1. Дакументныя інфармацыйныя рэсурсы ў галіне навукова-тэхнічнага і медыцынскага комплексу (нТіМк )

Беларусская техническая б/г/фия получила хорошее развитие особенно транспорт, энергетика. Делится на 2 периода: 1) – 1919 – 1959; 2) 1960- по настоящее время. В 1-й период были выпущены текущие списки новой литературы и обзоры бел-ких ученых, несколько рекоменд-х указателей.Во 2-ой период подъем технической б/г/фии.

Получила развитие научно-вспомогательная и рекомендательная б/г/фии Вклад в ее развитие внесли: НББ, Президентская библиотека, РНТБ. В области научно-вспомогательной б/г/фии были изданы текущие указатели Республиканских стандартов и техн.условий; списки новой литературы в журн. Известия ВУЗов – серия «Энергетика» Ретроспективные «Энергоресурсы Беларуси и их использование», РНТБ, ЦНБ Рекоменд.указатели «В помощь работникам газовой промышленности БССР» Мало выпускалось указателей по строительству. ДИП по технике представлен книгами. брошюрами, периодикой, отчетно-нормативными документами. 1 место – издания промышленного содержания 2 место – справочные и учебные издания 3 место – научные.

Мало развита научно-популярная литература. Много периодических изданий по Т. «Вести АН» - серии «Физико-технические науки». «Физико-энергетические науки», «Известия ВУЗов» - - серия «Энергетика». Изд. «вестник Белстандарта»

В институтах АН РБ ведутся фундаментальные исследования по технике. РНТБ – центр Техн. б/г/фии. Каждый месяц издаются списки новых поступлений в фонд. Есть ДБ «Энергосбережение», «Наука и технологии», «История развития изобретательства» ЦНБ АН РБ издают ретроспективный указатель «Энергоресурсы и и их использование».Много персональных указателей.

Док-но-инф. поток по технике составл. Организованную совокупность опубликов. И неопублик. Д-тов, где рассматр. Результаты НИОКР. В потоке кроме традиц. Видов док-тов в большом кол-ве представлены спец. Виды: патенты, каталоги, норм.-техн. Д-ты. Лит-ра по технике начинала издаваться в небольших кол-вах до 1917 г. В 80-е ежегодно изд. Ок. 800 книг и брошюр, что составляло 25% потока изданий Беларуси. Сейчас литература по технике занимает 12% потока.

На состав влияют изменения в науке и производстве.

Распространение документального потока по тематике:

Государственные изда-ва: По электротехнике и энергетике 24%; Машиностроение 19%; ЭВМ, прагромирование 16%; Строительство 10%; Транспорт 8%.

Негосударственные из-ва: ЭВМ, программирование 24%; По транспорту 22%; Строительство 11%; Машиностроение 10%; Военная техника 9%.

По целевому назначение (типологическому составу документного потока)

Государственные изда-ва: Научные издания 36%; Учебные 20%; Справочные 19%; Производственно-практические 16%; Научно-популярные 7%.

Негосударственные из-ва: Производственно-практич. 33%; Справочные 16%; Научные 15%; Учебные 14%; Научно-популярные 13,8%.

Видовой состав ДИП по технике:

1. статьи из периодических и продолжающихся изданий

2. нормативно-технические, патентные документы, промышленные каталоги

3. книги

4. неопубликованные документы. В потоке книжной продукции много ведомственных и малотиражных изданий

5. журналы (в Беларуси: «Вести АН Беларуси», серии: физико-экономические науки, трение и износ, инженерно-физический журнал.)

По языку: 99% русских изданий, 1% - на белорусском языке.

Проблемы: мало изданий научно-популярной литературы, мало документов по химической промышленности, лесной промышленности, деревообрабатывающей и легкой промышленности.

Ежегодно по технике защищается свыше 100 диссертаций. Максимум защит пришлось на 60-7- гг. 20 в.

Сучасны стан інф.-б/гр. рэсурсаў па медыцыне ў Бел.

