1.1 Сурет – Жеке стерженді найзағай қайтарғыштың қорғау аймағы: 1 - hx деңгейіндегі шекарның қорғау аймағы; 2 – жер деңгейіндегі шекараның қорғану аймағы

Жеке стерженді найзағай қайтарғыштың қорғау аймағын есептеу үшін бастапқы деректер кестеде келтірілген.

1 кесте - Жеке стерженді найзағай қайтарғыштың қорғау аймағын есептеу үшін бастапқы деректер

Параметрдің белгіленуі	Параметрдің атауы	Өлшем бірлігі	Параметрдің мәні
А	Объектінің ұзындығы	м	40
В	Объектінің ені	м	20
hx	Объектінің биіктігі	м	15
n	Найзағайдың жерге соққы жасау салыстырмалы тығыздығы	1/км2*жыл	1
tCP	Найзағайдың жылына орташа ұзақтығы	сағат	20

Ғимараттар мен құрылыстарға арналған пішіні тікбұрышты, жылына N  найзағайдың соққы жасауы күтілетін саны келесі формаламен жүргізіледі:

(1)

Мұндағы, А – объектінің ұзындығы,м;

В – объектінің ені,м.

Қорғау аймағын географиялық орналасу орнына байланысты, жарылыс және өрт қауіпсізідігінің қорғалатын объектісіне байланысты, сондай-ақ, найзағайдың орташа ұзақтығын ескере отырып таңдау жүзеге асырылады.

«А» аймағына: ғимараттар мен құрылыстар немесе олардың бөліктері, ашық қоймалар және сыртқы қондырғылар, отқа төзімді III, IIIa, IIIб, IV, V дәрежелі ғимараттар мен құрылыстар, отқа төзімді жылытқыштардың металл конструкциялы (IVа дәрежелі отқа төзімді) ғимараттар мен құрылыстар жатады.

(1) формула бойынша жылына 0,0125675 дана/жыл найзағайдың соққы жасауы күтілетін санын аламыз.

N және t_CP байланысты талап етілетін найзағайдың қорғау аймағының түрін анықтаймыз («А» аймағы).

Қорғау аймағының түріне байланысты найзағай қайтарғыштың арасындағы байланыс параметрі «А» аймағының формуласымен анықталады:

(2)

(3)

(4)

Мұндағы, - қорғалатын объектінің биіктігіндегі көлденең қимасының радиусы,м; - қорғалатын ғимараттың ең үлкен биіктігі,м.

(2)-(4) формулада есептеулер биіктігі 150 м дейінгі найзағай қайтарғыштарға жарамды. Одан жоғары найзағай қайтарғыштарды есептеу үшін арнайы әдісті пайдалану керек.

Найзағай қайтарғыштың биіктігі 40 м деп ескере отырсақ, (2)-(4) формуладан келесідей мәндер аламыз:

Қорғалатын объектіні тексеру кезінде шартты сақталуы тексеріледі:

(5)

44,72/2=22,36 22,44 м

(5) шартты сақталды.

Жеке стерженді найзағай қайтарғыштың қорғау аймағы өлшемдермен бірге 1.2 суретте көрсетілген.

1.2 Сурет - Жеке стерженді найзағай қайтарғыштың қорғау аймағы өлшемдермен бірге

«Б» аймағының жеке стерженді найзағай қайтарғышты есептеу:

(6)

(7)

(8)

Бірінші санатты объекті бойынша найзағай қайтарғыштың құрылымы үшін есептеу жүргіземіз. Найзағай қайтарғыштың биіктігі 15 м, биіктігі 10 м порталында найзағай қайтарғыш орнатылады. Қорғау аймағы «Б». Стержень типті төрт найзағай қайтарғышты қолданамыз. Аймақтың ұзындығы 61 м, ені 41 м (1.3 сурет).