I Бөлім. Асқорыту жолдарының жоғарғы бөлігінің бұзылысы

Асқорыту жолдарының жоғарғы бөлігінің (АЖЖБ) бұзылысы жүктіліктің жиі асқынуы болып келеді.

Төменде қаралатын АЖЖБ аурулары анатомиялық жақындығымен ғана емес, этиопатогенездік тұрғыдан да тығыз байланысты. Сол себепті АЖЖБ аурулары жалпы клиникалық, диагностикалық белгілері және емінде ұқсастықтарға ие, көп жағдайда бір біріне өтуі де мүмкін.

1. Ажжб патологиясы бар жүкті әйелдерді тексеру

АЖЖБ ауруларының барлығында жүргізілетін зерттеу әдістері ұқсас (2 кесте.). Бірақ жеке ауруларда зерттеудің маңызы ( міндетті, факультативті) өзгеруі мүмкін.

2 Кесте. Ажжб патологиясы бар жүкті әйелдерді тексеру.

№	Зеріттеу тәсілі	Жүргізілу қажет
		Міндетті	Факультативті *
1	Қанның клиникалық анализі	+
2	Зәрді жалпы анализі	+
3	Капроцитограмма	+
4	Қанның биохимиялық анализі: белок және белоктық фракция, билирубин, аминотрансфераза, электролиттер, глюкоза	+
5	Жасырын қанға нәжісті зеріттеу (Грегерсен сынамасы)		+
6	ЭКГ		+
7	Морфологиялык зерттеу жүргізу үшін және тез уреазды тест үшін ФЭГДС	+
8	Іш қуыс ағзаларының УДЗ	+
9	Өңештің, асқазанның секрециялық функциясын зерттеу ( рН-маниторинг)	+
10	Нр-антиген** үшін нәжіс анализі		+
11	Нр-антиген ** үшін қан анализі		+
12	Нр-ға** тыныстық тест		+

Ескерту: *- факультативті зерттеу дәрігер гастроэнтерологтың жеке көрсеткішімен жүргізіледі; **- міндетті зерттеу жылдам уреазды тест жасай алмайтын жағдайда жасау керек.

Өңеш пен асқазанын рентгенге түсіру жүктілерге қарсы көрсеткіш болады.

II-2000 және III-2005 Маастрихстық консенсиумы бойынша жүктілерде Helicobacter рylori (Нр) эрадикациясы жүргізілмейді, осыған байланысты қойылған инфицирлену фактысы тек академиялық қызығушылық тудырады.

Нр эрадикациялау жайындағы сұрақ босанғаннан кейін және емізу уақыты өткеннен кейін қойылу керек (міндетті!).

АЖЖБ түпкілікті диагназын қою морфологиялық дәлелдену керек. Фиброэзофагогастродуоденоскопияны (ЭФГДС) жүргізуге түпкілікті қарсы көрсеткіш жоқ.

ЭФГДС-ке салыстырмалы қарсы көрсеткіш:

1. Жүрек ырғағының ауыр бұзылысы.

2. Миокард инфарктының жедел фазасы.

3. Инсульт.

4. Стенокардияның және бронхиальды астманың сирек ұстамасы.

5. IIБ- III жүрек жетіспеушілігі.

6. Атлантоаксиальды шығуалды.

7. Эпилепсиялық ұстама.

8. Коагулопатия ( қан ағу уақыты> 10 мин).

9. Шоктың кез келген түрі

Жүктілерге эндоскопиялық зерттеу жүргізгенде ASGE ұйымы келесі принциптерді ұстануға кеңес береді:

• Зерттеу жүргізу тек қатаң көрсетілімдер табылғанда ғана жүргізілу керек, әсіресе жоғары қауіпті жүктілікте;

• Мүмкіндік болса эндоскопиялық зерттеуді жүктіліктің II триместріне қалдыру;

• Седативті препараттың барынша аз әсерлі мөлшерін қолдану;

• Процедураны жүргізу уақытын барынша азайту;

• Зерттеу кезіндегі жүктілердің қалпы- сол бүйірімен;

• Акушерлік асқынуда, плацентаның ажырауында, уақытынан ерте босануда, ұрық маңы қапшығының жарылуында, эклампсияда эндоскопиялық зерттеу жүргізу қарсы көрсеткіш болып табылады.

ФЭГДС жүргізгенде жылдам уреазды тест және гистологиялық зерттеу жүргізу үшін міндетті түрде биопсия алынады.