- •1. Арналары уақытпен бөлінетін импульсты-кодалы модуляция негізіндегі цифрлық беру жүйелерінің құрылуы
- •1.1 Негізгі түсініктер және анықтамалар. Цифрлық беру жүйелерінің классификациясы. Ауб- икм цбж сигналдарының ацт және цат
- •1.1 Сурет. Үздіксіз сигналдың дискретизациясы
- •1.2 Сурет. Аим сигналдың спектрі
- •1.3 Сурет. Жеке аим тракттың функционалды сұлбасы
- •1.4 Сурет. Жеке аим тракттың жұмыс істеуінің уақыттық диаграммалары
- •1.5 Сурет Генераторлық жабдықтың жұмысының уақыттық диаграммасы
- •1.2 Кванттау. Квантталған сигналдарды кодалау
- •1.2.1 Кванттау
- •1.2.2 Квантталған сигналдарды кодалау
- •1.8 Сурет. Екілік кодалардың кестелері:
- •1.9 Сурет. Uаим санауларының uикм кодалық комбинацияға кодалану процессі
- •1.3 Топтық икм сигнал. Икм-ауб цифрлық беру жүйесінің соңғы станциясының жалпы құрылымдық сұлбасы
- •1.10 Сурет. Топтық икм сигнал
- •1.11 Сурет. Импульс ұзақтығы тактылы импульстан кіші (а) және тактылы интервалға тең (б)
- •1.12 Сурет. Және болғанда икм сигналдың
- •1.13 Сурет. Икм - ауб цбж соңғы станциясының жалпы құрылымдық сұлбасы
- •1.4.1 Арналық амплитудалы-импульсты модуляторлар және селекторлар
- •1.14 Сурет. Электронды кілт - ааим-ас аналогы
- •1.4.2 Кванттау шкаласы желілі және кванттау шкаласы желісіз кодерлер және декодерлер
- •1.4.3 Цифрлық беру жүйелерінің генераторлық жабдығы
- •1.15 Сурет. Беруге арналған генераторлық жабдықтың құрылымдық сұлбасы
- •1.16 Сурет. Генераторлық жабдықтың жұмысының уақыттық диаграммалары
- •1.17 Сурет. Транзисторда жұмыс істейтін бг принципиалды сұлбасы
- •1.18 Сурет. Логикалық элементтер негізіндегі бг функционалдық сұлбасы
- •1.19 Сурет. Жиілікті фазалық автоматты реттеуші сұлбасы бар бг сұлбасы
- •1.4.4 Жиілік бөлгіштері
- •1.19 Сурет. Разряд бөлгіштерінің функционалды сұлбасы
- •2.1 Pdh цифрлық ағындарды біріктіру әдістері
- •2.1 Сурет. Цифрлық беру жүйелерінде цифрлық ағындарды символ бойынша
- •2.2 Сурет. Цифрлық беру жүйелерінде цифрлық ағындарды арна бойынша
- •2.1.2 Pdh цифрлық ағындарды біріктіру
- •2.3 Сурет. Пци әр түрлі стандарты үшін
- •2.1.3 Е1 біріншілік цифрлық ағынынның циклының құрылуы
- •2.4 Сурет. Е1 біріншілік цифрлық ағынның циклының және аса циклының құрылымы
- •2.1.4 Ds1 біріншілік цифрлық ағынның циклының құрылуы
- •2.5 Сурет. Ds1 біріншілік цифрлық ағынның циклының құрылымы
- •2.2 Цифрлық ағындарды біріктірудің асинхронды әдістері
- •2.6 Сурет. Асинхронды ағындарды біріктіру
- •2.7 Сурет. Асинхронды ағындарды біріктіру утж
- •2.3 Цифрлық ағындарды синхронды біріктіру әдістері. Stm – 1 цифрлық ағынын е1, е3, е4 компонентті ағындар негізінде құру
- •2.3.1 Цифрлық ағындарды синфазды-синхронды біріктіру және бөлу
- •2.8 Сурет. Цифрлық ағындарды синфазды – синхронды біріктірудегі уақыттық диаграммасы
- •2.9 Сурет. Цифрлық ағындарды синфазды – синхронды біріктіру
- •2.3.2 Цифрлық ағындарды синхронды біріктіру
- •2.10 Сурет. Синхронды цифрлық ағындарды бірктірудін
- •2.11 Сурет. Синхронды цифрлық ағындарды бірктірудін утж қабылдау
- •2.12 Сурет. Синхронды цифрлық иерархиядағы түрлену сұлбасы
- •2.4.1 Есте сақтау құрылғысы
- •2.13 Сурет. Есте сақтау құрылғысы
- •2.4.2 Уақыттық детектор
- •2.14 Сурет. Цифрлық уақыттық детектор
- •2.15 Сурет Цифрлық уақыттық детектордың жұмыс диагарммасы;
- •2.16 Сурет. Аналогты уақыттық детектор
- •2.17 Сурет. Аналогты уақыттық детектор жұмысының диаграммасы
- •2.4.3 Жылдамдықтарды келістіру командаларының бергіші және қабылдағышы
- •2.18 Сурет. Жылдамдықтарды келістіру командаларының
- •2.19 Сурет. Жылдамдықтарды келістіру командаларының қабылдағышы
- •2.4.4 Жиілікті фазалық автореттеуші құрылғысы