На соврем. этапе наблюд. увеличение б/гр. продукции по мед. С 90-х по 2000-е гг. Было изд. Более 100 б-гр. пособий по мед. В изд. Этих б-гр. пособий принимали усастие РНМБ, б-ки мед. Вузов, обл. б-ки, НББ, центры науч.-мед. Инф-ии. В последнее 5-летие идет некот. Сокращ. Б-гр. продукции. В потоке б-гр. продукции предст. Все звенья, начиная с науч.-вспомог. Б-гр. пособий (текущ. и ретросп.), профес.-произв. И заканчивая реком. Ук-ми. Потом предст. Ук-ми,списками и обзорами.

Текущая подсистема изд.

Текущ. подс-ма разраб. РНМБ, б-ка Мн. Мед. Ин-та и центрами мед. Инф-ии. С 90-х гг. Вып. “Новые мед. Издания” (РНМБ), Новые книги по мед. (б-ка мед. Ун-та), изд-я центров мед. Инф-ии-обзорно-реф. Сб. “Междунар. Обзоры по мед. Технологиям и леч. Практике”, “Вопросы орг-ии и инф-зации здравоохр. РБ”, “Медико-биол. Аспекты аварии на ЧАЭС”. Вып. Ежегодник “Планируемые и заверш. НИР и ОКР в мед.” Текущ. инф-ю в обл. мед. О патент. Д-х и промыш. Каталогах можно получить из изд-й, кот-е вып. БЕЛГИС и НЦИС.

Ретроспект. Подс-ма

Ретросп. Сис-ма в осн. Предст. общеотрас. И темат. Ретросп. Ук-ли, ук-ми трудов сотрудн. Науч. Учрежд,, персон. Б-гр. ук-ми, инф. Изданиями, посвящ. Тематике проходящих науч. Конф.

К отрасл. Ук-м отн. Изд-я Могил. Обл. б-ки “Ахова здароуя”-отражает более 1000 д-ов.

РНМБ вып. Общеотрас. Ук-ль “Инф. Аспекты мед. И здравоохр. Бел.”, Музей по истор.мед.-“Знаменат. И юбил. Даты по истор. Мед. Бел.”

Осн. Проблематика темат. Ук-ей-влияне Черноб. На здоровье насел. (б-гр. ук-ль “Влияние радиации на эндокринную сис-му”, “Проблемы реформиров. Сис-ы здрвоохр.”)

Персональн. Ук-ли:Ключарев, Могилевчик, Леви, Пищинский и др.

В посл. 10-летие появ. Уук-ли, кот-е отраж. Рез-ты изобретений-б-гр. ук-ль “Достижения мед. Науки Гом. Мед. Ин-та”

Появ. Реком. Списки, кот-е помещ. В приложениях к “Новым книгам Бел.”

Семант. Распредел. Потока показ., что на внутр. Болезни вых. Более 20 пост.

2-е место-по гигиене и санитарии(боллее 20), 3-е –частн. Патологии.

2.Праблемы ўдасканалення лінгвістычнага забеспячэння АБІС у Рэспубліцы Беларусь

Проблемы: 1. Многообразие ИПЯ. Существует несколько классификационных языков УДК, ББК, ГРНТИ и др. Вербальные ИПЯ – дескрипторный словарь НББ с 1993 года, в рамках «Эл. Б-сь» Белмарк Асоритис БД авторитетных записей. 2. Нет сводного электронного каталога (СЭК) как основы для работы с авторитетными записями. ЦНБ НАН, РНТБ, НББ – потенциальные члены СЭК в рамках корпоративной каталогизации. Цель НББ – создание «Национальной базы авторитетных записей» на основе корпоративного взаимодействия. Также важной задачей сегодня является сведение разнообразия ИПЯ до предельного минимума. Тезаурус по с/х в этом случае исключение т.к. он ориентирован на узкие запросы.

