- •Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі қ.И. Сатпаев атындағы Қазақ ұлттық зерттеу техникалық университеті
- •Сумен жабдықтау және cарқынды суды әкету жүйесіндегі ресурсты қорғау технологиясы
- •Мазмұны
- •1. Пәннің оқу бағдарламасы - syllabus
- •Оқытушы туралы мағұлмат:
- •1.2 Пән туралы мағұлмат:
- •1.6 Тапсырмалардың тізімі мен түрлері және оларды орындау кестесі:
- •Білімді бақылау және бағалау
- •2.Тесікті полиэтилен құбырларымен қайта жарақтандырылған араластырғыш
- •3.Реагенттерді енгізудің технологиялық схемасын пайдалану
- •2. Белсенді тарату материалының мазмұны
- •2.1 Курстың тақырыптық жоспары
- •2.2 Дәріс сабақтарының конспектісі
- •2 Сур. И.Н.Извековтың эжектор конструкциясын пайдаланған реагентті шаруашылық схемасы (өлшемдері мм)
- •Реагенттерді енгізудің технологиялық схемасын пайдалану
- •4 Сур. Суқұбыр тазарту бекеттерінің схемасы
- •5 Сур. Жедел сүзгінің араластырғышқа қайта құрылған схемасы
- •Тұндырғышқа кететін судың есептік шығыны
- •7 Сур. Суды хлорлау кезіндегі түстіліктің төмендеу кинетикасы
- •8 Сур. Қарапайым жедел сүзгінің ірі түйіршіктіге қайта құрылған схемасы
- •8 Дәріс. Сарқынды су әкету жүйесіндегі ғимараттардың ресурстарын қорғау технологиясы. Торларды пайдалану
- •Тор конструкциясын дамыту
- •9 Сур. Тордың қайта құруы
- •Тордың түсіру мен қыру механизмдерін жетілдірудің қажеттілігі
- •10 Сур. Ластардың қозғалуына түсетін күшіне және тырма тістерінің қозғалу схемасы
- •11 Сур. Қоқыстарды лақтыру жұмысының схемасы
- •12 Сур. Лас судан қалдықтарды ұстайтын жаңа тор схемасы
- •13 Сур. Алматы қаласының аэрация бекетінде механикалық торлар схемасы
- •9 Дәріс. Көлденең құмстағышты пайдалану
- •1 Құм түйіршіктеріні 5 сур. Құм құрамы фракциясының интегралды графигі
- •Көлденең құмұстағыштың кіру таратушы құрылғысын пайдалану
- •16 Сур. Көлденең құмұстағыш
- •Құмұстағыштан құм әкетудің гидромеханикалық жүйесін пайдалану
- •17 Сур. Гидроэлеватор мен гидромеханикалық жүйеден тұнба әкету құбырының орналасуының аксонометриялық схемасы
- •10Дәріс. Бірінші сатылы радиалды тұндырғыштарды пайдалану
- •19 Сур. Таратушы құрылғыда қайтарушы тегеріш құрылғысы
- •Тоқымаған материалдар өндірісінің тазарту ғимараттарының жұмысын қарқындату
- •20 Сур. Тазарту ғимараттарының принципиалды схемасы
- •21 Сур. Аэротенк-араластырғыш
- •11Дәріс. Биологиялық тазарту ғимараттарының жұмысын пайдалану
- •Аэротенктерді пайдалану
- •22 Сур. Ауа үрлеу схемасы
- •23 Сур. Аэротенктегі лас сұйықтықты жылыту схемасы
- •Биосүзгілерді пайдалану
- •25 Сур. Биологиялық сүзгі схемасы
- •26 Сур. Регенераторлы төрт тәрізді аэротенк
- •27 Сур. Аэратордың тесікті қалпағы
- •12Дәріс. Екінші сатылы радиалды тұндырғыштарды пайдалану
- •31 Сур. Екінші сатылы тұндырғыштың ивр-40 тұнбасорғыштарындағы қозғалғыш сорғы
- •32 Сур. Радиалды тұндырғыштағы рәзіңке катокты пневмопарларға ауыстыру
- •13 Дәріс. Терең тазалау ғимараттарының жұмысын қарқындату мен пайдалану
- •Биотоғандардағы терең тазалауды негіздеу
- •14 Дәріс. Жоғары су өсімдікті тоғанды пайдалану. Су әкету тораптарын жөндеу және пайдалану
- •35 Сур. Жоғары су өсімдікті лас суды терең тазалайтын тоған
- •Биологиялық тоғанның технологиялық жұмыс режимі
- •Жсө биотоғандарды пайдалану
- •Су әкету тораптарын жөндеу және пайдалану
- •36 Сур. Темірбетон көйлекті коллектор
- •15 Дәріс. Лас су тұнбаларын өңдеу процестерін пайдалану мен қарқындату Үлкен көлемді метантенктерді қарқындату
- •Тұнба әкету жүйелерін пайдалану
- •37 Сур. Тұнба әкету схемасы
- •Қалқыма заттарды жинау құрылғысы (е.В.Алексеев, а.Д.Шинибаев, патент №2031848 рф)
- •38 Сур. Қалқыма заттарды жинау құрылғысы
- •Құм бункерлерін пайдалану
- •40 Сур. Құм бункерлері
- •2.3 Тәжірбиелік сабақтардың мазмұны
- •2.4 Оқытушының жетекшілігімен орындалатын студенттердің өзіндік жұмыстары бойынша өткізілетін сабақтардың жоспары (соөж)