- •2.20 Сурет. Басқарушы сигналдың жоғары жиілікті құраушыларын
- •2.21 Сурет. Жазу және есептеу мезеттерінің арасындағы уи
- •2.22 Сурет. Жазу және есептеу мезеттерінің арасындағы
- •2.23 Сурет. Аралық мағыналарды беретін жфар құрылғысындағы сигналдың уақыттық диаграммалары: а – уақыттық жылжудың аралық мағынасы туралы сигнал;
- •2.5 Sdh аппаратураларының функционалдық блоктары
- •3. Цифрлық беру жүйелеріндегі синхрондау
- •3.1 Негізгі түсініктер және анықтамалар. Синхрондау түрлері. Тактылы синхрондау
- •3.1 Тактылы синхрондау әдістері
- •3.1 Сурет. Тактылы синхрондау құрылғысының құрылымдық сұлбасы
- •3.2 Сурет. Жиілікті фазалық автоматты реттеушісі бар тсқ құрылымдық сұлбасы
- •3.2 Циклдық синхрондаудың құрылуының жалпы принциптері
- •3.2.1 Циклдық синхрондау - тағайындалуы
- •3.3 Сурет. Циклдық синхрондау арнасы
- •3.4 Сурет. Синхросигнал типтерінің классификациясы
- •3.2.2 Синхросигналдың бақылауды бөгейтін және бір разрядты жылжуы бар қабылдағыштары
- •3.5 Сурет. Циклды бір разрядқа бөгейтін және бір разрядты жылжуы
- •3.6 Сурет. Синхротопты анықтағыштың құрылымдық сұлбасы
- •3.7 Сурет. Бақылау циклға бөгелетін синхрондау жүйелерінде
- •3.2.3 Синхросигналдың сырғанаушы іздеуі бар қабылдағыштары
- •3.8 Сурет. Сырғанаушы іздеуі бар қабылдағыштардың синхронизм жағдайын іздеу алгоритмі
- •3.2.4 Бейімделмеген синхросигнал қабылдағыштары
- •3.9 Сурет. Бейімделмеген синхросигнал қабылдағышының құрылымдық сұлбасы
- •3.2.5 Желілі тракттағы қателіктер ықтималдығына бейімделген синхросигнал қабылдағышы
- •3.10 Сурет. Желілі тракттағы қателіктер ықтималдығына бейімделген
- •11.3.3 Толық бейімделген синхросигнал қабылдағыштары
- •3.11 Сурет. Толық бейімделген синхросигнал қабылдағышының құрылымдық сұлбасы
- •4. Электрлік және оптикалық кабельдер бойынша цифрлық беру жйелерінің желілі трактысын ұйымдастыру
- •4.1 Негізігі түсініктер және анықтамалар. Желілі тракттың құрылымы және оның негізгі параметрлері
- •4.1 Сурет. Цифрлық желілі тракттың цжт құрылымдық сұлбасы
- •4.2 Сурет. Цифрлық икм сигналдың энергетикалық спектрі
- •4.2 Цифрлық сигналдың регенерациясы
- •4.2 Сурет. Типтік регенератордың құрылымдық сұлбасы
- •4.3 Сурет. Желілі регенератордың жұмысының уақтыттық диаграммасы
- •4.5 Сурет. Цбж тракттарының арасында әсер пайда болуының сұлбасы
- •4.3 Цифрлық талшықты – оптикалық беру жүйесінің жалпы құрылымдық сұлбасы
- •4.6 Сурет. Тобж жалпы құрылымдық сұлбасы
- •4.7 Сурет. Екі талшықты бір жолақты бір кабельді тобж құрылу принципі
- •4.8 Сурет. Бір талшықты бір жолақты бір кабельді тобж құрылу принципі
- •4.9 Сурет. Бір талшықты екі жолақты бір кабельді тобж құрылу принципі
- •4.10 Сурет. Тобж жалпы құрылымдық сұлбасы
- •4.4 Талшықты – оптикалық байланыс желілерін тығыздау әдістері
- •4.11 Сурет. Электр сигналының деңгейінде уақыттық мультиплексорлау
- •4.12 Сурет. Оптикалық сигнал деңгейінде уақыттық мультиплексорлау
- •4.13 Сурет. Оптикалық арналардың спектральды
- •Әдебиет
- •Мазмұны
2.6 Сурет. Асинхронды ағындарды біріктіру
УТЖ беру трактысының құрылымдық сұлбасы
q бастауларынан цифрлық ағындар сәйкес кода түрлендіргіштерінің (КТқаб1 – КТқабq) кірісіне түседі. Кода түрлендіргіштері компонентті ағынның (кіріс) кодаларын екілік кодаға түрлендіреді және компонентті цифрлық ағынның тактылы жиілігіне тең жазу жиілігі тең импульстік кезектіліктерді құрайды. КТқаб1 – КТқабq шығысынан сигналдар беруші бөлімнің асинхронды ұластыру блогына (АҰБбер1 – АҰБберq) беріледі. Асинхронды ұластыру блогында цифрлық ағындар жазу құрылғысына ЖҚ жазылады және беруші станцияның генераторлық жабдықтың (ГЖбер) сәйкес шығысынан түскен сигналмен есептеледі.
