Ддддддддддддддд

Дақылданған клетка стерилизация қажет етеді:*барлық кіріс шығыс құбырларын*техникалық ауа*қоректік орта

Дақылданған клетка стерилизация қажет етеді:,,,барлық кіріс шығыс құбырларын,,,техникалық ауа,,қоректік орта

Дақылдау процесінің микрокинетикалық көзқарасынан келесі модельдерді таңдаған жөн, олардың негізінде:*Микроорганизмдер популяциясының өсу кинетикасын сипаттау;*Бұл процесті культиватордағы жылу алмасу процесімен байланысты*Бұл процесті культиватордағы массаалмасу процесімен байланысты;

Дақылдау түріне байланысты ферментердағы биосинтез:*Батқан;*Беттік;*Тереңдік;

Дақылдау түріне байланысты ферментердағы биосинтез:*Батқан;*Беттік;*Тереңдік;

Дақылдаудың әр нақты процессі үшін араластыру үш бағыттың біреуін шектейді:*Массатасымалдау газ-сұйықтық;*Массатасымалдаусұйықтық- клетка;*Механикалық әсер

дақылды ерідіндіні өңдеу әдістері:*Тұндыру*Фильтрлеу*Центрфугалау

дақылды ерітіндінен алынған мембраналық әдістер арқылы өндіріледі *Электродиализ*Ультрафильтрация*Микрофильтрация

дақылды ерітіндіні мембраналық әдістері:*Электродиализ*Ультрафильтрация*Микрофильтрация

дақылды ерітіндіні өңдеу негізінде:*Тұндырады*Фильтрлейді*Центрфугалайды

Дақылды өсіруде өсу клетканың ағынды дақылдау кезінде:*биореакторға үздіксіз таза дақыл қосып отырады*белгілі бір суспензия көлемін алады*пайдаланатын қоректік ортаның белгілі бір бөлігін алады

Дақылды өсіруде өсу клетканың ағынды дақылдау кезінде:биореакторға үздіксіз таза дақыл қосып отырадыбелгілі бір суспензия көлемін аладыпайдаланатын қоректік ортаның белгілі бір бөлігін алады

Дақылды сұйықтықтна өзгерген агрегеаттық күйден термиялық әдіспен сусыздандыру мен буландыруға ұшыратады.*Бусыздандыру*Буландыру*Кептіру

Дақылдық сұйықтықтан мақсатты өнімді бөліп алу келесі процестермен жүзеге асады:*Сепарация;*Экстракция;*Буландыру;

Дақылдық сұйықтықтан мақсатты өнімді культуралдық сұйықтықтан бөліп алу келесі процестермен жүзеге асады:*Экстракция;*Тұндыру;*Ион алмасу;

Декомпозиция моделі бұл биотехнологиялық процестерді модельдеуге бастапқы жүйені ішкі жүйе қатарына бөлшектейді. Бөлек құрылатын модельдер:*Массаалмасу;*Биообъект өсімінің кинетикасы;*Субстратты пайдалану кинетикасы;

Дефференцияда*Өсімдік донор генотипі *Дақылдық жағдай *Дақылдық физиологиясы

Дефференциялдық талабы ауксинді болуы жиі қоллданады*Индолин 3сірке қышқылы *2.4 дихлорфеносірке қышқылы*Натри сірке қышқылы

Дидифференция барысында клеткалардың бастапқы ұлпаларға тән қасиеттерін жоғарлатады*Вакуольде*Хлоропласты*Бос кеңістікте

Дидиффилизация талабы цитокининдердің талабы*6-бензиламинпурин*Кинин*Зеатин

Дифференциация барысында клеткалар бастапқы ұлпаға тән қасиетіне жоғарылайды.*крахмал*белок*липид

Дифференциация талабы : (аукциндер болуы)*индолил 3- сірке қышқылы*2,4 Д сірке қышқылы *нафтил сірке қышқылы

Дифференциация талабы: (цитокининдер болуы)*6- бензинаминопурин*кинетин*зеатин

Дифференциацияда маңызды рөл атқарады:*өсімдік донор генотипі*дақыл жағдайы*дақылдың физ. қ жағдайы

Диффузор:*Ауаны үрлеп таратуға арналған құрылым;*Бекітілген желдеткіш;*Ауаны реттейтін түтік;

егер микробиологиялық синтездің өнім сұйық ортада болса , онда бөліп алу үшін қолданылатын әдістер *Экстракциялау*Ион алмасу*Адсорбция

