2 Сурак)

Вагон – бұл жолаушылар мен жүктерді тасымалдау үшін тағайындалған жылжымалы құрамның бірлігі. Темір жолда пайдаланылатын вагон паркі келесі белгілері бойынша жіктеледі: - тағайындалуы бойынша вагондарды жүк және жолаушылар вагондары деп бөледі; өз кезегінде жүк вагондары 3 типке бөлінеді: жалпы тағайындалған вагондар, арнайы вагондар және технологиялық жылжымалы құрам; жолаушылар вагондары алысқа жүретін, облыс аралық және қала маңындағы қатынас вагондарына бөлінеді; - пайдалану шарттары бойынша магистральді, өнеркәсіптік және қалалық көлік вагондарын ажыратады; - жол табанының ені бойынша: кең (қалыпты) жол табанды (1520 мм) және тар жол табанды (750, 900 және 1060 мм) вагондар; - жылжымалы құрамының габариті бойынша: ТМД-ның барлық темір жол торабы бойынша қолданылуға арналған вагондар; жолдардың тек қайта жаңартылған учаскелерінде қолданылуы мүмкін болатын вагондар және халықаралық қатынасқа арналған вагондар; - шанағын дайындау материалдары мен технологиясы бойынша: ағашпен немесе металмен қапталған тұтас металды, дәнекерленген және жеке тойтарылған құрама бірліктері бар вагондар; - осьтерінің саны бойынша: төрт осьті, алты осьті және көп осьті.

3 Сурак)

Aбсолюттік есептеу әдісі (авторы проф. А.П. Петров). Есептеу полигонындағы вагон ағындарын біріктірудің түрлі нұсқала рын салыстыру вагон ағындарынұтымды ұйымдас- тыру шешімі болып саналады. Әрбір нұсқаның негізгі сипат- тамасы мыналардан тұрады: вагондардың құрастыру станция- ларында жинақталуда тұру вагон-сағаты, транзиттік вагон- дардың жолай техникалық станцияларда өңдеуде тұру вагон-сағаты (сұрыптау және жаңа пойыздарды құрастыру станция- ларында), пойыздарды құрастыру жоспарындағы барар станциялар саны . Вагон-сағат шығыны ең аз болатын нұсқа ең жақсы нұсқа деп есептеледі. Абсолюттік есептеу әдісі бойынша вагон- сағаттарды іс жүзінде мүмкін болатын барлық нұсқалар үшін анық- тайды. Оңтайлы нұсқаны қабылдау мүмкін болмайтын (әлде бір сұрыптау ста нцияларында сұрыптау жолдары жетіс- пейтін) жағдайда оңтайлы нұсқаға жақын келетін басқа нұсқаны табу қиын е мес. рианттарды бағыттап талдау әдісі. Пойыздарды құрастыру жоспарының талдап есептеу әдістері мүмкін болатын нұсқалардың бәрін емес, олардың бәсекеге түсу әдістері мүмкін болатын нұсқалардың бәрін емес, олардың бәсекеге түсе алатындарын ғана қарастыруға, сөйтіп олардың ішінен неғұрлым тиімділерін қарастыруға мүмкіндік беретін белгілі бір әдістерді, шарттарды, ережелер мен рәсімдерді пайдалануға негізделген Біріктірілген аналитикалық салыстыру әдісі (авторы проф. А.К. Бернгард). Алғашында бастапқы станциялардан ақырғы станцияларға ба ратын, кез келгенжолай станциялардағы үнемделген вагон- сағаты, құрастыру станцияларындағы жинақтау- ға жұмсалған шығындардан асып түсетін, жалпы жеткілікті шартты қанағат- тандыратын (ЖШ) вагон ағындары анықталады. Осылайша іріктелген жөнел- тімдер құрастыру жос- парының тиімді нұсқасына енгізіліп, бұдан былайғы есептеулерденшығарыла ды. Қалған вагон ағындары үшін мү- мкін болатын барлық өтпелі ағындардың графигі жасалады.