Проблемы совместимости средств ЛО в АБИС связаны с: 1. Многообразие ИПЯ по объективным причинам полноценного поиска информации и универсальности тематики и по субъективным причинам отсутствие единых подходов к методике разработки ИПЯ. 2. Разный состав ИПЯ, т.к. отражение одной или близкой тематики по разному используется библиотеками, центрами и др. Лингвистическая совместимость – способность принимать результаты интеллектуальных и / или алгоритмичных операций по обработке информации из одной АБИС в другую. Пути решения лингвистической совместимости: 1. Совместимость самих применяемых ИПЯ; 2. Алгоритмичная / интеллектуальная процедура на идентификацию поискового образа документа / запроса, для создания которого используются несовместимые языки. Совместимость ИПЯ – эквивалентность / близость значений лексических единиц ИПЯ (Пример, дескриптор и ключевые слова) или прозрачность перевода лексических значений из одного ИПЯ на другой ИПЯ (Пример, в ГРНТИ перевод на УДК). При прозрачности необходимы правила соответствия между разными лексическими единицами.

Методы достижения совместимости разных ИПЯ одного типа: 1. Создание общесистемных универсальных средств (ГРНТИ имеет 3 уровня и является иерархической) 2. Концептуальный / методологический – создание общих принципов и методики построения ИПЯ 3. Стандартизация, унификация и сертификация ИПЯ (Пример, Руководство по созданию авторитетных записей на различные энтитеты, «Регистр ИПЯ» в ВИНИТИ) 4. Сопряжение языков (ГРНТИ как основа для локальных рубрикаторов по искусству) 5. Трансляция – перевод лексических единиц ИПЯ (ГРНТИ в УДК) 6. Сосуществование различных средств лингвистического обеспечения в АБИС (БО и различные ИПЯ). На этой основе осуществляется корпоративная каталогизация и в результате сводная БД, где все ИПЯ.

Билет № 7

1. Інфармацыйныя рэсурсы сацыяльна-гуманітарнага комплексу як аб’ект бібліяграфічнай дзейнасці

Дыференцыацыя сац-гум документау па змесце:

Змястоуны (галіновы, тэматычны) склад сац-гум. документау абумоулены напрамкамі развіцця сац-гум сферы і навук. У аснову дзялення пакладзена галіновая прыкмета і ввылучаюць документы па гісторыі і гістарычным навукам, эканомікі і эканамічным навукам.

Галіновая структура докум. рэсурсау з`яуляецца іерархічнай. Напрыклад: документы па юрыдычных навуках падзяляюцца на:

1 агульныя тэорыі права.

2 гісторыя права

3 галінах права

а) канстытуацыоннае

б) фінансавае

в) грамадзянскае

г) сямейнае

д) зямельнае

е) крымінальнаму

ж) міжнароднаму

- па прыкладным юрыдычным навукам:

а) крыміналогіі

б) юрыдычная псіхалогія

в) прававой статыстыцы

г) крыміналістыкі

Па змястоуна-тэрытарыяльнай прыкмеце вылучаюць документы аб:

3 сусвеце у цэлым (па сусветнай гісторыі, сусветнай эканоміцы)

4 групах краін (замежных краінах у цэлым, краінах часткі свету, краінах пэунай сацыяльнай сістэмы.)

5 міждзяржауных асацыяцый

6 аб асобных краінах (краіназнаучыя) (па рымскім праве, гісторыі Рассіі)

7 краях (тэррыторыях, менш чым краіна)

Па персанальнай прыкмеце вылучаюць документы, прысвечаныя дзейнасці асобных людзей:

8 дзярржауных, паліт., грамадск.

9 Ваенных, рэлігіезных.

10 Культурных і адукацыйных.

Па суб’ектыунай прыкмеце вылучаюць аб дзейнасці калектыуных суб’ектау розных сфер жыцця:

11 аб парламенце

12 палітычных партыях

13 арганізацыях.

Змястоуны склад абумоулены зменамі пад уплывам 2-х тэндэнцый развіцця сац-гум сферы і навук-(дэференцыяцыя і інтэграцыя.)

У выніку дзялення документау вылучаюць па міжгаліновых дісціплінах:

- сац. педагогіка

- сац. філасофія.

- царкоунае права

- псіхалогія менеджменту.

Інтэграцыя набываецца паміж сац-гум навукамі з аднаго боку і прыродазнаучымі, тэхнічнымі, мастацтвазнаучымі і літаратуразнаучымі з другога. (есць дакументы па аутарскаму праву, якія тычацца творау мастацтва, гістарычны раман, палітычная карікатура).

