Бала emi3etih аналардьщ 1 кунге арналған tafam өнімдершщ шамамен алынған мөлшер1

Тагам атаулары	Мелшерь	Белок,	Май,	Кем1рсулар	Калория,
	г	г	г	г	Ккал
Ет өнімдері	120	16,2	9,12	-	147,6
Балык	100,0	16,0	0,4	-	68
Сүзбе	170	23,8	0,81	5,4	112,5
Айран	200	6,7	6,7	7,4	124
Сүт	250	9,0	10,5	13,5	186
Сары май	30,0	0,12	23,54	0,15	220,2
Каймак	50,0	1,0	14,0	1,5	142,58
өсімдік майы	35,0	-	32,48	-	270,2
Кант	50	-	-	47,75	195
Кара нан	100	7,0	1,0	45,0	223,0
Бидай наны	100	7,1	1,0	47,0	230
¥н тағамдары	150,0	8,55	17,7	83,55	541,95
Жарма, макарон	60,0	7,44	1,5	40	208,0
Картоп	200	3,73	-	42,1	189,0
		Кек	-GHic:
Капуста	100	1,2	-	14	62
Кызылша	100	1,1	-	10,3	47,0
Cәбіз	100	1,29	-	7,6	36,0
Томат	200	1,34	-	4,0	21,3
Жуа	35	0,95	-	3,5	16,1
Жеміс-жидек	200	1,2	-	46	193
Барлығы	-	122,91	114,25	419,25	3121,58

Бала емізетш аналардыц витаминдерге, әcipece, С витаминіне (100-200мг), Bj витамиінне (2 мг), В₂ витаминіне (2 мг), В₆ витамиінне (4 мг), В₁₂ витаминіне (20 мг), Д витаминіне (теулЫне 500 ХБ), муктаждыгы арытады.

Аналарга жаца жем1стер мен шиш кек-ешстер беру мумкш болмаган жаг-дайларда витаминдш дершер беру цажет. Балаларда ана cyTi арцылы гиперви-таминоз бол ад ы деп цорьщпау керек. Ce6e6i, витаминдерд1 цабылдау, ертурл1 жемкз-жидек шырындарын ерте беруден пайдалырак, болып келедьСүт безінің кедергілік функциясы жақсы дамыған болғаны мен, кейбір зат-тарды, өсіресе ішімдектерді ішуге, тіптен болмайды. Себебі, алкоголь сүтке өтіп, сөбиді уландыруы мүмкін. Сонымен қатар, емізетін өйел исі жаман заттарды қабылдағанда (пияз, сарымсақ, жөне т.б.) ана сүтінің дөмі жөне иісі бүзылады, сондықтан бүндай тағамдарды емшекте баласы бар аналардың жемегені жөн.

Емшекте баласы бар аналар үзақ уақыт дәрілер қолданғанда, олардың сөби организмінде жинақталып қалуы мүмкін. Цистостатиктерді, активті гормондарды, олардың аналогтарын және гормондар ингибиторларын мүлдем қолдануға болмайды. Олар сөби организмінде эндокриндік бүзылыстарының пайда болуына себепкер болуы мүмкін. Асқазан жолында ыдырайтын (зақымсызда-натын) гормондарды (инсулин, адреналин, АКТТ және т.б.) қолдану керек.

Емізетін аналар қабылдаған антибиотиктер сәбилерде дисбактериозға со-қтыруы мүмкін. Көптеген дөрі-дөрмектер дәрілік аллергия себебі болады. Бала емізетін өйелге шылым шегуге болмайды.

Әдетте төуліктік су мөлшері көбірек болып келеді, дегенмен, сүт мөлшері көбеймейтін болғандықтан, тәуліктік су мөлшері 2л деңгейінде болады.

Тиімді тагамдану тәртібін жеткілікті демалыспен (күндіз 1-2 сағат үйық-тау, таза ауада қыдыру) үштастыру керек.

3-4 күн бойына лактация қалыптаспаса, сәбиді бір емізгенде екі емшекті де беру керек. Тек қана барлық мүмкіндікті пайдалаиғаннан кейін үстеме (қосым-ша) тамақ қолдану керек. Лактацияны жақсарту үшін емізуден 10-15 минут бұрын шай, компот, итмұрын тұнбасын ішуді үсынуға болады.

