2. Қазіргі қоғамдағы ақпараттық жүйелердің рөлі.

Ақпараттық жүйе – ол барлық ақпараттық, техникалық, программалық, математикалық, организациялық, құқықтық, экономикалық, лингвистикалық, технологиялық және басқа аймақтардың ара қатынасы, сонымен қатар экономикалық ақпаратты жинақтауға, өңдеуге, сақтауға және шығаруға және басқарма шешімдерді қабылдау үшін персоналдың да ара қатынасы.

Ақпараттық жүйенің қасиеттері:

• Кез келген АЖ қиын жүйелерді тұрғызу принциптерінің негізінде талдана, құрыла және басқарыла алады.

• АЖ құру кезінде жүйелік амалды пайдалану керек

• АЖ динамикалық және дамушы жүйе болып келеді.

• АЖні компбютерлік және телекоммуникациялық құрылғыдан тұратын, қазіргі технология негізінде іске асатын ақпаратты өңдеуші жүйе ретінде қабылдау қажет

• АЖ шығушы өнімі ретінде ақпарат қолданылады

АЖ процесс

• Ішкі және сыртқы дерекнамалардан ақпаратты енгізу

Кіріс ақпаратты өңдеу -Келесі қолдануына дейін ақпараттарды сақтау -Қолданушыларға ыңғайлы түрде ақпаратты шығару Пайдаланатын аймақтар ретінде: техникалық АЖ, экономикалық АЖ, гуманитарлық аймақтағы АД, т.б деп бөлуге болады. Осыларға қарай отырып қазіргі қоғамда АЖсіз жұмыс атқару, көптеген процестерді атқару мүмкін еместігін көреміз. Кез келген маңызды аймақтарға АЖ келтірер пайдасы өте зор. АЖ қоғамда адам өмірін жеңілдетуші, ыңғайлы қылушы әрі уақытты үнемдеуші болып табылатын нәрсе.

4. Ақпараттық жүйелердің компоненттері мен қасиеттері.

Белгілі компьтерлердің пайда болуы бастапқы түрде ядролық қаруды жасау және ракеталық техника үшін есептеулердің өткізуін қажеттілік жағдай жасады. Тиісті есептеулерді, көлемдер есепшілердің дәстүрлі ұжымымен олардың қолайлы уақыттарына жасауға жай ғана мүмкіндік бермеді.

Ақпараттық жүйемен (АЖ) бағдарламалы-аппаратты кешен деп аталады, жұмыс жасау компьтердің жадындағы сенімді (1) ақпаратты сақтауында тұрады, ақпарат өзгеруі және есептеулерді нақты пәндік облыс үшін орындау (2), қолданушыға беруі (3) ыңғайлы және оңай.

• Кез келген АЖ жиын үшін арналған, ақпаратты сақтау және өңдеу. Сондықтан кез келген АЖді негізде сақтау және мәліметке қол жеткізуге орта жатады. Орта – жүйе қолданушының қарамағында берілетін қорлардың жиынтығы. Орта АЖ сақтауды сенімділіктің деңгейі және рұқсаттың тиімділігі, тиісті қолдану облыстары қамтамасыз етуі керек.

• Мысалы, АЖ есепшінің пайдаланушыларында бағдарлайды. Мұндай пайдаланушылар компьютер әлемінен өте алыс, яғни хабардар емес болуы мүмкін. Олар үшін дербестендірілген компьютер – кәсіби қызметтің меншікті құралы. Сондықтан АЖ оңай болуы керек, ыңғайлы, сіңімді интерфейспен және т.б. Әдетте бұл интерфейс график түрінде болады: меню, кнопка, подсказки және т.б.

АЖмен жұмыс жасау үшін келесі негізгі компоненттер қажетті:

1. Мәліметтер базасы

2. Мәліметтер базасының сызбасы

3. Мәліметтер базасындағы басқару жүйесі

4. Қосымша

5. Пайдаланушылар

6. Техникалық құралдар

Бұл компоненттердің әрқайсыларын қысқа қарап шығамыз. Мәлімет базасынан бастасақ, мәліметтер базасының бас сарапшысы Крис Дейт (С. J. Date) өз оқу курсін береді: «Базаның мәлімет файлдарының енгізілген компьютерлерге жиыны үшін қоймасының электрондық картотекасының ұқсастық ретінде қарастыру мүмкін».

ДҚБЖ маңызды, бірақ АЖдың программалық қамтамасыздықтың жалғыз компоненті.

Ақпараттық жүйелердің техникалық құралдары қоса алады:

• Есептеуші техниканың құралдары (серверлік жабдық, жұмыс станциялары, принтерлер және т.б.).

• Жергілікті есептеуіш желілер

• Көшіргі-көбейткіш аппарат

• Байланыс құралы (кеңселік АТС, байланыс каналы және жыралық жабдық, телефон, факсималды аппарат, жылжымалы байланыс құралы).