Змястоуны склад у працэссе б/гр дзейнасці раскрываецца з дапамогай схем класіфікацый, рубрыкатарау: УДК, ББК, Класіфікацыі Дьюі, міжнародны класіфікатор НТІ, дзяржауны рубрыкатар НТІ, адзіны прававы класіфікатар РБ (ЕПК), рубрыкатар б/гр інфармкультуры, наменклатура навуковых спецыяльнасцей, спецыялізаваная табліца класіфікацый (існуюць у рэлігійнай бібліятэкі).????

Віды афіцыйных дакументаў.

Афіц.дак. гэта дак. заканад.,нарм.-правов.,ці дэрэктыўнага хар-ру,якія з’яўл.у працэссе дзейнасці і публ.ад імя дзярж.оргагаў,устаноў,ведамстваў,або грам.арганізацый.

Органамі дзярж.улады і кір.прымаюца дзярж.дак.або правая акты,якія вызначаюць правы і абавязкі грамадзян,устаноў і арганізацый,выкананне якіх гарантуецца дзярж.

У юрыдычн. Навуцы гэтыя дак.наз.”Крыніцамі права”.

Прававыя акты бываюць 2-х тыпаў:

1.нарматыўныя (акты устанаўліваюць,змяняюць ці адмяняюць прававыя нормы,да іх належаць:канстытуцыя,закон,дэкрэты,пастановы,інструкцыі,правілы і др.)

2.ненарматыўная -наз.дак.індывідуальнага значэння.(Аб прызнач.на пасады і вызваленні з пасад,узнагароджанні,прыняцце грамадзянства і др.)

З улікам юрыд.сілы правав.актаў дзеляцца на:

1.дзеючыя.

2.страцеўшыя сілу.

а)гэта змененыя і часткова адмененыя.

Прав.акты прымаюць упалнамоченныя на гэта дзярж.органы.

У адпаведнасці з прынцыпу падзела улад.вылуч.дак.:

-органы заканадаўч.,выкан.і судовай улады.

Прэзідэнт РБ як глава дзярж.у адпаведн.з Канстытуцыяй выдае указы і распараджэнні,а таксама дэкрэты,якія маюць сілу законаў.

Парламент РБ(Нац.сход.),як прадстаўнічы і заканад.орган склад.з:

-Палаты прадстаўнікоў

-Савета Рэспублікі.

Рашэнні палаты прадстаўн.прымаюць у форме законаў і пастаноў,рашэнне Савета Рэсп.-у форме пастаноў.

Орган выкан.улады РБ,(савет Мін-ў выдае пастановы.глава улады-гл.прэм’ер міністр у межах сваіх паўнамоцтваў выдае распараджэнні.).

Судовая улада належыць судам у сістэме якіх будуецца па прынцыпах тэрытарыяльнасці і спецыялізацыі.

На агульна-дзяржауным узроуні судовую уладу ажыццяуляюць Вярхоуны суд і вышэйшы гаспадарчы суд.

Мясцовыя саветы дэпутатау прымаюць рашэнні якія маюць сілы на адпаведнай тэрыторыі.

Сістэма прававых актау мае іерархічную структуру якую узначальвае асноуны закон краіны-Канстытуцыя.

Актамі вышэйшай юрыдычнай сілы з’яуляюцца законы, сярод іх больш высокае значэнне мае кодэксы., прававыя акты органау выканаучай улады, асобныя міністэрствы і ведамствы не павінны пярэчыць вышэй стаячым прававым актам.

Грамадскія аб’яднанні:

-палітычныя партыі

-саюзы

-маладзежныя і жаночыя арганізацыі прымаюць афіцыйныя дакументы для грамадзян, што уваходзяць у пэуную арганізацыю.

Кожная партыя мае свой статут і праграму, кіруючыя органы палітычнай партый прымаюць заявы, звароты, рэзалюцыі і інш. віды дакументау.

Афіцыйныя дакументы международнага характару прымаюцца кіруючымі органамі дзяржавы, падпісваюцца прэзідэнтам, главамі, міністрамі замежных стран.