егер өнім қатты фазада бөлінген болса онда микробиологиялық синтездің өнімін бөліп алу және концентрлеу үщін қолданылатын әдістер:*Фильтрлеу *Центрафугалау*Тұндыру

ЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕЕ

Егуге немесе саудаға дайындау кезеңінде in vitro өсірілген тамырланағн өсімдік:,,,Қоршаған ортаның жаңа жағдайларына бейімделген;,,,Өсімдіктің суыққа төзімділігін арттырады;,,,Өсімдіктің патогенді микроорганизммен қоршаған ортаның қолайсыз факторларына төзімділігін арттырады.

Егістік егуге немесе реализацияға арнайы in vitro арнайы тамырландырылған өсімдік *Сыртқы ортаның жаңа жағдайына бейімделуі*Өсімдіктердің маңызды жұмыс жүргізу *Сыртқы ортада түрлі жағымсыз факторларға және потагенді микроорганизмдерге тұрақсыздығы жоғарласа

Егістікке егуге реализацилауға арналған in vitro алынған тамырланған өсімдік*сыртқы ортаның жағдайына бейімделуі*өсімдіктерді шынықтыру*сыртқы ортаның жағымсыз факторына және патогенді микроорганизмге тұрақтылығын

Екінші реттік метаболиттер үшін дақыл клеткаларын қолдану мысалы:*Жень-шень-фенолды қосылыстың гликолиздену үшін Panas ginsens тамырын суспензиялық дақыл өнімі*көкпен және картоп индолизі 3-сірке қышқыл индолил

Екінші реттік метаболиттер үшін дақыл клеткаларын қолдану мысалы:,,,Жень-шень-фенолды қосылыстың гликолиздену үшін Panas ginsens тамырын суспензиялық дақыл өнімі,,,көкпен және картоп индолизі 3-сірке қышқыл индолил

екінші реттік метаболиттер*Антибиотиктер;*Токсиндер

еріген заттарды бөліп алу үшін дақылды сұйықтыққа қолданатын шаралар*Тұндыру*Фильтрлеу*Центрафугалау

ЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖЖ

Жалпылама түрде кез келген микробиологиялық процесс 3 негізгі кезеңді құрайды: *Ферментацияға дейінгі;*Ферментациялық;*Постферментациялық

Жануарлар биотехнологиясының бағыты:*Суперовуляция*Жасанды ұрықтану*Эмбриотрансплантация

Жануарлар эмбриодақыл әдістері*Донор мен реципиен таңдау*Экстракорпоральды,Оплодотворение гамет*Криоконсервация

Жаңа өнеркәсіпті жобалауда тиімді оптимизациялау нұсқасын таңдау керек:*Технологиялық режимдер;*Технологиялық сызбалар;*Құрал-жабдық түрлері

Жасанды ұрықтану жүргізу үшін қажетті құрылғы:*Тұқымға арналған бөтелке*Шәуетке арналған туба*Катетор зәйтүні

жасанды ұрықтану үшін аналықтан алдын ала шәует алатын қажетті аппаратура:*Тұқымға арналған бөтелке*Шәуетке арналған туба*Тоңазытқыш

жасанды ұрықтанудың уретраз .... әдісі үшін қажет: *Электроэякулятор*Шәует жинақтағыш*Жасанды вагина

Жиекті фильтр сыққыш.*парақты фильтр;*жиектемелі фильтр мерзім әсері бар *үздіксіз беттік фильтрлеу жүзеге асырылады.*Жиектемелі фильтр – сыққыш:

Жиекті фильтр сыққыш.-парақты фильтр;-жиектемелі фильтр мерзім әсері бар -үздіксіз беттік фильтрлеу жүзеге асырылады.

жұқа химиялық технология процестерін биотех-ң процестерден айырмашылығы:*Биологиялық агенттің физика-химиялық әсерге тұрақ-да*Шебін түзілуінде*Жептили және жағдайларында

Жылдататын фильтр ұнтақтарын қолданылатын тәсілдермен пайдаланылады: *Фильтрлі сұйыққа енгізу*Фильтр бетіне қолданылады*Фильтр бетін тегістейді

Жіңішке микробиологиялық синтездің масштабты процесс теориясының негізгі жайлары:*Негізгі химиялық, технологиялық процестер мен қатар биологиялық процестер жүзеге асады.*Жасуша ішінде және сыртқы ортамен жасуша алмасуында күрделі биохимиялық реакциялар жүзеге асады;*Биологиялық және биохимиялық процестерді ескермей, айналым жүру мүмкін емес.