- •2.5 Студенттердің өздік жұмыстары бойынша сабақ жоспары (сөж)
- •Пән бойынша емтихан сұрақтары
- •59. И.Н.Извековтыњ эжектор конструкциясын пайдаланған реагентті шаруашылық
- •60.Тесікті полиэтилен құбырларымен қайта жарақтандырылған араластырғыш
- •61.Реагенттерді енгізудің технологиялық схемасын пайдалану
- •Глоссарий
- •«Сумен жабдықтау және сарқынды суды әкету жүйесіндегі ресурсты қорғау технологиясы»
- •050752 – Инженерлік жүйелер және жүйелер мамандығы үшін
Көлденең құмұстағыштың кіру таратушы құрылғысын пайдалану
Жұмысшы көлденең құмұстағыш жұмысының тиімділігін көтеру және пайдалану сенімділігін жоғарылату үшін, сонымен қатар қайта соғылып жатқан құмұстағыштардың габаритті өлшемдерін азайту үшін, біз көлденең құмұстағышты жаңа кіру-тарату құрылғысымен жабдықтадық. Ол ауыспалы қадамды және ауыспалы енді жалюзийлі торлар сияқты біртегіс паралелль пластинадан тұрады. Жұмысшы құмұстағыш табанынан құмұстағыштың көлденең өсіне жылжып сұйықтың бетіне шығып, осы өсті айналу мүмкіндігі бар. Сол кезде пластина енінің ара қашықтыққа қатынасы 2:1 тең, ал жұмысшы күйдегі пластинаның бұрылу бұрышы 90-1100 құрайды.
Құрылған көлденең құмұстағыш 16сур. көрсетілген, кіретін таратушы құрылғысы – 16сур. А түйіні.
16 Сур. Көлденең құмұстағыш
Көлденең құмұстағыш құрамы 2 қабылдау бункері мен резервуар, 3 кіре берістегі тосқауыл шибер, 2 қабылдау бункерінің алдында 4 пластиналардан тұратын таратушы жалюзийлі торлар, артқы жағында 5 тесікке кіретін қатаңдық рамасының тірек саусақтары, 6 тарату пластиналарының тесіктеріне кіретін 8 саусақтар және 7 реттегіш рамадан тұрады. 6 тарату пластиналарының қозғалысы тірек рамасында қатайтатын 8 штурвал көмегімен орындалады.
Құмұстағыш табанына бағытталған тік бойынша құм бөлшектерінің қозғалыс жылдамдығының мәні, сұйықтың ағынында турбулентті қозғалыстағы белгілі диаметрлі құм бөлшектерінің тұну жылдамдығын өсіріп, құмұстағыш ұсталынған минералды бөлшектердің гидравликалық ірілігін кішірейтеді. Расында құмұстағыш табанына бағытталған тік бойынша құм бөлшектерінің қозғалыс жылдамдығы uв бар кезде негізгі есептік (30) формуланы келесі түрде жазуға болады.
,
(32)
осыдан ұсталған құмұстағышпен ұсталған құмның есептік гидравликалық ірілігі шығады
,
(33)
uв судың орташа ағыс жылдамдығына байланысты екенін ескеретін болсақ
,
(34)
мұндағы a - жалюзийлі пластинаның көлденеңге қарай еңкею бұрышы (33) формуланы келесі түрде көрсетуге болады
,
(35)
(35) формуладан көрінгендей жалюзийлі тор пластиналардың жазықтыққа еңкею бұрышы көп болған сайын, құмұстағышпен ұсталатын құм бөлшектерінің гидравликалық ірілігі кішкентай. Осыған орай, жалюзийлі тор түрлі таратушы құрылғысы бар көлденең құмұстағышты қолдану, оның жұмысының тиімділігін жоғарылатып қана қоймай, жалюзийлі тор пластиналарын бұру арқылы тазарту ғимараттарына келетін лас судың ауытқуында ұсталатын құм мен тұнба сапасын реттеуге болады.
Алматы қ. аэрация бекетінде жалюзийлі тор пластиналар ағаштан жасалған.Кіретін таратушы құрылғылардың салмақтық және габариттік өлшемдерінің қатаң шартта қабылданған пластина қалыңдығы S=15мм тең, ал пластинаның төменгі жағының ені L4=200мм тең.Биіктік бойынша пластина торларының енін сызықтық заңға сүйеніп әрдайым толып қалуды алдын алатын жоғарғы пластиналар арасындағы қашықтық 50мм кем болмау керек. Сонда пластиналардың қажетті ені саналып, канал табанымен пластина шетінің координаталары есептеледі. Есептің нәтижесі 4 кестеде келтірілген.
8 кесте
Жалюзийлі тордың геометриялық өлшемдері, мм
№ |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
l4 |
200 |
188 |
176 |
165 |
154 |
144 |
134 |
125 |
125 |
116 |
108 |
B |
100 |
94 |
88 |
82 |
77 |
72 |
67 |
62 |
58 |
54 |
50 |
y |
115 |
224 |
327 |
424 |
516 |
603 |
885 |
762 |
835 |
904 |
956 |
