50% Артық
176. 4 қауіптілік категория өндірістерінің ластағыш заттарының қосынды шығарылымы бүкіл қалалық шығарылымдадың:
1 - 5%
177. 3 қауіптілік категория өндірістерінің ластағыш заттарының қосынды шығарылымы бүкіл қалалық шығарылымдадың:
10-15%
178.Табиға ауа құрамында болмайтын қоспаларды енгізу:
Атмосфераны ластау
179.Бейімделудің морфологиялық типіне не жатады?
Ағзанын сыртқы құрылысының ерекшкліктері
180.Бір ағза екінші ағзаның ұлпаларымен немесе шырынымен қоректену есебінде тіршілік ететін биологиялық қарым-қатынас:
Паразитизм
181.Популяция дегеніміз
белгілі бір ареалды алып жатқан анық бір даралар тобы
182.Ортақ генофонд иелері мен нақты территорияны алып жатқан бір түр дараларының жиынтығы қалай аталады?
популяция
183.Қайсы экожүйе болады?
Энергия ағыны және зат айналымымен бірлескен, тірі ағзалар қауымдастығы мен физикалық мекен ортасы
184.Биосфера дегеніміз:
Тірі ағзалар тараған аймақ
185.«Экожүйе» терминін кім ұсынды?
А. Тенсли
186.Келесі тұжырымдардың қайсысы дұрыс?
экология – ол тірі ағзалардың бір-бірімен және қоршаған ортамен өзара қарым-қатынасы туралы ғылым
187.Дұрыс жауап таңдаңыз:
күн радиациясы Жердегі барлық тіршілікке бастапқы көз болады
188.Биосфера туралы ілімнің негізін қалаушы:
В.И. Вернадский
189."Экология" терминін кім ұсынды
Э.Э. Геккель
190.Аутэкология нені зерделейді
Жеке-дара ағзаларды немесе жеке түрлерді
191.Аэрополлютанттар – нені ластайтын заттар:
Атмосфера ауасын
192.Атмосфераның табиғи ластану көзі:
Жанартаулар мен гейзерлер
193.Атмосфераға СО (көміртегі оксиді) қосып ластау қандай ластауға жатады?
Химиялық
194.Фотохимиялық үрдістер нәтижесінде атмосфераның төменгі қабатында қандай заттектер түзіледі?
О3
195.Өнімді үгіту технологиялық үрдісі кезінде түзілетін өнеркәсіптік шаң қалай аталады?
Механикалық шаң
196.ЖЭО-да қазбалы отынның толық жанбауы қандай зат түзілуінің көзі болады?
SO2
197.Өнеркәсіптік шығарылымдар құрамына енетін қатты жоғарыдисперсті көміртегі қалай аталады?
Өнекәсіптік күйе
198.Тыңайтқыштар мен нитраттар өндіру үрдісі қандай заттың түзілу көзі болады:
NOх
199.Бейімделудің мінез-құлықтық типіне не жатады?
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету қабілеттілігі (күрт қимылдар, қатып-қалу, тығылу)
200.Бір-біріне пайда әкеле отыра әр түрге жататын екі ағзаның бірігіп тұру, биотиялық қарым-қатынасы:
Симбиоз
201.Гомеостаз дегеніміз:
тұрақты өзін-өзі реттеу қызметі мен оның заттық-энергетикалық құрамын реттеуді қалпына келтіруді қолдайтын жүйенің ішкі динамикалық тепе-теңдік жағдайы
202.Төмендегі аталған экологиялық факторлардың қайсысы биотикалық факторға жатады
жыртқыштық және паразитизм
203.Жауаптың дұрыс нұсқасын көрсетіңіз
тұрақты факторларға жатады: атмосфераның құрамы мен қасиеттері, жердің тартылысы
204.Фитогенді, зоогенді және де басқа да ағзаларға әсер ету жиынтығын құрайтын топ
биотикалық
205.Территорияның батпақтануы, су қоймаларын шөп басуы және климаттың жылыну үрдісі ... жатады
бағытталған әрекетке
206.Белгілі бір түрдің тіршілік етуі үшін аса қолайлы экологиялық факторлардың қарқындылығы қалай аталады
қалыпты өмірдің аймағы
207.Бейімделу диапазоны кең түрлер
эврибиотты
208.Ағза шыдамайтын мән қалай аталады
критикалық
209.Төменгі экологиялық валенттілікке ие ағзалар қалай аталады
стенобиотты
