4.4.2 Есептеулер. Жасанды жарықтандыруды есептеу

Есеп айырысудың мақсаты шырақтардың сандарын таңдау, сәуле көздерінің қуаттарын анықтау, оларды цех бөлімешесінде орналастыруы болып табылады.

Бастапқы мәліметтермен оның өлшемдерін тағайындау болып табылады:

- А = 80 м - ұзындығы;

- В = 29 м - ені;

- Н = 26 м – биіктіктігі;

- h_р – 0,8 м ..

ДРЛ типті жалпы жарықтандыру үшін жоғары қысымды доғалы сынапты шамды сәулелі көздері ретінде таңдаймыз, өйткені 1) Бөлменің биіктігі 6 м -ден асады;

2) ДРЛ пайдалануға ыңғайлы, ұзақ үлкен қызмт көрсету мерзімдерге есептелінген, және жоғары қуаттарға болмашы мөлшерлерді шығарып жатады;

3) ДРЛ-дың жұмысы төңіректегі ортада температурадан тәуелді болмайды. Берілген өндірістік бөлімшелері үшін жарықтандыру нормасы:

Е _min = 60 Лк.

Өндірістік бөлме үшін бір қалыпты жұмыс ортақ жарық, және авариялық жарықты таңдап жатырмыз.

Биіктігі бойынша өлшемдерін анықтаймыз, м:

Н_р = Н - (h_с +h_р ) (4.1)

мұнда Н = 26 м- бөлменің биіктігі;

h_с = 1,5 м – іліністің биіктігі;

h_р = 0,8 м – жұмыс беттерінің биіктігі.

Н_р = 26 - (1,5 +0,8) = 23,7 м,

Шыға, шырақтардан есеп айырысуда Н_р 7м тең деп қабылдаймыз;

Шам шырақтардың ара қашықтығы:

Қабырғаларға дейін шырақтан өлкеден қашықтық:

А = 0,25 ∙ L = 0,25 ∙ 9,8 = 2,45 м.

Қатарларда шырақтардың саны:

Қатарлар саны:

Шырақтардың жалпы саны:

Бір шам жарықтың сәуле ағынын қолдану коэффициент әдісі бойынша анықтаймыз:

(4.2 )

Бөлімшенің көрсеткішін кепілдеме бойынша анықтаймыз:

(4.3)

Анықтама бойынша бөлмені шағылысу және көрсеткіш есепке алумен _а = 0; _с = 0 кезінде сәуле ағының қолдану коэффициентін табамыз [18].

(4.4)

;

мұнда к – шаңдалған бөлімшенің қордың коэффициенті 1,7 тең;

Z – түзетілімді коэффициент 1,15 тең;

S – бөлмешенің ауданы.

Табылған мән бойынша Ф_л шырақты таңдаймыз, ағынның айырма-шылығы көп емес, (-10 – +20% ) кем еместікке қарағанда .

ДРЛ 500 типті бар болатын шырақты келесі техникалық берілген мәліметімен қабылдаймыз:

Шамның номинальды қуаты Р_л = 500 Вт; сәуле ағыны Ф _ағын = 21 клм.

4.4.3 Электр қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Электрқауіпсіздігі – адамдарды электр тогының, электр доғасының, электрмагнитті өрістің зиянды және қауіпті әсерінен сақтауды қамтамасыз етуге арналған ұйымдастырушылық және техникалық шаралар жүйесі.

Электр тогы әсерінің негізгі себептері:

- жабдықтардың ток жүретін кернеулі бөліктеріне кездейсоқ жанасу немесе қауіпті ара қашықтықа жақындау;

- электр жабдықтарының металл бөліктерінде-тұрқыда, қорғау қалқанында, оқшаулағыштардың бүлінуі нәтижесінде немесе басқа да себептерден кернеудің пайда болуы;

- адамдар жұмыс істейтін жабдықтардың токтан ажыратылған бөліктерінде кернеудің пайда болуы;

- өткізгіштердің жерге тұйықталуы нәтижесінде адымдық кернеулердің пайда болуы[19].

Электрқауіпсіздігінің техникасы:

- кернеуі бар ток өтетін бөліктерге, жалаңашталған өткізгіштерге, шамдардың патрондарына, сақтандырғыштарға, айырғыштарға жанаспау;

- жерде жатқан жалаңаш өткізгіш сымдарға 10 метрден кем жақындамау, өйткені адам өміріне қауіпті адымдық кернеуге түсіп қалу мүмкіндігі жоғары;

- механизмдер мен жабдықтарда жұмыс істер алдында электр жетегінің жерлестірілуінің жарамдылығын тексеру қажет;

- тасымалданатын электр шамдарында 12 немесе 42 вольт кернеу, қауіпті жағдайларда жұмыс істеу барысында 12 вольттен аспайтын кернеулер қолданылады;

-электр құралдарын пайдаланғанда олардың тұрқында тұйықталулардың болмауын, қоректендіру өткізгіш сымдарының оқшаулағыштарының бүлінбе-гендігін және құралдың жұмыс жағдайына сәйкестігін тексеру қажет;

- электр құралдарын, олардың жарамдылығына қарамастан жылына екі рет бөлшектеп бұзып, тексеріп майлап отыру қажет;

- тасымалдамалы электр құралы оның жарамды күйі мен кернеуі 42 вольттен аспаған жағдайда қолданылады. Кернеуі 220 вольттық құралдар мына талаптар сақталған жағдайда қолданылуға рұқсат етіледі:

а) тұрқысының жерлестірілуі болғанда;

б) жұмыс істеу барысында диэлектрлік қолғаптар мен резеңке аяқ киім немесе төсеніш қолданылғанда;

- электр құралдар тұрқының жерлестірілуі қимасы белгілі, ерекше белгіленген немесе өзгеше түсті сыммен тұрқыға болт немесе клемма көмегімен қосылуы керек;

- электр құралын басқа жұмысшыға беруге және өз бетінше электр сымдарының жалғамаларын жөндеуге тиым салынады;

- электр құралдарымен жұмыс істеуге тиісті оқудан өткен және біліктілік дәрежесі бар жұмысшыларға ғана рұқсат етіледі.