Ад імя структурных падраздзяленняу “ААН”:

-па ваенных пытаннях (савет бяспекі)

-працы (міжнародная арганізацыя працы)

- культуры (“ЮНЕСКА”)

-ядзернай бяспекі (“МАГАТЭ”)

Афіцыйныя дакументы публікуюцца у перыядычных і неперыядычных выданнях, выходзяць у выглядзе6 монавыданняу (тэкст 1-го твора і аутара), зборніка дакументау, нарматыуных бюлэтеняу

2. Электронныя бібліятэкі – 1. як эл. інфармацыйны рэсурс, 2. як забеспячэнне доступу да аддаленных інф. рэсурсаў. ЭБ- тэлекамунікатыўная бібліятэчна-інфармацыйная сістэма, якая дазваляе збіраць, ствараць, захоўваць і эфектыўна выкарыстоўваць разнастайныя ЭІР. Віртуальная бібліятэка, лічбавая бібліятэка – метафарычныя вызначэнні. ЭБ часта неабгрунтаванна аб'ядноўваюць з паняццем усяго Ін-т, рэсурсы якого адрозніваюцца неарганізаваносцю. ЭБ наадварот, вынік спецыяльна адабранай і упарадкаваннай ніф. у адпаведнасці з пэўнай інф. патрэбнасцю. ЭБ з'яўляецца часткай сеткавага рэсурса, які можа быць размешчаны у Ін-т. Ін-т з'яўляецца выдатным сродкам размяшчэння спец. створан. ЭБ.

Класіфікацыя ЭБ: 1.Статычныя ЭБ (off-line) – набор розных відаў кампактных аптычных дыскаў, 2.Дынамічныя ЭБ (on-line) – даступны праз Ін-т, размешчаны на серверы, маюць свой адрас.

Складанасццю пры стварэнні ЭБ з'яўляецца тое, што яны ў любы час могуць змяшчаць змест ці знікнуць з сервера. Каб не згінуць інф., некаторыя краіны свету увялі закон аб абавязковым экземпляре буйнейшых б-к сваіх краін. Еурапейскія краіны вырашылігэтую праблему уключэннем і ЭД у свае нацыянальныя дэпазітарыі. У апошні час у развітых краінах абазначылася тэндэнцыя замаражвання кол-ці новых ствараемых ЭБ, што звязана з развіццем ЭДД і тым самым парушэнне аўтарскіх правоў. Сення ЭБ развіваюцца як кампаненты АБІС, якія падтрымліваюць рэжымы стварэння ЭБ. Стварэнне ЭБ – гэта непроста працэдура алічбоўкі д-та, а больш складанная праграмна-тэхнічная, арганізацыйна-прававая. Пры стварэнні ЭБ неабходна адказаці на наступныя пытанні:- якім чынаі будзе ажыцяўляцца адбор Электронных выданняў на адпаведных серверах Ін-т, якія гэта будуць серверы, на якіх умовах з іх будуць узяты д-ты, колькі там будуць захоўвацца д-ты, - як будуць вырашацца пытанні аўтарскага права і сістэм доступу да ЭР б-кі і інш.

У апошні час з'явіліся праблемы падтрымкі і вядзення электронных архіваў і элек. WEB- рэсурсаў. Сення сайты капіруюцца з Ін-т і захоўваюцца на аптычных дыскахвялікай ёмістасці. Падтрымка вялікіх ЭБ адной б-кай бывае немагчыма, бо патрабуе шматлікіх фінансавых затрат. Распаўсюджваецца тэндэнцыя стварэння карпаратыўных ЭБ намаганнямі бібліятэк, інф. цэнтраў, музеяў, выдавецтваў. У выдавецтвах адзін дакумент прадстаўлены ў дзьвух формах: электроная і папяровая. У РБ сталі распаўсюджвацца шэраг праектаў па стварэнні ЭБ. У НББ функцыянуе ЭБ “Аўтарыфераты дысертацый”, “Дысертацыі” (у лакальнай сетцы). Стварэнню ЭБ вялікая увага надаецца ў дзярж праграме «Э. Беларусь» да 2010 года, дзе прадугледжанны таксама 3 праекты звязаныя з ЭБ: 1) Распрацоўка на аснове Інтернет Інтранет - тыпавы праект ЭБ з аддаленым доступам пры дапамозе карпаратыўнай сеткавай інфраструктуры 2) Укараненне у НББ праграмна-тэхнічнага комплексу для алічбоўкі старадрукаў і рэдкіх выданняў 3) Стварэнне карпаратыўнай бібліятэчнай сеткі у складзе НББ, рэспуб-іх і абл. б-к, рэгіянальных інф. цэнтраў.

