3.1920 Жылдардан бастап Қазақстанның астаналары болған қалаларды карта бойынша көрсетіңіз және болған жылдарын анықтаңыз.

1920 жылдан кейін Қырғыз АССР-ы астанасы Орынбор қаласы болып бекітілді. 1925 жылы республиканың аты «Қырғыз АССР-ы» Қазақ АССР-ына ауысып, астана Ақмешіт қаласына ауысып, қала аты бірден Қызылорда болып өзгерді. 1929 жылы астана тағы да өзгеріп, бұл жолы таңдау Алма-Ата қаласына түсті. 1936 жылы Қазақ АССР-ы РКФСР құрамынан бөлініп, Қазақ ССР-ы болып қайта құрылды. Осылайша Алма-Ата қаласы 1929-1936 жылдары Қазақ АССР-ының, 1936-1991 жылдары Қазақ ССР-ының, 1991-1997 жылдары Қазақстан Республикасының астанасы болды. 1993 жылғы қабылданған Конституцияда қала аты Алматы деп көрсетіліп, оның ел астанасы екендігі айтылған. Алма-Атаның Алматы болып өзгеруі осы құжаттан бастау алады. 1997 жылдың 17 желтоқсанында Астана қаласы Қазақстанның ресми астанасы деп жарияланады. Астана қаласының ел астанасы ретіндегі халықаралық таныстырылымы 1998 жылдың 10 шілдесінде өтті. 

Мына картада Қазақстанның астаналары қай өңірлерде орналасқаны жөнінде мағлұмат берілген:

Орынбор – Қазіргі Ресей Федерациясының құрамындағы қала кезінде Қазақстанның солтүстік батысында орналасқан қала.

Қызылорда – Қазақстанның оңтүстік-батысындағы қала.

Алматы – Қазақстанның оңтүстік-шығысында орналасқан қала.

Астана – Қазақстанның орталығында орналасқан қала.

ІІ Нұсқа

3-билет 1 сұрақ

1.Алғашқы орта ғасырлардағы Түрік қағанатының құрылуы мен саяси жағдайы.

Алғашқы орта ғасырда Еуразияда құрылған Түрік қағантының жер аумғы -шығыста Алтайдан бастап, батыста Каспий теңізіне дейінгі аралықты алып жатты.Қағанат оңтүстік-шығысында Қытаймен, оңтүстік-батысында парсы елімен шектесіп, ұлан-байтақ аумаққа билік жүргізід. Түрік қағанаты жеріміздегі ірге тепкен алғашқы феодалдық мемлекеттің бірі.

545 жылы түрік қолбасшысына Қытай елшісі келіп, көп ұзамай екі ел арасында бейбіт қарым-қатынас орнайды. Алайда ұзақ уақыт жужандардың (авар) тепкісін көрген түріктер оларға қарсы баскөтере бастайды. Түрік қолбасшысы Бумын Жужан әміршісі Анағұй қағанға қалай тиісудің жолын іздейді. Ол үшін Бумын Анағұй қағанға маған қызын әйелдікке берсін деп елші жібереді. Мұны естіген Анағұй ашуланып, менің есігімде темір балқытушы болып жүрген құлдың қызымды сұрауға қалай дәті барды екен деп Бумын қағанды кемсітеді. Түрік қолбасшының да күткен жауабы осындай болса керек. Ол жәбірленуші ретінде, енді

Жужан қағанымен ешбір келісімге келуге болмайды деп шешіп, онымен шайқасудың сәтін күтеді. Бумын қаған Қытай елімен саяси байланысты бұрынғыдан да нығайта түседі. Оның белгісі ретінде Қыта әміршісінің қызына үйленеді. Бұл жағдай түріктердің билігін басқа елдердің алдында бұрынғыдан да көтере түседі. Сөйтіп Түрік қағанаты біртіндеп күшейе түседі.552 Жужан қағандығы жеңіліс табады. Бумынның орнына Қара-Еске қаған келеді. Аварлар мен ұрыста Қара-еске қазаға ұшырайды, билік Мұқан қағанға көшеді. Осы уақытта Солтүстігі Саян тауынан шығысы Сары өзенге дейінгі аралықтағы тайпаларды бағындырады. Олар: қидан,арабтар, оғыз-татар т.б. тайпалар. Батысты бағындарған кезде билікке Иштеми келеді, ол 10 түмен қол бастаған Батыс түрік тайпаларының қолбасшысы болды.VІ ғасырдың 70-жылдарында Түрік қағанаты Солтүстік Кавказ бен Қара теңіздің солтүстік жағалауына дейін үстемдік етті. VІ ғасырдың екінші жартысындағы Түрік қағанатының билігін Азияның біраз аймағын қамтыды. Қытай, Иран, Визнтия сияқты атақты ірі мемлекеттермен терезесі тең түсіп, оларға өздерінің саяси жағынан ықпал жүргізген күшті мемлекеттің біріне айналды.

ІІ Нұсқа

3-билет 2- сұрақ