40.Санитарлы-қорғаныстық аймақ дегеніміз не?

Санитарлық-қорғаныс аймағы (СҚА) санитарлық ережелермен белгіленеді:

- СҚА аумағы қажетті гигиеналық стандарттарға барлық факторларды тыс деңгейін төмендетуге арналған; өнеркәсіптік және тұрғын үй ғимараттар арасында қорғаныс-санитарлық және сәулет-эстетикалық кедергі құру;

- қосымша жасыл аймақтар ұйымдастыру, ауаны ластаушы заттарды сүзу скрининг, игеруін, қамтамасыз ету және жайлылық ахуалды арттыру.

Санитарлық қорғау зонасының шекарасы - санитарлық қорғау зонасының немесе кеңістіктің жоспарлы проекциясының барынша көп территориясын шектейтін линия, әсер етуші нормаланатын факторлар оның маңынан тыс жерде белгіленген гигиеналық нормативтен аспайды

41.Микроклимат параметрлерін атаңыз

Параметрлер - қоршаған заттардың температурасы және организмның физикалық қыздыруының қарқынын, нақты өндiрiстiк жағдайларды мiнездейдi және бәрiнің олардан айырмашылығы болады. Өзге параметрлер - қоршаған ауаның температура, жылдамдық, салыстырмалы ылғалдық және атмосфералық қысымы - микроклиматтың параметрлерiнiң атауларын алды.

Өндiрiстiк микроклимат ең алдымен қолайсыз әсерлердiң төмендетуiнiң әдiстерi кешенімен технологиялық, санитарлық - техникалық,ұйымдастыруы iске асады және медицина - профилактикалық шаралар: қазiргi ретке, (жұмыс орыны немесе көз, әуе жұпарлаулары және тағы басқалар экрандалу) ұжымдық қорғау құралдарын қолдануы (пештер, ыстық газдары бар құбырлар және сұйықтармен) көз жылулық сәулеленуiнiң беттерiнiң желдету, жылу изоляциясы, ескi жабдықтың алмастыруы тағы басқалар.

42.Термореттеу дегеніміз не және олардың түрлерін атаңыз?

Термореттеу дегеніміз – адам ағзасының тұрақты температурасын ұстаудағы (шамамен 36⁰С) физиологиялық және химиялық процестер жиынтығы.

Термореттеу химиялық және физикалық болып бөлінеді. Ағзаның химиялық термореттеуі - ағзаның қызу қаупі және салқындауды алмастыру кезінде зат алмасу деңгейінің төмендеуімен жүреді. Химиялық термореттеу - сыртқы ортада ағзаның жылулық теңдігінде физикалық термореттеумен салыстырғанда маңызы жоғары емес, физикалық термореттеу қоршаған ортада жылуды бөлумен реттеледі.

43.Микроклиматтық параметрлерді өлшеу құралдарын атаңыз

Ағымдыға температура мәнін өлшеу үшін кәдімгі термометрді (спирттік немесе сынапты) қолданады. Бақылау периоды арасында температураның аса жоғары немесе өте төмен мәндерін өлшеу қажет болғанда сәйкесінше максималды немесе минималды термометрді қолданады. Ағымдағы ауа температурасын жазу үшін термографты қолданады.

Мәнді жылулық сәулелену шарттарында ауа температурасын өлшеу үшін булы термометр қолданылады. Булы термометрдің өзі екі термометрден тұрады, бірінің үстінгі резервуары қараңғыланған («қара» термометр), ал екіншісі күміс қабықшасымен қапталған («жылтыр» термометр). Нақты температура «жылтыр» және «қара» термометрлер көрсеткіштерінің айырмасы бойынша градирлік коэффициент (аспаптың константасы) есебімен анықталады.

Соңғы кездері сулы термометрлерге қарағанда бірқатар артықшылықтары бар (сезімталдылығы жоғары, қашықтықта өлшеу мен автоматика құралдарымен байланыстыру мүмкінділігі) электрлік термометрлер кеңінен қолданылуда. Әрекет ету принципі бойынша олар қарсыласу термометрлері мен термоэлектрлік термометрлер болып бөлінеді.

Ауаның қатыстық ылғалдылығын психрометр және гигрометр көмегімен бағалайды. Ауа ылғалдылығының өзгеруін жазу үшін гигрограф қолданылады.

Гигрометрлер мен гигрографтардың қатысты ылғалдылықты нақтылы анықтау үшін қолданылатын датчиктері болып адамның майсыздандырылған шашы немесе қатысты ылғалдылықтың өзгеруіне пропорционалды түрде өзінің өлшемін өзгертетін арнайы синтетикалық диафрагмалар табылады.