Структура ЭБ:абавязковыя: - інф. рэсурсы, - ПК, - асяродзе перадачы данных, - прафесійны пасрэднік; дадатковыя: лакальныя вылічальныя сеткі, тэлекамунікатыуныя серсверы, уласныя электронныя інфармацыйныя рэсурсы, WEB-серверы.

Cреди международных проектов следует выделить – «Библиотека Универсалис» (Франция, Япония). Мэта праекта – прадстаўленне доступу да сусветнай культурнай спадчыны, пераведзенай у машыначытаемую форму, стварэнне лічбавай біб-кі на базе існуючых праграм алічбоўкі. Ён накіраваны на абслугоўыванне шырокай публікі. Удзельнікамі з’яўляюцца 11 партнёраў, у асноўным нацыянальныя біб-кі. ЭБ утрымлівае не толькі БЗ, але і фактаграфічную інфармацыю, гіпертэкст, малюнкі, гук.

Для аблягчэння абмену інфармацыяй паміж партнерамі створаны спецыяльны сайт на серверы Еўрапейскіх нацыянальных біб-к ГАБРЫЭЛЬ.

Яшчэ ў 1992 пачала ажыццяўляцца міжнародная праграмма ЮНЕСКА “Памяць свету” – фізічнае захаванне дакументальных помнікаў і адначасовы доступ да іх усіх зацікаўленныхз выкарыстаннем інфармацыйных тэхналогій. Існуюць “Памяць Амерыкі” (Біб-ка кангрэса ЗША), Праграма лічбавай біб-кі (Брытанская біб-ка), Нямецкая біб-ка (журналы эміграцыі, дысертацыі), “Памяць свету” (Чэхія), “Памяць Расіі” і інш.

А также существуют другие программы ЭБ: «DLI» в США, “eLib” в Великобритании, «Электрон. биб-ки ХХIв.» в Японии “Global-Info” в Германии. Начал внедряться совместный американо-русский проект ЭБ «Встреча на границах». Существует Нью-Йорский проект «Визуальные сокровища», кот. предусматривает оцифровку русских визуальных ресурсов.

«Памяць Беларусі» Ініцыятары Міністэрства культуры. Удзельнікі – Нац. Акадэмія навук, Міністэрства адукацыі, НББ.

НББ адыгрывае асобую роль: яна мае багаты фонд старажытнай і рэдкай кнігі, генерыруе БД: Рэдкая кніга, Некірылічныя выданні Беларусі 17-18ст., Кніжная культура Падляшша, Радзівіліана, Геральдыка інш. Спецыялістамі НББ, ЦНБ НАНБ, камітэта па архівах былі распрацаваны асноўныя палажэнні па захаванню дакументальных помнікаў. У выніку выканання Праграмы будуць створаны электронныя копіі асабліва каштоўных калекцый і фондаў, інфраструктуры развіцця і забеспячэння доступу беларускіх і замежных грамадзян да культурнай спадчыны Беларусі. Усё гэта дазволіць захавацьі развіць навукова-культурны патэнцыял краіны, інтэгравацца у сусветную культуру.

Билет № 8

1. Інфармацыйна-бібліяграфічныя рэсурсы па прыродазнаўстве ў Беларусі

1)Характэрныя кірункі развіцця ІБР па прыродазнаўстве на сучасным этапе. 2) Роля ЦНБ НАН і яе філіялаў у стварэнні бібліяграфічнай прадукцыі і абслугоўванні карыстальнікаў. 3) Асаблівасці бібліяграфічнай прадукцыі па прыродазнаўстве.

