- •Мазмұны
- •1 № 1 Есептеу – сызба жұмысы
- •1.1 Жұмыстың мақсаты және мәселелері
- •1.2 Алғашқы мәліметтер
- •1.3 Жұмысты орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар
- •1 Сурет – Электр жүктемелерінің типтік графиктерінің нұсқалары
- •2 Сурет – Тұтынушының активтік жүктемесінің тәуліктік графиктері
- •3 Сурет - Жүктеме ұзақтығының жылдық графигі
- •4 Сурет - Жүктеме ұзақтығының жылдық графигін тұрғызу тәсілі
- •2 № 2 Есептік – графикалық жұмыс
- •2.1 Кесте – Бірінші топтың алғашқы мәліметтері
- •2.2 Кесте – Екінші топтың алғашқы мәліметтері
- •2.3 Кесте - Үшінші топтың алғашқы мәліметтері
- •2.2 Есептің шарты
- •2.1 Сурет – Тораптың есептік сұлбасы
- •2.3 Әдістемелік нұсқаулар
- •2.2 Сурет – Торап айланының орын ауыстыру сұлбасы
- •Тораптың есебі итерациялар немесе кезектілік жуықтау әдісімен жасалынады, ол екі кезеңнен тұрады.
- •4 Бақылау сұрақтары
- •5 Егж орындау үлгісі
- •2.3 Сурет – Тораптың есептік сұлбасы
- •2.4 Сурет – Тораптың орын ауыстыру сұлбасы
- •Сурет - Қуаттың лектері
- •Әдебиет тізімі
- •Мамандыққа кіріспе: электрэнергияны өндіру, жеткізу және тарату
- •5В071800 – «Электр энергетикасы» мамандығы студенттері үшін
- •Коммерциялық емес акционерлік қоғамының
- •050013, Алматы, Байтұрсынов көш., 126
- •Коммерциялық емес акционерлік қоғамы
- •5В071800 – «Электр энергетикасы» мамандығы студенттері үшін
2 Сурет – Тұтынушының активтік жүктемесінің тәуліктік графиктері
Есептеу ыңғайлы болу үшін график сатылы жасалынады. Тәулік ішіндегі ең үлкен мүмкін жүктеме 100% қабылданады, ал графиктің қалған сатылары тәуліктің әр уақыты үшін салыстырмалы мәнін көрсетеді.
Белгілі Рmax – де графиктің әр сатысы үшін қатынасты пайдаланып, типтік графикті тұтынушының жүктеме графигіне айналдыруға болады:
,
мұнда n % —типтік графиктің тиісті сатысының ординатасы, %.
2, б суретінде Рmax = 20 МВт болғанда типтіктен алынған (2, а суретін қараңыз) электрэнергия тұтынушысының графигі көрсетілген.
1.3.3 Жүктеме ұзақтығының жылдық графигі
Бұл график қондырғының әртүрлі жүктемелермен жыл бойындағы жұмысының ұзақтығын көрсетеді. Ординаттар өсі бойынша тиісті масштабта жүктемелерді, абсцистер өсі бойынша 0 – ден 8760 – қа дейінгі жылдың сағаттарын салады. Графикте жүктемелерді олардың азайуына қарай Рmax - дан Pmin дейін жайғастырады (3 сур. қараңыз).
3 Сурет - Жүктеме ұзақтығының жылдық графигі
Жүктеме ұзақтығының жылдық графигін тұрғызу белгілі тәулік графиктерінің негізінде жүргізіледі. 4 суретте графикті жүктеменің екі тәулік графиктерінің – қыстық (183 күн) және жаздық (182 күн) графиктерінің барлығында тұрғызу тәсілі көрсетілген.
Электрэнергияның кеңінен тараған тұтынушылары үшін анықтамалықтарда актиатік және реактивтік жүктемелердің ұзақтық бойынша типтік графиктері келтіріледі.
4 Сурет - Жүктеме ұзақтығының жылдық графигін тұрғызу тәсілі
Жүктеме ұзақтығының графигін қондырғының техникалық – экономикалық көрсеткіштерінің есептерінде, электрэнергия шығындарын есептегенде, жыл бойында жабдықты пайдалануды бағалағанда және т.б. қолданады.
1.3.4 Жүктеме графиктерінен анықталатын техникалық – экономикалық көрсеткіштер
Активтік жүктеме графигінің қисығымен шектелген аудан қарастырылған мерзімдегі электрқондырғы өндірген немесе тұтынған энергияға тең:
,
мұнда Рi – графиктің i сатысының қуаты;
Тi – сатының ұзақтығы.
Қондырғының орта жүктемесі қарастырылатын мерзімде (тәулік, жыл) тең:
,
мұнда Т - қарастырылатын мерзімнің ұзақтығы;
Wп - қарастырылатын мерзімдегі электрэнергия.
Қондырғының жұмыс графигінің бірқалыпты емес дәрежесін толықтыру коэффициентімен бағалайды
.
Жүктеме графигін толтыру коэффициенті қарастырылатын мерзімде (тәулік, жыл) электрэнергияның өндірілген (тұтынылған) саны, егер қондырғы жүктемесі барлық уақытта максималды болса, сол уақытта өндірілген (тұтынылған) энергияның санынан қанша есе аз болғанын көрсетеді. Әрине, график бірқалыпты болған сайын, Кзп мәні бірге жақын.
Қондырғының жүктеме графигін сипаттау үшін максималды жүктемені пайдаланудың шартты ұзақтығын қолдануға болады:
.
Бұл шама қарастырылатын Т мерзімінде (әдетте жыл) қондырғы сол уақыт мерзімінде электрэнергияның Wп айғақты санын өндіріп (тұтыну) үшін қанша сағат өзгермейтін максималды жүктемемен жұмыс істеу керек екенін көрсетеді.
Іс жүзінде орнатылған қуаттың пайдалану коэффициентін де
,
немесе орнатылған қуаттың пайдалану ұзақтығын да қолданады
.
kи анықтағанда Руст деп резервтікті қосқандағы барлық агрегаттардың қосынды орнатылған қуатын түсіну керек.
kи пайдалану коэффициенті агрегаттардың орнатылған қуатын пайдалану дәрежесін сипаттайды. Әрине, kи < 1, ал Туст < Т. Руст ≥ Рmax қатынасын ескеріп, kи ≤ kзп алады.
