адамның өзі Дүниедегі орасан тұңғиық, оның сезім толқыны мен жүрек тебіренісін есептеу адамның басындағы шашты есептеуден де қиын.

Фейербахтың антропологиясына келетін болсақ, антропологиялық материализм теориясы:

-нағыз, шын өмір сүретін табиғат пен адам ғана;

-адам табиғаттың бір бөлшегі

-адам материалдық пен руханилықтың бірлігі

-адам философиясының басты мәселесі болу керек

-табиғат мәңгі және шексіз

-бізді қоршағанның барлығы-матияның алуан түрлі көрінісі

-идея дегеніміз өздігінен өмір сүрмейді, ол адам санасының өкілі.

-Құдай өз бетінше жеке өмір сүрмейді, құдай-адамның елесінің желісі.

К. Маркстің байқауынша, жеке адам – «барлық қоғамдық қатынастардың жиынтығы. Яғни жеке адам тарихи-әлеуметтік жағдайдың жемісі. Ол әлеуметтік ортада (белгілі қоғамда, ұжымда) ғана қалыптасады». И. С. Кон социолизацияны барлық әлеуметтік және психологиялықтың жиынтығы деген. Ол дегеніміз, жеке адам білімді жүйелі түрде меңгеруді, оның нормалары мен құндылығынн, оған қоғамның мүшесі ретінде жұмыс істеуге құқық береді. Адам - әлеуметтік тұлға. Ол өмірге келгеннен бастап әр түрлі әлеуметтік әрекеттестіктерге кіргізіледі. Адам тілі шықпастан бұрын ол әлеуметтік қатынасқа ие болады. Әлеуметтік үрдіс адамдардың қатынасы және бірлескен қызметтерімен тығыз байланысты, психологиялық көзқараспен қарағанда әлеуметтану механикалық бейнелеу сықылды қаралмайды. Әр түрлі тұлғалар бірдей жағдайлардан әртүрлі әлеуметтік тәжірибе шығара алады. Табиғат пен адам табиғаты арасындағы байланысты осы екі өзара қарама-қарсылықтар, бірақ жеке тұрғанда әлсіз, өзара бір-бірін толықтыратын қызметтер арқылы орнату теориялық мәнде маңызды салдарға жетелейді. Классикалық ойлау жүйесінде адам табиғатқа да, езіне де, басқа тіршілік иелеріне де тумысынан дарыған жарым-жарты, шектеулі, ерекше "табиғаттың" көмегінсіз-ақ кірігеді. Адам табиғаты "жалпы табиғатпен" білім механизмдері қызметі арқылы ғана қосылады немесе, дәлірек айтсақ, классикалық әдістеменің ұлы жүйесінде жалпы табиғат, адам табиғаты және олардың өзара қарым-қатынасы қызметтік анықтауға және болжауға келетін сәттер болып табылады. Ал, әуелгі қалың реалдылық, күрделі объект және кез келген мүмкін білімнің жоғарғы субъектісі ретіндегі адамның өзіндік ешқандай орны жоқ.