Жазу процессін жиілігі тең импульсты кезектілік басқарады, ал есептеу процессін жиіліг тең импульсты кезектілік басқарады. Есептеу және жазуларды басқару сигналдары уақыттық детектор (УД) кірісіне түседі, уақыттық детекторда бір қалыпсыздықтың пайда болу мезеттері және бір қалыпсыздықтың түрі (белгісі) анықталады. Есептеу және жазудың уақыттық интервал мен импульсты кезектілік арасындағы өзгеріс есептеу периодына жеткенде, бір қалыпсыздықтың кез келген бір түрі барлығы жөнінде сигнал бойынша, қосымшалар барлығы жөнінде сәйкес команда өндіріледі, яғни жылдамдықтарды келістіру.
Осы кезде жылдамдықтардың оң келістірілуі ЖОҚ логикалық элементінің есептеу импульсының біреуіне тиым салуымен іске асады, ал терііс келістірілу – қосымша есептеумен, ол НЕМЕСЕ1 логикалық элементінің көмегімен іске асады. Ары қарай ЖҚ шығысындағы сигнал НЕМЕСЕ2 логикалық элементке түседі, оның екінші кірісіне жылдамдықтарды келістіру бергішінен (Бер.ЖКК) сигналдар түседі. АҰБбер1 – АҰБберq және синхросигнал бергішінің шығыстарынан сигналдар топтық сигнал таратқышы (ТСТ) арқылы беруші кода түрлендіргішіне (КТбер) түседі.
Қабылдау трактысында (сурет 2.7) ГЖқаб шығысынан импульстік кезектіліктер топтық сигнал таратқышының (ТСТ) И1 И2,..., Иq логикалық элементтерін кезекпен ашады, осылайша КТқаб шығысындағы топтық сигналдың цифрлық ағындарды асинхронды ұластырудың АҰБбер1 – АҰБберq қабылдау блоктарының арасында дұрыс таралуын қамтамасыз етеді. АҰБбер1 – АҰБберq компонентті цифрлық ағынның алғашқы жылдамдықтарын қалпына келтіреді.
2.7 Сурет. Асинхронды ағындарды біріктіру утж
қабылдау трактысының құрылымдық сұлбасы
Компонентті цифрлық ағынның жылдамдықтарын қалпына келтіру цифрлық ағынды ЖҚ жазу және жиілікті фазалық автореттеуші құрылғысымен (ЖФАР) өндірілетін жазу жиілігіне тең есептеу жиілігі арқылы іске асады, ЖФАР кернеумен басқарылатын генератордан (КБГ), басқару сұлбасынан (БС) және уақыттық детектордан (УД) тұрады. УД шығысында жазу және есептеу мезеттері арасындағы уақыттық интервалдың ағымды мағынасына сәйкес сигнал құрайды.
Жазу процессі ГЖқаб сәйкес шығысынан туындаған импульстік кезектілікпен басқарылады. Жылдамдықтарды оң келістіру қажеттілігі туралы сигнал бойынша ақпаратты ЖҚ жазуға тиым салыну арқылы іске асады – тиым салу сигналының уақыттық орыны қабылдау құрылғысындағы жылдамдықтарды келістіру мезетіне сәйкес келеді.
Жылдамдықтарды теріс келістіру қажеттігі туралы сигнал бойынша НЕМЕСЕ1 логикалық элементінің көмегімен топтық сигнал таратқышының (ТСТ) ЖӘНЕ логикалық элементі ашылады және берілетін сигналға қосымша символ енгізіледі. Осымен бір уақытта қосымша импульс ИЛИ2 логикалық элементі арқылы жазуды басқаратын сигналға енгізіледі. КБГ жиілігін, УД шығысындағы сигналдың тұрақты құраушысына сәйкес келетін кернеу басқарады. КБГ жұмысын басқаратын, сигналдың айнымалы құраушылары есептелетін кезектілікте уақыттық флуктуация туындатады, яғни шығыс сигналда да уақыттық флуктуация туындайды. Сондықтан басқарушы кернеудегі айнымалы құраушыларды басу деңгейі шығыс сигналының уақыттық флуктуация мағынасына әсер етеді.
Өзін өзі тексеру сұрақтары:
1 Соңғы станцияның желілі тракт жабдығы
2. Соңғы станцияның
3. Кванттау шкаласы желілі және кванттау шкаласы желісіз кодерлер және декодерлер
4. Генераторлық жабдық
5. Разрядты бөлуші
6. Арналық бөлуші
7. Циклдық бөлуші
8. Соңғы станцияның төменгі жиілік жұмыс режимі
9. Беруші генератрлық жабдық
10. Байланыс торабына қойылатын негізгі талаптар