4 сурак

Техникалық стасаларда пойыздарды құрастыру жоспарын есептеу әдістері. Абсолюттік есептеу әдісі. Талдап есептеу әдісі. Үйлестіре талдап салыстыру әдісі Пойыздарды қурастыру жоспары дегеніміз - бұл техникалык және жүк стансаларында олардың арасында сұрыптау жұмыстарын гаимд: "Прде бөле отырып, пойыз құрамдарын түзу болып саналады. ^^■Пойыздарды кұрастыру жоспарының оңтайлы нұсқасы - жүк вагондарын тиімді пайдалануды (вагондардың техникалық стансалар мен жүк тиеу-түсіру жұмысында бос тұрып қалуын кемітуді, жолай иСтансаларда вагондардың өнделу санын және маневрге жұмсалатын шьн мндарды азайтуды) және стансалардың техникалық жарақтануын камтамасыз етеді. Біртоптык пойыздарды қүрастыру жоспары - абсолютгік рептсу әдісімен немесе тапдап есептсу одісімен жүргізілуі мүмкін Абсолюттік есептеу әдісі Абсо.іюттік есептеу әдісі (авторы проф. А. П. Петров). Есептеу полигонындағы вагон ағындарын біріктірудің түрлі нұскаларын салыстыру вагон ағындарын ұтымды ұйымдастыру шешімі болып саналады. Әрбір нұсканың негізгі сипаттамасы мыналардан тұрады: • вагондардың кұрастыру стансаларында жинақталуда тұру У^ст вагон-сағатынан; • транзиттік вагондардын жолай техникалык стансаларда өндеу- де тұру вагон-сағатынан (сұрыптау жэне жаңа пойыздарды кұрастыру стансаларында); • пойыздарды кұрастыру жоспарындағы жеткізілетін стансалар санынан кжн.| Ваюн-сағат шығыны + ен аз болатын нұсқа ең тиімді нұска ден есептеледі. Талдап есептеу әдісі П он ыз дар ды кұрастыру жоспарының талдап есептеу әдісі мүмк ін оолатын нұскалардың бэрін емес, олардың бәсекеге түсе ала - • • ть ін д арын ғана карастыруға, сөйтіп олардың ішінен неғұрлым г и імд іл ер ін карастыруға мүмкіндік беретін белгілі бір эдістерді, ш арттар ды. ережелер мен рәсімдерді пайдалануға негізделген . Негізгі ә д іст ер мен шарттарын қарастырайық. Үйлестіре талдап салыстыру әдісі Үйлестіре талдап салыстыру әдісі (авторы проф. А. К. Бернгард) Ол проф. И. В. Васильевтің талдап есептеу эдісін одан эрі дамьггып жэне толыктырып жетілдірді. Осының нәтижесінде аз ғана есептеу аркылы кұрастыру жоспарының тиімді нұскасын табуға болады. Әдістін мәні - құрастыру жоспарының тиімді барар ағындарын біртіндеп таңдап алуда. Ол үшін алғашында бастапқы стансалардан акырғы стансаларға баратын, кез келген жолай стансалардағы үнем- делген вагон-сағаты, құрастыру стансаларындағы жинактауға жұмсалған шығындардан асып түсетін, жалпы жеткілікті шартты канағаттандыратын (ЖЖШ) вагон ағындары анықталады. Осылайша іріктелген жөнелтімдер құрастыру жоспарының тиімді нұскасына енгізіліп, бұдан былайғы есептеулерден шығарылады. Қалған вагон ағындары үшін мүмкін болатын барлық өтпелі ағындар - дың графигі жасалады. Олардың ішінен жолай техникалық стансалардан өндеусіз өтуден келетін үнем оарынша көп болатын ең бастащы деп аталатын ағын анықталады. Егер ол жеке ғана болса, онда құрастыру жоспарынын тиімді нұсқасына енгізілуі мұмкін.