Vlan статикалық конфигурациясы.

1. VLAN статикалық түзетуі коммутатордың барлық портарын ннемесе интерфейс конфигурациясын жасаған кезде IOS қол командасымен өзгерту қолданады.

Cisco серии 2950 коммутаторында нөмірі №VLAN бос VLAN құру үшін мынандай командалар қолданылады

Switch#vlan database

Switch(vlan)#vlan №VLAN

Switch(vlan)# exit

Мысалы,, командалар

Switch#vlandatabase

Switch(vlan)#vlan 33

Switch(vlan)# exit

нөмір 33 бос VLAN құрастырады , ал жүйеде ол VLAN аты VLAN0033.

Бұл команда конфигурация режимнде жүріп жатқан жоқ.

switchportmode командасы интерфейстің динамикалық, қолжетімділік немесе магистралды (trunk) режиміндерінде жүреді.

Switch(config-if)#switchport mode [access | dynamic | trunk]

Қолжетімділік режимі үңдету режимі ретінде саналады,бірақ құрылғылар коммутатор портына жалғанған болса ол магистралды режимге көшеді.Сол үшін барлық магистралды емес портарды қолжетімділік режимге switchportmodeaccess командасымен ауыстырады.

Статикалық ағындағы интерфейсты орналастыру үшін VLAN мына команданы қолданады

Switch(config-if)#switchportmodeaccess

Switch(config-if)#switchport access vlan №number

где №number- сан -нөмір VLAN.

interfacerange командасы интерфейс диапазонын келесі конфиграцияларда қолданады. Мысалы, біріншден алтыншы портар VLAN 10 мына командалармен орналастырылады

Switch(config)#interface range fa0/1 – 6

Switch(config-if-range)#switchport access vlan 10

VLAN түзетулерінен кейін икемдеуді show running-config, showvlan и show vlan brief командасымен тексеру.

VLAN түзетулер кезінде үңдету бойынша барлық портар VLAN 1 орналасқан. VLAN магистралын құру немесе конфигурациялау кезінде порты магистарль ретінде түзетілу керек.

Switch(config-if)#switchportmodetrunk

Үңдету бойынша ең соңғы команда порты барлық тораптағы VLAN-дар үшін магистралды болады.Бірақ та кейбір жағдайларда барлық VLAN-дар магистралды емес қолдауда болуы мүмкін.Широковещанияның басылуы жай жағдай болып табылады.Широковещания әр VLAN-дағы портқа жіберіледі.Магистралдағы қосылыс VLAN-ның мүшесі ретінде барлық широковещанияны өткізуге міндетті.Егер де магистралдың аяғында VLAN-ға керек порт болмаған кезде , өткізу алабы мен құрылғыға жіберілген уақыт босқа жіберіледі.

Егер VLAN басқа магистралдың аяғында қолданылмаса,оған осы магистралдағы

VLAN-ға рұқсат беру керек емес.Үңдету бойынша магистралды портар қабылдау және жіберу VLAN торабындағы барлық трафиктар арқылы жүзеге асады.Магистралды трафикті қысқарту үшін мына команда қолданылады

Switch(config-if)#switchporttrunkallowedvlanvlan-list

Мысалы, командалар

Switch(config-if)#switchport trunk allowed vlan 3

Switch(config-if)#switchport trunk allowed vlan 6-10

VLAN 3 одан кейін VLAN с 6 по 10 магистралдарда рұқсат етіледі. VLAN қандай магистралда жұмыс істейтінін мына командамен showrunning-config көруге болады .

Магистралдан VLANs-тың үлкен сандарды өшіру үшін барлық VLAN-ды өшіру керек, ал сосын ара-арасында рұқсат беріледі.

Ең қарапайым әдіс бойынша қосылысты қолжетімділік режимге өткізу үшін интерфейста екі жағынан команда беріледі

SwitchA(config-if)#switchport mode access

Ең қарапайым әдіс бойынша қосылысты қолжетімділік режимге өткізу үшін интерфейста екі жағынан команда беріледі

SwitchA(config-if)#switchport mode trunk

Практикалық бөлім

1.5-суретте берілген топологияны жинаңыз.Коммутаторды екі жақты GigabitEthernet (gi1/1 және gi1/2) қосылыстармен қосыңыз.Компьютерлерді интерфейсқа 1 -кесте бойынша қосыңыз.Компьютерлерге 1-кесте бойынша адрестер беріңіз.Барлық компьютерлер біріккен желі асты 172.16.0.0 255.255.0.0. желі де болады.Бағдарлар компьютерде үңдету бойынша орнатылмайды.Торапқа пинг жасаңыз.

