2. 1916 Ж. Көтерілістің алғышарттары, сипаты, көтерілістің негізгі ошақтары және маңызы.
Көтерілістің шығу себебі әлеуметтік-экономикалық және саяси сипаттағы факторлар еді. Яғни отарлық езгінің соғыс кезінде барынша күшеюі, жерді тартып алу, орыстандыру саясаты және т.б. Көтерілістің басталуына патшаның 1916 ж. 25 маусымда армияның қара жұмысына Түркістан өлкесінің және ішінара Сібірдің 19-дан 43-жасқа дейінгі ер-азаматтарын шақыру жөніндегі жарлығы түрткі болды.Шілденің басында қазақ даласында көп кешікпей қарулы көтеріліске айналған стихиялық бас көтерулер басталды. Ол біртіндеп ұйымдасқан сипат алды: Торғай мен Жетісуда оның танылған жетекшілері А. Иманов, Ә. Жанкелдин, Т. Бокин, Б. Әшекеев, Ө. Саурықов басшылық еткен ірі ошақтары пайда болды.өтерілістің аса ірі ошақтары Жетісу, Торғай болды. Жетісу облысында қарулы қарсыластық шілде-тамыз айларында жаппай қарқын алды. Шілденің 17 Жетісу мен Түркістан өлкесінде әскери жағдай жарияланды. Патша үкіметі мұнда ірі әскери күштерді жібере бастады. Қыркүйек, қазан айының басында жетісулық көтерілісшілер шегініп, Шығыс Түркістанға өтіп кетуге мәжбүр болды.Торғай көтерілісі (басшылары А. Иманов, Ә. Жанкелдин) 50 мыңдай адам қамтыған ірі қозғалыс болды. А. Иманов көтерілісшілерді ондыққа, елулікке, жүздікке, мыңдыққа бөлді. Арнайы мергендер бөлімшесі құрылды. А. Иманов бас сардар болды. Оның жанында әскери кеңес жұмыс істеді.Торғай облысындағы көтеріліс патша үкіметі құлатылғаннан кейін ғана тоқтады.1916 жылғы ұлт–азаттық көтерілістің аса ірі орталығы Жетісу болды. Жағдайдың шиеленісуіне байланысты 1916 жылғы 20 шілдеде генерал Куропаткин Түркістан өлкесінің генерал–губернаторы болып тағайындалды. Ол кезде орасан зор аймақты түгелдей халық революциясының от–жалыны шарпыған еді. Өз кезеңінде Жетісу болысының генерал – губернаторы М.А. Фольбаум жергілікті казактардан жазалау отрядтарын ұйымдасытру үшін казак станциаларына асығыс түрде винтовкалар мен патрондар жіберді. Мұнымен шектелмей, генерал Куропаткинің тамыздың 12 – сіндегі нұсқауы бойынша қоныстанушылар ауылдарындағы орыс кулактары қаруландырылды.Жазалау отрядтарының жанынан, облыстың уездік қалаларында әскери дала соттары құрылды.Азғана уақыт ішінде көтеріліс Шу өзені мен Ыстықкөлге жаспарлас жатқан бүкіл аумақты қамтыды. Көтерілісшілер Қастек тауы өңіріне, Үлкен және кіші Кебен, Асы, Шілік, Сусамыр өзендерінің аңғарына, Талас өзенінің жоғарғы ағысына топталды. Олар телеграф желілерін қиратып, почта стансаларына, болыс ауылдарына шабуыл жасады.
Қозғалыстың сипаты, оның қозғаушы күштері, игі мақсаттары, көлемділігі, құлаш сермеуі мен мемлекеттіліктің жер-жерде қалпына келтірілуінің бәрі қозғалыстың ұлт-азаттық көтеріліс болғандығын дәлелдейді. Бұл ұлттың өмір сүруі мен болашағына төнген апат қаупіне қарсы жұмлған миллиондардың қозғалысы еді. Осы тарихи дәуірде көтеріліске шыққан халық азаттық пен тәуелсіздікке қол жеткізуді көкседі.
3. Қазақстан аумағындағы неолит дәуірінің тұрақтарын картаға көрсетіңіз.
Қазақстан аумағында 800-ге жуық неолиттік тұрақиар табылған. Қазақстанның шөл далаларындағы неолиттік ескерткіштердің бір ерекшелігі, олардың көпшілігі-ашық ұлгідегі тұрақтар. Бұлақтардың жанындағы тұрақтар-көбінесе кезбе аңшылардың уақытша тұрған жерлері. Осындай уақытша тұрақтармен бірге адамдардың ұзақ уақыт тұрақты өмір сүрген қоныстары да кездеседі. Олар: Шығыс Қазақстандағы Усть-Нарым, Орталық Қазақстандағы Қарағанды Зеленая Балка, Солтүстік Қазақстандағы Пеньки, Бұлар Сарыарқаның солтүстігінде, Ертістен Есілге дейінгі аралықта орналасқан және Оңтүстік Қазақстан облысы, Түлкібас ауданындағы Қараүңгір тұрағы. Жезқазған өңірінен 150-ге жуық тұрақ, көне жерлеу орындары табылған.
21- билет
Атлах шайқасы және оның тарихи маңызы.
Ресейдегі Қазан төңкерісі және оның Қазақстанға әсері.
3.Қазақстан аумағындағы мал шаруашылығының (көшпелі, жартылай көшпелі, отырықшы) қалыптасқан өңірлерін картаға көрсетіңіз.