История и совр.положение развития бг/ф.ресурсов по природ-ию в Беларуси

Выделяют след. этапы развития б/г/фии природоведч. лит-ры: 1 этап (1919-60гг.)-удельный вес в Бпрод. принадлежит внутрикн., внутрижурн. спискам, а также картотекам созд. в б-ках отраслевых ин-тов АН БССР. В 30-х 1т. появл. тек. У. по отдельным отраслям естествознания. Заложен фундамент регроспект. б'г/фии. Реком-е пособия предназначены для повышения уровня знаний раб-х и крестьян. В 50-х ВИНИТИ вып. «ЭИ», «СИ»; 2 этап (сф. 60-90-е гг.)- происходят кол-е и качественные изменения. В 4 раза выросло кол-во изданий регроспект-х У. Большое значение имеют У трудов сотрудников ин-тов АН, а также прикн., прижурн. У. ЦНБ АН с б-ками отр-х ин-тов АН выпускает ежегодНа: «Флора и растительность Бел.», «Жив. мир Бел. «Полесье» отраж. Зарубеж. и отеч. л-ру. Ретроспект-е У: «Флора и растительностъ Бел. за 1918-1969гг.», «Природа за 1846-1969». В 70-е вых. БУ, посвященные бел-м учёным Степанову, Богомолову. В 80-е гг. получает развитие создание указателей содержания журналов: Доклады АН Беларуси», «Инженерно-физический журнал». ЦНБ АН продолжает издавать ежегодник «Природа Беларуси» (БУ-19). Ин-ты АН вьш. ретроспаст. У «Б/г/ф-ая лит-ра по тепло и массообмату», «Методика преподавания алгебры,:. «Методика преподавания геометрии»; 3 этап (с 1991-..)-переход с традиционньк ресурсов на электронные. Большинство У тематич-е и персон-е, науч.-вспом. Обеспечение спец-тов не полное. Многие б-ки готовят БД. 1-ое место заним. журнал «Дифференцир-с уравнения», на страницах которого напечатаны списки научных работ Грудо, Азбелева. Преобладают два вида У тем-е и персон-е. (С 91по20001Т. издано приблиз. 82 БУ), Ведущим центром б'г/фой деят-ти в Бел. явл. ЦНБ им. ЯКоласа АН. Совместно с б-ками отраслевых ин-тов АН ведёт обширную БДеят. Она имеет более100 бг/ф-их, реф-ных и полнотекст-х БД на компага-дисках, как политематич-ого, мнотоотр-го хар-ра, так и по отдельным темам. Б-ка даёт доступ к БД России, Украины, мировым ресурсам, имеет выход в Интернет. У б-ки 14 БД собств.генерации: «Природа Бел.», «Нац. акад наук Бел.». «Наука и научно-исслед. Р-та на Бел.», «Издания НАН Бел.»; рефератив. БД «Экология и охрана окруж. среды Бел.»(2002). На основе фактограф-х БД «Учёные НАН Бел» осущ. р-та по подготовке бг/ф-их У. Совместно с НББ и респ. отраст. 6-ками генфирует «Чернобыль». С 1994г ведёт ЭК, кот вьнесен в Интернет. С 1998г. открыт свой информ-й сайт. Одно из завершённых исследований «Инф-ое обеспечение учёных и спец-тов в РБ в обласш природоохранной деят-ти и экологии: анализ и пути усовершенствования». Приобретенные БД: РЖ Биология. Генетика Лекарственные растения. Физика Химия. Биология ВИНИТИ, РЖ Биология. Физиика. Химия -ВИНИТИ, РЖ БиолоГИЯ-ВИНити.

С 80-х гг. меняется система информирования специалистов по проблемам природного комплекса Б-си: прекращает существование ежегодник «Флора и фауна» и ежегодник «Полесье». Вместо них пятигодники, которые обобщают информацию. С 90-х гг. – вместо пятигодников ук. «Природа Б-си» - ежегодник ретроспективного хар-ра. Прекращают издание указатели по тепло и массообмену, а также энергетическому хозяйству. Преобладают персональные ук-ли и списки: Бойко, Гурин и др. ЦНБ НАН готовит серию персональных указателей «Библиография ученых Б-си». Кроме самостоятельных ук-лей вых. персональные списки литературы на страницах проф. журналов: «Вести АН Б-си» и др. Текущие б/гр издания носят фрагментарный хар-р. Единственный ук. в традиционной форме вых. 1 раз в 2 месяца ЦНИИКИВР «Аннотированный б/гр-ий ук. по гидрологии».