Торапта екі VLAN ұйымдастыру керек. Компьютерге 20_1 және 20_2 қылдырып VLAN-ға 20 нөмірімен,ал екінші компьютерге 30_1 және 30_2 VLAN-ға 30 нөмірімен орналастырамыз.

Switch1(conf)#interface fa0/2

Switch1(conf-if)#switchport access vlan 20

Switch1 (conf-if)#interface fa0/3

Switch1(conf-if)#switchport access vlan 30

Switch2 (conf)#interface fa0/2

Switch2(conf-if)#switchport access vlan 20

Switch2 (conf-if)#interface fa0/3

Switch2(conf-if)#switchport access vlan 30

5-сурет.

1-кесте.

Екі коммутаторда VLAN құрастыруын тексеріңіз, мысалы Switch1#shvlname 20

Коммутаторлар арасында VLAN туралы ақпарат алмасу болмаса, компьютер өзін-өзі ғана пинговать етеді.

Коммутаторлар арасында магистралдар құрастыру.Ол үшін GigabitEthernet портын қолданамыз

Switch1(conf)#interfacegi1/1

Switch1 (conf-if)#switchport trunk allowed vlan add 20

Switch1 (conf-if)#switchport trunk allowed vlan add 30

Switch1 (conf-if)#no shutdown

Switch2 (conf)#interface gi1/1

Switch2 (conf-if)#switchport trunk allowed vlan add 20

Switch2 (conf-if)#switchport trunk allowed vlan add 30

Switch2 (conf-if)#noshut

Енді компьютерлер бір VLAN-да болса олар пинговаться етіледі,ал егер екі әртүрлі VLAN да болса пинг жасалмайды . ( 2-кестені қарау).

2-кесте.

Коммутаторлар конфигурациясын сақтаңыз.

2. Әуелгі тапсырманының топологиясын жаңа файлда сақта.Бұл топологияда маршрутизатор екі коммутатор fa0/1 интерфейсами қосылған. (Сурет 6).Қайтадан , компьютерлер бір VLAN-да болса олар пинг жасай алады,ал егер екі әртүрлі VLAN-да болса пинг жасай алмайтының тексеріңіз.

6-сурет.

Маршрутизатор көмегімен виртуалды біріккен желі құруға міндет қоямыз.Ол үшін біздің торапты 172.16.0.0/16 екі 172.16.20.0/24 және 172.16.30.1/24 желі асты желілеріне бөлеміз.

Енді компьютерлер бір VLAN жанында және бір IP желі астындағы желілер өздеріне -өзі пинг жасай алады.

Виртуалды желіге қосылған маршрутизаторлардағы коммутатор интерфейсына қосылған белгілерді кіргіземіз.

Switch1(conf)#interface fa0/1

Switch1(conf-if)#switchport access vlan 20

Switch2(conf)#interface fa0/1

Switch2(conf-if)#switchport access vlan 30

Маршрутизаторларға IP адрестер береміз

Router(conf)#interfacefa0/0

Router(conf-if)#ip address 172.16.20.254 255.255.255.0

Router(conf-if)#no shutdown

Router(conf-if)#interface fa1/0

Router(conf-if)#ip address 172.16.30.254 255.255.255.0

Router(conf-if)#no shutdown

Енді маршрутизатор екі торапқа 172.16.20.0/24 және 172.16.30.1/24 бағыт береді .Біздің компьютерлерге үңдету маршрутизациясын интерфейс маршрутизаторына береміз.

Енді барлық тораптағы құрылғылардан барлық IP адрестерге пинг жасауға болады.

3. Көрсетейік, транзитых желі арқылы портарды үнемдей аламыз.Топологияны өзгерту арқылы , gi1/2 магистралын коммутатордан интерфейсқа fa0/0 маршрутизаторына (сурет 7). ауыстырамыз.Симуляторға топологияны кіргізейік.Маршрутизатордан басқа ,кезек бойынша әр құрылғыға сақталған конфигурацияны кіргіземіз. Switch2 коммутатор конфигурациясында gi1/2 магистралі керек емес,бірақ ол жұмыс істеу кезінде бөгет жасамайды.

7-сурет.

Маршрутизаторда интерфейсты fa0/0 екі подинтерфейсқа fa0/0.20 және fa0/0.30 бөлейік. Инсапсуляцияны dot1q анықтап, оларды виртуалды 20 мен 30 тораптарына орнатайық.