Дәрі-дәрмектерден никотин қышқылы (40-50 мг, күніне 2-3 рет, емізуден 10 минут бұрын), С витамині (10-15 мг-нан күніне 2 рет, 10-15 күн бойына); апилак (күніне 0,01 г-нан 3 рет, 2 апта бойына) беріледі. Сонымен қатар ульт-ракүлгін сәулесімен сәулелендіру, ультражоғары жиілі тоқ, ультрадыбыспен өсер ету, вибрациялық массаж, инемен емдеу, сүт безін жылтқышпен таңу сияқты процедуралар қолданылады. Фитотерапия қолдануға болады: қалақай жапырақтарының қайнатпасы, 1 ас қасығымен 3 рет (қалақайдың 3-4 ас қасы-ғын 1 литр суда қайнатады), доланың сығындысы (экстрактасы) 20-30 тамшы-дан күніне 3-4 рет тамақ алдында, 10-14 күн бойына. Бақбақтың тамырының, жөй киікшөптің түнбасын, аскөктің (укроптың) қайнатпасын қолдануға болады.

2. Емшектің ұшының қысқа, ішіне тартылған, жалпақ, инфантильді, тығыз болып, түрінің өзгеруі. Бүндай жағдайда балаға емшекті, өдейі осыған арналған, емізікшелер арқылы сорғызады. Массаж жасап, уқалап, қолымен тартып, сауып, біртіндеп баланы емізуге үйретеді.

3. Емшек үшының жарылуы - лактацияның алғашқы аптасында пай-да болады, көбіне маститтің пайда болуына себепкер болады.

Емшектің ұшының жарылуына өртүрлі даму ақаулары, бала емгенде за-қымдану, ананың жеке гигиенасын толық сақтамауы себепкер болады. Бүндай жағдайларда баланы сауылған сүтпен тамақтандыруға немесе арнайы емізік-шелер арқылы емізуге мөжбүр болады. Емшектің сүттен толық босауын қада-ғалап отыру керек. Анестезин қосылған май, А витамині, бриллиантты көктің 1%-дық ертіндісі, дезинфекциялайтын препараттар, ультракүлгін сөуле сияқ-ты эпителизациялауга бейімдейтін шаралар қолданылады. 4. Мастпт - сүт безінің қабынуы. Емшек үшының жарылуы сырттан инфекциялануына байланысты пайда болады. Маститтің пайда болуына жеке гигиенаны сақтамау, сүт бездерін дүрыс күтпеу, сүт безінде сүттің тоқырауы әсерін тигізеді.

Мастит бездің ісінуі, жекеленген тығызданып ауруы, лимфа түйіндерінің үлкеюі, организмнің уыттану белгілерінің және қызбаның пайда болуы сияқты клиникалық белгілерімен анықталады.

Алдын алу шаралары: сүт бездерін үкыпты күту, емшектің жарылуын мезгілінде дұрыс емдеу, баланы дұрыс емізу, емшекте сүттің тоқырауын мезгі-лінде жойып отыру.

Жаңа басталып келе жатқан қабынуды жою үшін абайлап сүтті сауу, ем-шекті жоғары тартып, байлап тастау пайдалы болады. Маститті емдеу тиісті мөлшерде антибиотик тағайындау және зақымдалған емшектен сүтті түгел са-уып тастаудан басталады. Маститтің жергілікті түрлерін емдеу хирургпен бірігіп жүргізіледі. Баланы зақымдалған емшекпен емізу мәселесі клиникалық белгілеріне анасың, баланың жағдайларына байланысты өрбір жағдайда жеке шешіледі. Организмнің уыттану және ңызба белгілері айқын білінгенде баланы емізуге болмайды. Сауылған сүтті балаға беруге болама деген мөселені шешу үшін бактериоскопиялық және бактериологиялық зерттеулер жүргізу керек.

5. Сүттің тоқырауы (сүт өзектерінің бітеліп қалуы) сүттің көбеюімен қатар емшегі ауырады. Кейде дене қызуы көтеріледі. Бұл белгілер сүттің түзілуі-мен бала еметін сүттің мөлшері теңелгенде, жойылып кетеді. Егер бұл белгілер жойылмай ұзақ байқалса, емшекті сауып тастауға тура келеді. Бұндай жағдай-да сүт безіне жылы спиртті жылытқыш салған, ішетін сүйықтық мөлшерін үлғайтқан жөн.

6. Галакторея - сүттің өзінен өзі ағуы, 2 түрлі болады:

а) емшектен сүт сәби екінші емшекті еміп жатқанда ғана ағады,

б) сүт емшектен өзінен-өзі емізу аралықтарында да аға береді. Баланы емі-зе беру керек. Тек жиі емген сүт мөлшерін тексеріп, қажет болса үстеме тамақ беру керек.

7. Эпилепсия, истерия, босанғаннан кейінгі психоз.