63.Ұлттық тарих рухында қазақстандық патриотизмді қалыптастыру.

Бүгінгі таңда жас ұрпақты өз халқының тарихын, тегін, салт-дәстүрін, тілін, білімін меңгерген мәдениетті ,адами қасиеті мол, шығармашылық тұлға етіп тәрбиелеу- өмір талабы, қоғам қажеттілігі.

Жас ұрпаққа сапалы білім беруді мақсат еткен ата-бабаларымыз сан ғасырлар бойы сақтап-жинақтап келген халық педагогикасының асыл мұралары негізінде саналы тәрбие беруді әрқашан жадынан тыс қалдырған емес.

Ұлттық патриотизмге тәрбиелеудің негізгі көздеген мақсаты - өзінің бай тарихи тәжірибесіне сүйене отырып , келер ұрпақты еңбекке, өнер-білім машықтарын меңгеруге, отбасын, туған өлкесін, отанын сүюге, ар-намысын қорғауға және т.б. ізгі адамгершілік қасиеттерге баулу.

Қоғамымыздың ертеңгі болашағы - мектеп жасындағы жеткіншектер. Оларды халықтық салт-дәстүрді, әдет-ғұрыпты қастерлеуге, құрметтеуге үйреткен абзал. Өз халқының мол мұрасын, ұлттық ерекшеліктерін білудің адам болып қалыптасуына берер пайдасы зор.

Оқушыларды ұлтжандылыққа , халқын қастерлеп, оған қалтқысыз қызмет етуге тәрбиелеу және адамгершілікке, қайырымдылыққа баулу мақсатында күнделікті оқу-тәрбие жүйесіне халықтық педагогиканың тағылымдарын енгізу кең өріс алып келеді.

Қазақтың рухани әлемі - бүгінде қол жеткізіп отырған тәуелсіздігіміздің қайнар бұлағы. Осы орайда патриоттық тәрбие, ұлттық құндылықтар туралы айтатын болсақ, бұл екі мәселе де ұлттық мәдениетпен тікелей байланысты.

ұлттық тәрбиенің жаңаша серпіліс алуына әсер еткен қазақ даналарының, ақын-жыраулардың, аңыз –ертегілерінің, жыр эпостарының нақтылы тарихи-мәдени феномендерінде көрініс табуы. Сонымен қатар туған жер, ата-қоныс, елдік пен ерлік, азаматтық пен адамгершілік, имандылық пен парасаттылық ұлттық тәрбиеге үлкен әсер етеді. Мысалы, ХХ ғасырдың басындағы қазақ зиялылары Абай Құнанбаев, Ыбырай Алтынсарин, Ахмет Байтұрсынов, Мағжан Жұмабаев тағы да басқа көптеген ақын-жазушы, қоғам қайраткерлері, ғалым–педагогтеріміз халықтың өнегелі салт-дәстүрлерін, ауызекі шығармаларын оқу-тәрбие процесінде ұлттық сананы ояту, туған жерге, елге құрметпен қарау мәселелеріне көп көңіл аударады. Қазір мектеп оқушыларына осы қазақтың зиялы қауымдарының шығармаларын жеткізіп, оны өмір салтына ендіруде ұстаздар қауымы үлкен еңбек етуі керек.

Тәуелсіз елдің ұрпағына мәдениет пен ғылым, тәрбие мен білім беру - үздіксіз үрдіс. Олай болса,тәуелсіздік туын биіктеткен жастардың ұлттық білім мен тәрбие құндылықтарын меңгеруі жасампаз Қазақстанның жалынды жігерін, қуатты кемерін, ұлттардың жомарт жарастығын, ырысты ынтымағын әлемге паш етеді. Сондықтан да Қазақстанның келешегі – оның әлемге ашықтығында. Елбасы «Жас Отанның» негізгі күштерін жастарды қазақстандық патриотизмге тәрбиелеуге бағыттауы керектігін бағамдай келе, партия патриотизмнің үлгісін көрсету керек деп тұжырымдады. Жас ұрпақты тәрбиелеудің өзекті тұстары - әр азаматтың өзіне қатысты алғанда өзіндік талап етуі,қоршаған ортаға қатысты оның шыншылдығы, елге қатысты алғанда оның адалдығы. Патриотизмді қазіргі көзқараспен ұлтжандылыққа, елжандылыққа сыйғызамыз.Олай болса, патриотизм – қоғамдық сананың бір формасы, ол тарихи және топтық категория бола отырып, қоғам дамумен бірге дамып, жаңа мағынаға, мазмұнға толықтырылып отырады.Патриотизм- әлеуметтік, тарихи қалыптасқан сезім – ол Отанға деген сүйіспеншілік сезім, олай болса ол да Отанға қызмет көрсетуден басталады. Халқымыздың патриоты Б.Момышұлы «Біздің тарихымыз батырға бай тарих, халқымыз батырлықты биік дәріптеп, азамат пен кісіліктің символы, үлгісі санаған. Сондай-ақ оның «Отан үшін отқа түс-күймейсің»» - деген өсиетінің жас ұрпақтан –ұрпаққа ата дәстүр болып қала бермек. Өткенін білмеген, тәлім – тәрбие, ғибрат алмаған халықтың ұрпағы тұл, келешегі тұрлаусыз. Біздің қазақ халқы – батыр халық.

Ғалымдар «ұлттық патриотизм - өз ұлтының салт-дәстүрін, қадыр қасиетін бойына сіңіруі және оны қастерлеп қорғауға дайын болуы, бұл туғаннан ата тегінен қанмен беріліп, тәлім тәрбие арқылы жетілетін ұлттық сипаттағы саналы әрекет пен мінез-құлық. Қазіргі кезде ұрпақ тәрбиесіндегі патриотизмнің мақсаты ұлттық және жалпы адамзаттық мәдени мұралар негізінде жасөспірімдердің бойына ізгі қасиеттерді сіңіріп, ұлттық намысын оятып, сана – сезімін қалыптастыру және рухани байлығын дамыту. Патриоттық тәрбие ұлттық намыс, ұлттық сана сезім және рухани байлықтан көрініс табады. Олай болса , рухани байлыққа ең алдымен – тілімізді, дінімізді, салт– дәстүрімізді жатқызсақ, тіл-қазақ болуымыз үшін, дін – адам болуымыз үшін, салт-дәстүр - ұлт болуымыз үшін қажет» - дейді.

Қазақстандық патриотизм – тарихи тамырлы терең әлеуметтік саяси, психологиялық құбылыс. Ол ұлттардың арасындағы демократиялық дүниетанымға, адамгершілікке, бөтенді жатырқамайтын қазақтың ұлттық менталитет пен дәстүрге негізделген. Қазақ жерін барлық ұлттар шынайы Отанына айналдыру, тілін, дінін дамытып, өркениет жолына салатын идеология мен саясат. Сондықтан да, қазақстандық патриотизмді қалыптастыру процесінде жоғарыда аталған патриотизмнің ерекшеліктерін есте ұстап жүргізу қажет.