ИИИИИИИИИИИИИИИИИ

Иммобилденген өсімдік клетка көмегімен екінші реттік метаболит алу технологиясы*клеткаға белгілі тасымалдаушы қосады*клеткалық тасымалдауда адсорбирленеді*тасымалдаушы клеткамен қоректік ортаға енгізу

Иммобилденген өсімдік клетка көмегімен екінші реттік метаболит алу технологиясы,,,клеткаға белгілі тасымалдаушы қосады,,клеткалық тасымалдауда адсорбирленеді,,,тасымалдаушы клеткамен қоректік ортаға енгізу

Инициал клеткаға тән:*ірі ядро*қоректік заттардың көп молшері*Вакуольдің кішкене көлемі

Инициал клеткалар:*-қалың клетка қабығын түзеді*қалған каллус клетка жекешеленеді*-қоректік заттарды басқа заттардан көп жинақтайды

Инициал клеткасына тән*Клетка қабырғасын түзеді*Қалған каллус клеткалар жекеленген

Инициал клеткасына тән*Ірі ядро *Қор заттардың коп мөлшерде болуы*Вакуллдрдің кішкене көлемд

Интактты өсімдік каллус ұлпалары қандай қызмет атқарады:,,Қорғаныштық;,,Қор;,,Регенерациялы.

кез келген ферментациялық алдында стерилизация жүреді :*Ферментердің толық ішкі беткейлері және барлық түтікшелерін *Технологиялыцқ ауаны*Қор. Ортаны\

ККККККККККККККККК

Кептіру әдісіне әсер ететін матер.өзгергіш*ылғалдығы;*термотұрақтылық;*химиялық құрамы;

Кептіру әдісіне әсер ететін материялдың өзгешеліктері*ылғалдылығы*термотұрақтылығы *химиялық құрлымы

Кептіруге қажетті материялды термотұрақты *Материялың соңғы ылғалдылығына *температураға *кептіру уақытына

Кептіруге қажетті өзгергіш таңдау термобильді материалға байланысты*материалдың соңғы ылғалдылығы;*температура;*кептіру уақыты;

Кептіруге қажетті режимді таңдау*материялдын соңғы ылғалдылығына *температураға *кептіру уақытына

Кері осмоспен ультрафильтрация аппараттары мембраналық формаға байланысты жіктеу:*пластинкалы*түкшелі*спиральды

Клетка ішілік 2 реттік метаболиттер жинақталады:*вакуольдер*-хлоропласттар*бос кеңістіктер

Клеткаға қоректік заттар мен оттегі келтіру мен метаболизм өнімдерін алшақтату үш фаза арасында массаалмасу арқылы жүзеге асады:*Қатты;*Сұйық;*Газ тәрізді

Клеткаға өсіруге арналған биореактордың жоғарғы қақпағы жанындағы құрылғының қажеттілігі *Қоректік орта үшін*Егу материялына арналған *Ауаны енгізу

Клеткаларды өсіруге арналған жоғары қақпағы жолындағы құрылғының қажеттілігі:*Қоректік орта үшін*Егу материалына арналған *Ауаны енгізуге

Клондалған кезде қосалқы бүршіктің дақылдық қоректік ортаға не қосады?,,,6 – бензиламинопурин;э,,,6 – фурфуриламинопурин;,,,Зеатин.

Көбейту бірнеше әдіспен жүзеге асады:,,Қолтық меристемаларды активациялау;,,Жапырақ ұлпаларынан адвентивті бүршік дамуын индукциялау;,,,Апикальді доминацияға ие өркендерді микроқалемшелеу.

Көп циклді ферментацияның ферментациялық процесс аяқталу кезеңі:*Аппаратты шамамен 10% дақылды сұйықтықты қалдырады;*Ферментерға таза қоректік ортаның (көлеміне қарай) 90% енгізеді;*Дақылды сұйықтықтың 10% ғана қалдырып қалғанын төгіп және ферментерға (көлеміне қарай 90% таза қоректік орта құю);

Культуралдық сұйықтықты электролиттермен өңдеу* Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.*Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.

Культуралдық сұйықтықты алдын -ала өңдеу мүмкіндік береді.* Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді. *Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.

