Қазақстанда жиі кездесетін дезинфектанттар болатын хлораралас заттар.

Хлораралас заттар (галлоидтер):

Объектілерге өндеу жүргізілгенде хлораралас заттар ауаға жоғарғы тығыздығына байланысты “белсенді хлор” шығарады, антимикробтың әсерінде молекуланың құрылысын қайталанбайтындай зақымдандырады. Осымен қатар оның антимикробтық әсерінен басқа тағыда жағымсыз әрекеті бар. Ол айналадағы ортаны, теріні, шырышты қабаттарды т.б. зақымдандырады.

Күрт иісті хлораралас заттар тыныс жолдарын тітіркендіреді.

Хлораралас дезинфектантарға жатады.

1. Анолиттер – бір рет қолданылады, тығыздығы 0,05 – 0,1 %, сақтау мерзімі 24 сағаттан 7 күнге дейін. Құрал – жабдықтарды залалсыздандыру алдында, зарарсыздандыру және химиялық залалсыздандыру үшін қолданылады.

2. Натрий гипохлорид 0,1 % – 2,5 % дейін суға ерітіп, құрал – жабдықтарды зарарсыздандыру үшін қолданылады. Ерітінділерді 1 – 7 күнге дейін сақтанылады.

3. Клорсепт таблетка тәрізді, көбінесе сұйықтықтарды, қанды, сывороткаларды зарарсыздандыру үшін қолданылады.

4. Йодонат, аквабор, пресепт, диохлор емдеу мекемелерде қолданылады.

Аммоний төрт қосылыстары, оның аналогтары.

1. Дюльбак ДТБ/л (Франция) суық концентрат, тәулігіне екі рет қолданады.

2. Септабик (Израиль) жоғарғы нәтижелі дезинфектант. Ақ түсті ұнтақ тәрізді шығарылады иісі жоқ, белсенділігі 7 күнге дейін сақталады.

3. Велтосепт, деорол дезинфекциялық заттары қолданылады.

Альдегидаралас дезинфектанттар құрамында формальдегид 40 % су ертіндісі – формалин улы, тұрақсыз, көп тұрса өзгере бастайды. Көбінесе эндоскоптарды, аппаратураларды, наркоздық жабдықтарды зарарсыздандыру үшін қолданылады.

1. Гигасепт (Германия).

2. Дюльбак.

3. Лизоформин.

4. Глютарал

5. Сайдекс

6. Септадор

Асқынтотықтық қосылыстар.

Асқын тотығы универсалдық микробқа қарсы әсері бар. Мысалы: грамм оң, грамм теріс бактерияларға, вирустарға, патогендық санырауқұлақтарға әсер етеді.

Организмге айтарлықтай зиянды әсері білінбейді. Көбінесе эндоскоптарды, линзаларды зарарсыздандыру үшін қолданады. Ашық жараларға қолданатын антисептиктер: 3% - 33 % асқын тотығы, виркон, перформ, первомур, дезоксон 1 – Спиртаралас заттар.

Көбінесе тері антисептиктер ретінде 70 % спирт, асептинол, октинидерм қолданады, микробтарға микробостатистикалық әсері бар.

Феноларалас заттар.

Фенол препараттардың микробоцидтік, микробостатикалық әсері бар. Олар вирустарға, қарапайым грамм оң, грамм теріс микробтарды зарарсыздандыру үшін қолданылады.

Дезинфекциялық ертінділерді қолдану ережелері.

1. Зарарсыздандыруды жасайтын химиялық заттарды сақтау үшін ережелерін білу керек.

2. Дезинфекциялық заттардың дайындаған уақыты, сақтау мерзімі бар паспорты болады.

3. Дезинфекциялық ертінділерді дайындаған кезде жеке бастың қауіпсіздік ережелерін сақтайды.

4. Дезинфекциялық ертінділерді ауа вентиляциясы бар бөлмеде жасайды.

5. Теріге дезинфекциялық ерітінді тиген кезде міндетті түрде сумен жуады.

6. Көзге тиген кезде 2 % ас содасымен жуып, ал ауырсыну пайда болған жағдайда новокаины бар көз тамшыны тамызады.

7. Тыныс жолдарын тітіркендірген жағдайда міндетті түрде ауаға шығарып жылы сүт ішкізіп немесе аузын 2 % ас содасымен шаяды.