56. Қазақстан Республикасында 2015 жылғы 1 қаңтарындағы «күн көріс минимумының» мөлшерін атаңыз. «Күн көріс минимумы» қалай және қандай құзіретті органдармен тағайындалатындығына түсіндірме беріңіз:

ҚР күнкөріс минимумы деңгейі

2015 жылы – 21 364 тг

2016 жылы – 22 859 тг

2017 жылы – 24 459 тг

Күнкөріс минимумы дегеніміз – адамның өмір сүруін сақтау үшін қажетті өмірлік қажеттіліктердің минимум құны. Күнкөріс минимумы адам денсаулығын сақтау мен оның өмір сүруін қамтамасыз ететін тамақтану өнімдері, сатылмайтын тауарлар мен қызметтер, төлемдер мен салықтардың ең аз бағаларынан тұратын тұтыну себетінің  бағасын құрайды. Бұл көрсеткіш еңбекақы, шәкіртақы, зейнетақы және басқа да әлеуметтік төлемдерді тағайындауда ескеру үшін есептелінеді.

Бірінші кезекте қазіргі қазақстандықтардың әлеуметтік жағдайын, әл-ауқатын жақсартуға ерекше көңіл бөлініп жатқанын айта кету керек. Соның бір дәлелі ретінде - қазақстандықтар 2016 жылдың қаңтарынан бастап жоғарылатылған зейнетақы мен жәрдемақы ала бастады. 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап ынтымақты зейнетақы төлемі 9%-ға, мүгедектік, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша және жасына байланысты мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар мөлшері 7%-ға ұлғайтылды. Бұл туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады. Қазақстан Республикасының зейнетақы жүйесін одан әрі жаңғыртудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасында ынтымақты зейнетақы төлемі мөлшерінің жыл сайын инфляция деңгейінен екі пайызға ілгерілеп, индекстелуі қарастырылған. Республикалық бюджеттік комиссияның отырысында мақұлданған әлеуметтік-экономикалық даму болжамына сәйкес, тұтыну бағасының индексі 6-8%-ды құрады. Сол себепті биыл қаңтар айынан бастап ынтымақты зейнетақы төлемінің мөлшері 9%-ға артатын болады. Сонымен қатар, базалық зейнетақы төлемі «2016-2018 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» ҚР Заңымен 11 965 теңге көлемінде белгіленді, ең төменгі зейнетақы мөлшері - 25 824 теңге болды. Осылайша, 2016 жылы зейнетақы төлемінің төменгі мөлшері (ең төменгі зейнетақы мен базалық зейнетақыны қосқанда) 37 789 теңге болады. Мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы мөлшері мүгедектік бойынша оның себебі мен тобына байланысты ең төменгі күнкөріс деңгейіне (тиісті қаржы жылына арналған «Республикалық бюджет туралы» ҚР Заңымен белгіленеді); асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша - қарауындағы жандардың саны мен ең төменгі күнкөріс деңгейіне; жасына қарай -  тек ең төменгі күнкөріс деңгейіне тәуелді болады. 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап мүгедектік, асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша және жасына байланысты мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар мөлшері ең төменгі күнкөріс деңгейінің өзгеруіне байланысты 7%-ға ұлғаятын болады. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың 2014 жылғы 17 қаңтардағы «Қазақстан жолы - 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына Жолдауындағы тапсырмаларды орындау мақсатында мүгедектік пен асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылар мөлшері 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап тағы 25%-ға өседі. Еңбекке жарамсыздық пен асыраушысынан айырылу жағдайы бойынша Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қорынан төленетiн әлеуметтiк төлемдердiң көлемі 7%-ға артатын болады. №1 және №2 тізім бойынша арнайы мемлекеттік жәрдемақы мөлшері айлық есептік көрсеткіштің артуына байланысты ұлғаятын болады. 2016 жылғы АЕК 2121 теңгені құрап отыр (2015 жылы - 1982 теңге). Естеріңізге сала кетейік, Қазақстанда 2015 жылғы 1 желтоқсандағы мәліметтерге сәйкес 1,9 млн-ға жуық зейнеткер бар, сондай-ақ, шамамен 664,6 мың азамат жәрдемақы алып келеді.