Культуралдық сұйықтықты электролиттермен өңдеу * Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.* Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.

Культуралдық сұйықтықтың жыл коагуляциясы мүмкіндік береді* Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.* Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.* Екі қабат электр бөлшектерін

Культуралдық сұйықтықтың қышқылдық коагуляциясы мүмкіндік береді:*Мақсатты өнімді сұйық немесе қатты ортаға толық қанды көшіруге мүмкіндік береді.*Сұйық ж\е қатты фазаның жақсырақ бөлінуіне мүмкіндік береді.*Ары қарай тазартумен бөлінуге, қабілетті өнім алуға мүмкіндік береді.

ҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚҚ

Қазіргі кезде вирустық өсімдіктерді диагностикалауға қолданылады:,,,Иммуноферментативті техника;,,,Моноклоналды антиденелер;,,,РНҚ, ДНҚ – таңбалы фрагменттердің молекулалық гибридизация әдісі.

Қатты қоректік орталарды пайдалану арқылы жүзеге асырылатын микроорганизмдерді арнайы қондырғыларда дақылдау:*Беттік;*Қатты фазалық;*Батырылмаған;

Қыздыруға ерекше төзімді препараттарды кептіру :*ваккумда – кептіру шкафтарда төмен қысыммен *вакум кептіру шкафтарда төмен температурамен *шашыратқыш кептіргіштерде

ЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛЛ

Лабораториялық жағдайда суспензиялық ортаны араластыру жүреді:Качалка;Роллерлі қондыру;Шейкерлер.

Лабораториялық жағдайды суспензиялық ортаны араластыру жүреді:*качалка*роллерлі қондыру*шейкерлер

ММММММММММММММ

Макрокинетика процесінде микроорганизмдерді аппаратты дақылдау зерттейді:*Өсуін;*Дамуы;*Алмасуын;

Макрокинетика процесінде микроорганизмдерді дақылдау аппаратын олардың өсімін, дамуы мен алмасуын мынаны ескере отырып зерттейді:*Диффузия;*Конвекция;*Жылу алмасу

Макрокинетикалық процесс заңдылықтарын білген, культивирлеуге, бөлуге, бөлшектеп, өлшеп құюға, кептіруге мүмкіндік береді:*Практикалық және эксперименттік мәліметтерді жүйелеуге;*Негізгі химиялық технология процестерін биологиялық микробиологиялық популяцияның даму заңдылықтарымен байланыстыру;*Негізгі химиялық технология процестерін;

Мақсатты өнімдердің қажетті пайдалы қасиеттері (клеткалардың немесе олардың метаболизмінің өнімі) негізінен келесі кезеңдерде пайда болады:*Дақылдау;*Өсіру;*Ферментация

Мақсатты өнімнің қажетті қасиеттерін сақтау (клетка немесе олардың метабализм өнімдері) өндірістің немесе кезеңдерінің негізгі мақсаты болып табылады:*бөліп алу*кептіру

Мақсатты өнімнің қажетті қасиеттерін сақтау (клетка немесе олардың метабализм өнімдері) өндірістің немесе кезеңдерінің негізгі мақсаты болып табылады:*экстракция*сепарация*кептіру

Массаалмасуды араластыра отырып интенсификацияны қамтамасыз ету:*Аэрацияланатын ауадан оттегінің жеткілікті қарқынды абсорбциясы және газ тәрізді алмасу өнімдерінің қарқынды десорбциясы;*Клетка маңы ауданындағы концентрация және аппараттағы қоректік орталардың орташа концентрациясы арасында минимальды градиент;*Қондырғы көлемі бойынша биомассаның біртекті орналасуы

Масштабтау және оптимизациялау тек математикалық модельдеу арқылы жүзеге асады, оның кезеңдері:*Математикалық модель процесін құрастыру;*Математикалық модель процесін шешу;*Математикалық модель процесінің анализі

Математикалық модельді оптимизациялау мен масштабтау мүмкіндік береді:*Жинақталған білімді жүйелеуге;*Зерттеу көлемін қысқартуға;*Процестің автомизациясын жүзеге асыратын қолайлы сызба құруға;

Математикалық модельдік- экспериментальды мағлұматтарын жалпылау тәсілі ыңғайлы, себебі:*Экспериментті тиянақты жоспарлауға мүмкіндік береді;*Мағлұматтарды өңдеуге;*Эксперименттік жұмыстардың көлемін қарастыруға;