Router(conf)#interface FastEthernet0/0.20

Router(conf-subif)#encapsulation dot1q 20

Router(conf-subif)#ip address 172.16.20.254 255.255.255.0

Router(conf-subif)#interface FastEthernet0/0.30

Router(conf-subif)#encapsulation dot1q 30

Router(conf-subif)#ip address 172.16.30.254 255.255.255.0

Маршруттар кестесін қарайық.

Router#show ip route

Тексеріңіз, әр құрылғыдан тораптағы барлық адрестерге пинг жүретінін. Router-ден Switch1 адресіне 172.16.30.2 коммутаторына қосылған 172.16.20.1 компьютеріне 20_1 из VLAN 20 ұлғайтылған пинг жасаңыз.Және тура солай Switch2-ден коммутаторға қосылған компьютерге 30_2 из VLAN 30 жасаңыз.

Бақылау сұрақтары

1.Неге жергілікті тораптарда концентратор арқылы емес ,коммутатор арқылы құрған тиімдірек?

2.Фреймды коммутатор арқылы жібеірудің қандай әдістері бар?

3.Коммутатор желіде қосылып тұрған құрылғылардың МАС адрестерін қайдан біледі?

4.Қосылған құрылғылардың адрестері қайда және қалай сақталады?

5.Виртуалды қосылыс дегеніміз не? Қандай уақытта ол пайда болды?

6.Коммутаторлар көмегімен қаншалықты үлкен жергілікті торап құруға болады?

7.Үлкен жергілікті тораптар құрастыру үшін не қажет?

8. Бір коммутатор көмегімен үлкен жергілікті тораптар құрастырудың ең басты кедергісі не болып саналады?

9.Широковещанияның домені дегеніміз не?

10. Широковещанияның домені кішірейту үшін не істеу керек?

11. VLAN дегеніміз не?

12.Жергілікті тораптың қандай мәселерін VLAN шешеді?

13.Жергілікті торапта VLAN туралы ақпарат алмасу қалай жүзеге асады?

14.Қандай режим портарында коммутатор жұмыс істейді?

15.Қандай VLAN-ға магистралды порт жатқызылады?

16.Бір VLAN-ды бірнеше коммутаторға кеңейту қалай іске асады?

17.Бірнеше VLAN-ды бірнеше коммутаторға магистралсыз жіберуге бола ма?

18. ISL және IEEE 802.1Q протоколдары не үшін керек ?

19.Жергілікті торапта магистралдар не үшін қажет?

20. VTP қандай мәселерді шешеді?

21. STP қандай мәселерді шешеді?

22. VLAN қандай командалармен ұйымдастыруға болады?

23.Порты қолжетімділік режимінен магиистралды режимге қандай команда арқылы өткізуге болады?

24. Қандай команда арқылы VLAN туралы ақпарат алуға болады?

25.Жергілікті торапта он бір VLAN бар. Барлық 11 VLAN-ды бір алаңға біріктіру үшін қанша маршрутизатор қажет?

Жұмыстың жасалу және тапсырылу реті

1. Теориялық және практикалық бөлімдерін зерттеп тану.

2.Мұғалімге теориялық бөлімін бақылау сұрақтарына жауап беру арқылы тапсыру.

3. PacketTracer-де практикалық бөлімін орындау.

4. PacketTracer-де өздік жұмысының тапсырмаларын орындаңыз.

5.Мұғалімге өзініздің нұсқаңыз бойынша 6 және 7 суреттегі топологиядағы кез-келген адрес бойынша кеңейтілген пинг жасаңыз.

6.Есептемені безендіріңіз.Есептеу мазмұны астында берілген.

7.Есептемені қорғаңыз.

Өздік жұмысы үшін тапсырмалар.

Практикалық бөлімдегі IP желілерін нұсқаға байланысты толығымен қайталаңыз. Практикалық бөлім 172.16.0.0/16. желісі үшін жасалған.

Практикалық бөлімде жасалған скриншотты осы бөлімгеде жасаңыз.

Отчет мазмұны.

Отчет электронды түрде дайындалады және шығарылады. Отчет құрамы

1. Практикалық бөлімде жасалған топологиялардың скриншоты.

2.Практикалық бөлімде жасалған маршрутизаторлардың конфигурациясы .txt файлында.

3.Өздік жұмыста жасалған маршрутизаторлардың конфигурациясы .txt файлында.

4.Өздік жұмысындағы жасалған тапсырмалардың барлық скриншоттары.