210.Салыстыру кезінде қажеттіліктердің артық немесе кем болуы, ағзаның дамуын тежейтін факторлар қалай аталады
шектеуші
211.Бояу, оқ-дәрі және типографиялық қорытпа өндірісінде қай зат түзілу көзі болып табылады
Pb
212.Транспорттың қай түрі елді-мекеннің атмосфералық ауасына көп мөлшерде зиянды заттарды шығарады
автомобиль транспорты
213.Қоршаған ортаға Pb (63%), SO2 (85%) және СО (75%) түсуінің негізгі көздері
өнеркәсіптік кәсіпорындар мен автотранспорт
214.Берілген мекенде орналасқан барлық шығарындылар көздерінен құралатын атмосфераның жердің беткі қабатындағы зиянды заттың концентрациясы ... деп аталады
фондық концентрация
215.Техногенді күкірттің тотығының атмосферадағы формуласы («қышқыл жауын»)
2SO2 +O2 + 2H2О ® 2H2SO4
216.Шекті рауалы концентрация (ШРШ) – бұл
адам денсаулығына зиян келтірмейтін, ауадағы, судағы, топырақтағы ластаушы заттардың болуының санитарлы-гигиеналық мөлшері
217.Төменде берілген өлшем бірліктердің қайсысы атмосферадағы зиянды заттардың концентрациясын өлшейді
мг/м3
218.Сульфидті кендерді металлургиялық өңдеу кезіндегі негізгі аэрополлютант
күкірттің қос тотығы (SО2)
219.Бір ағзаның тағам, су және кеңістіктік ресурстарды қолдана отырып, осы ресурстардың басқа ағзалар үшін қол жетімділігін азайтудың биотикалық өзара әсері қалай аталады
бәсекелестілік
220.Екі түрдің біреуі пайда табу мақсатында, бірақ ешқайсында басқаларға білінбейтін ағзалардың өзара әсері
Комменсализм
221.Ағзаға әсер ететін бейорганикалық орта жағдайының кешені қандай топтарды құрайды
абиотикалық факторларды
222.Экологиялық минимум мен экологиялық максимум факторлары арасындағы диапазон қалай аталады
толеранттылық шегі
223.Ағзалардың қауымдастықтағы функционалды жағдайы (кеңістіктік, трофикалық)
экологиялық қуыс
224.Екі ағзаның бір немесе сол сияқты өзара әрекетінің ұмтылысы
бәсекелестік (конкуренция)
225.Шығын келтірумен түрлердің арасындағы өзара әсерлер қалай аталады
жыртқыштық
226.Бір түрдің басқа түрдің есебінен өмір сүретін түраралық қатынастар қалай аталады
паразитизм
227.Селбесу (симбиоз) – дегеніміз
екі түрдің популяцияларының келісілген тиімділікте тіршілік етуі
228.Ағзаның өзі үшін тиімді пайда табу, ал ол басқа ағзалар үшін талғаусыз болатын құбылыс қалай аталады
комменсализм
229.Қай орта тіршілік ортаның құрамына қате енгізілген
сілтілік-қышқылды
230.Дұрыс жауапты көрсетіңіз
бейорганикалық қосылыстардан органикалық заттарды өндіретін –продуценттер, яғни автотрофтар мен
231.Озон тесіктерінің түзілуінде хлорфторкөмірсутектердің (ХФК) (СF2Cl2) ролі
атомдық оттегімен белсенді қосылып, озонның түзілуіне кедергі жасап, О+О2 ® О3 реакциясына бәсекелестік көрсетеді
232.Қазақстан Республикасында азоттың қос тотығының (NO2) орташа күндік шекті рауалы концентрациясы (ШРК) (мг/м3)
0,04
233.Негізгі аэрополлютанттар
көміртегінің тотығы СО, күкірттің қос тотығы – SO2, азоттың тотықтары – NOх, көмірсутектер СхНу
234.Парниктік эффект құбылысының түзілуіне әсер ететін аэрополлютанттар
СО2, СО, СН4, NOх, ХФК
235.Қазақстан Республикасында күкірттің қос тотығының (SO2) орташа тәуліктік шекті рауалы концентрациясы (ШРКо.т., мг/м3)
0,05
236.Тез арада тітіркендіргіш әсер көрсететін заттар үшін қандай норматив бекітіледі
ШРКм.б.р
237.Екіұшты ұзақ уақыт тыныс алғанда зиянды әсер ететін заттар үшін қандай норматив бекітіледі
ШРКо.т.
238.Шектелген уақыт аралығында келісілген санитарлық нормалардың ауадағы мөлшерінің артуы, заттар шығарындыларының нормативі
УКШ (ВСВ)
239.Екі түрдің бір-біріне теріс әсер етуімен ерекшелінетін биотикалық ықпалдың қай типі
бәсекелестік (конкуренция)
240.Бір ағзаның екіншіні жеу кезіндегі биотикалық өзара әсер қалай аталады
жыртқыштық
241.Ағзалардың экожүйедегі тағамдық өзара қарым-қатынастары қандай түрде берілген
трофикалық тізбек түрінде
242.«Продуценттер» терминінің түсіндірмесін таңдаңыз
жасыл өсімдіктер (өндіргіштер)
243.Консументтер дегеніміз
барлық жануарлар әлемі, паразиттік бактериялар мен өсімдіктер – тұтынушылар
244.Экожүйенің түрлік құрылымы дегеніміз
түрлердің саны мен олардың санының ара қатынасы
245.Биотикалық факторға жататынын көрсетіңіз
балдырлар
246.Ресейде экологияның дамуы үшін үлкен мәнге ие болған еңбектері бар ғалымдар
К.Ф. Рулье, Н.А. Северцев
247.Кім және қашан ғылымға «биосфера» ұғымын енгізді
Э.Зюсс (1875 ж.)
248.«Биосфера», «Тірі зат» еңбектері ірі ғалымдардың қайсысына тиесілі
В.И. Вернадскийге
249.Қоғамды қанағаттандыру үшін материалды қызметіне қатысушы табиғаттың күші мен денесі, элементтері
табиғи ресурстар
250.Тірі заттың энергетикалық функциясы негізделген
жасыл өсімдіктердің фотосинтезіне
251.Санитарлық нормадан артпайтын, бір нүктелі көздерден уақыт бірлігінде шығарылатын, ластаушы заттардың мөлшерін анықтайтын норматив қалай аталады
Шекті рауалы шығарынды (ШРШ немесе ПДВ)
252.Шекті рауалы концентрациясының шамасы бекітілмеген жағдайда, заттар үшін қандай норматив орнатылады
ӘЕДҚБ (ОБУВ)
253.Шекті рауалы шығарынды қандай өлшем бірлікте өлшенеді
г/сек
254.Бенз(а)пирен (С20Н12) заттардың қандай қауіптілік класына жатады
1
255.Санитарлы қорғау аймағының аумағында нені орналастыруға рұқсат берілмейді
спорт имараттарын
256.1 қауіптілік категориялы кәсіпорындар үшін санитарлық нормалар бойынша санитарлы-қорғау аймағының (СЗЗ) минималды өлшемі
1000 м
257.Санитарлы-қорғау аймағының (СЗЗ) аумағында нені орналастыруға рұқсат беріледі
гараждар
258.Санитарлы нормалар бойынша миниөндірістер үшін санитарлы-қорғау аймағының (СЗЗ) минимальды өлшемі
50 м
259.Екі ағза биотикалық өзара әсерден пайда табады және де бір-бірінсіз тіршілік ете алмайды. Бұл дегеніміз
мутуализм
260.Бір де бір популяция бір-біріне ықпал етпейтін биотикалық өзара әсер қалай аталады
бейтараптық (нейтрализм)
261.Атмосфераның сиретілген жоғарғы бөлігінің кең байтақ аймағы
ионосфера
262.Жердің аса әртекті қатты қабығы деп
жер қыртысы
263.Адам қызметі өнімдерінің барлық жиынтығы, рухани құндылықтардың өзіндік шығармашылық жүйесі деп
экологиялық мәдениет
264.«Летальды экологиялық фактор» ұғымының дұрыс анықтамасын көрсетіңіз
ағза енді тіршлік ете алмайды
265.Қашан және қай ғалым төзімділік (толеранттылық) заңын тұжырымдады