- •Қ .А.Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті экономика факультеті «қаржы және бухгалтерлік есеп» кафедрасы
- •Лекция тезистері
- •Пән туралы қысқаша мәліметтер
- •1.2 Курстың мақсаты.
- •Пререквизиттер.
- •Постреквизиттер.
- •1.7. Қысқартылған сөздерге түсініктеме.
- •1.8.Ұсынылатын әдебиеттер.
- •Қосымша әдебиеттер
- •1.9 Оқу жоспарынан көшiрме
- •Іі . Пән бойынша оқу - әдiстемелiк материалдар
- •2.1 Курстың тақырыптық жоспары. Барлығы 3 кредит.
- •Студенттің өзіндік жұмысының тізімі (сөж)
- •Лекция №1 Бухгалтерлік есеп ақпараттық жүйе ретінде.
- •Бухгалтерлік есеп туралы түсінік және оның атқаратын қызметі
- •2.Басқаруды ақпаратпен қамтамасыз етуде және қаржылык есеп беруді пайдаланушыларды жіктеудегі бухгалтерлік есептің атқаратын ролі
- •3.Бухгалтерлік есептің қазақстандық және халықаралық стандарттары
- •4. Есепте қолданылатын өлшеуіштер
- •5. Бухгалтерлік есептің міндеті және оған қойылатын талаптар
- •Лекция №2. Бухгалтерлік есептің тұжырымдамалық негізі
- •2.Бухгалтерлердің кәсіби этикасы
- •3.Бухгалтерлік есептің тәсілдері
- •Бухгалтерлік баланс, оның мәні мен ерекшеліктері.
- •Баланстың құрылымы және оның баптарының мазмұны.
- •Шаруашылық операцияларының түрлері және олардың бухгалтерлік балансқа әсері.
- •2 Бөлім. Ағымдағы активтер
- •1.Бухгалтерлік есептің шоттары, олардың мақсаты мен құрылысы
- •2.Бухгалтерлік есеп шоттарындағы екі жақты жазу, оның мәні мен мағынасы
- •3. Жинақтамалы және талдамалы есеп шоттар туралы түсінік
- •Ішкі шоттар
- •Аналитикалық шоттар
- •4.Шоттарды жіктеу
- •5. Бухгалтерлік есеп шоттарының шоттарының жұмыс жоспары
- •Есептік кезеңде қаржылық есепті ұйымдастыру
- •20__ Жыл қаңтар айындағы синтетикалық шоттар бойынша айналым ведомосы
- •Типтік және Жұмыс жоспарлары шоттарының технологиялық байланысының сызбасы
- •Бухгалтерлік шоттарды жіктеу кестесі
- •Синтетикалық бухгалтерлік шоттардың сызбасы
- •Шаруашылық операциялардың типтік өзгерістерінің сызбасы
- •1. Айналым ведомостері, оның маңызы мен құрылу тәртібі
- •Синтетикалық шоттары бойынша айналым ведомосы
- •Лекция №6 Кәсіпорында бухгалтерлік есепті ұйымдастыру Бухгалтерлік есепті құжатпен ресімдеу
- •1.Есеп регистрлері
- •2.Бухгалтерлік есеп формалары
- •3.Түгендеу мен оны жүргізу тәртібі
- •4.Бухгалтерлік құжаттар
- •5.Жаңылыс жазбаларды түзету
- •Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру принциптері
- •Лекция №7. Ағымдағы активтердің есебі: Ақша қаражаттары және олардың эквиваленттері
- •Лекция №8. Ағымдағы активтердің есебі: Алынуға тиісті шоттар және басқадай дебиторлық борыштар
- •Лекция №9. Тауарлы-материалдық қорлардың есебі
- •1.Негізгі құралдар, оларды жіктеу және бағалау
- •2.Кіріске алу есебі және негізгі құралдардың талдамалық есебін ұйымдастыру
- •Негізгі құралдардың кейбір жекелеген түрлерін есептеудің ерекшеліктері
- •3.Негізгі құралдың тозуын және амортизациясын есептеу.
- •4.Негізгі құралдарды жөндеу есебі
- •5.Қаржыландырылған және ағымдағы жалдау бойынша операциялар есебі
- •6.Негізгі құралдарды түгелдеу, кайта бағалау және есеп берудің мәнін ашу
- •Лекция№11 Міндеттемелер есебі
- •Еңбек ақы есебі
- •Еңбекті есептеудің жалпы ережесі.
- •Еңбек ақыны есептеу тәртібі
- •2. Еңбекақыны есептеу тәртібі.
- •1.Жарғылық капиталдың есебі
- •2.Капитал қозғалысы бойынша болатын операциялар есебі
- •3.Резервтік капиталдын есебі
- •4. Бөлінбеген және жиынтық табыстың (жабылмаган зиян) есебі
Есептік кезеңде қаржылық есепті ұйымдастыру
1. Есептік цикл
2. Шаруашылық операциялардың бағалануы мен жіктелуі
3. Шаруашылық операцияларды тіркеу тізімі (журналы)
4. Сальдолық айналым ведомості
1. Есептің барлық объектілері екі көзқарастан: бір жағы щаруашылық құралдар, екінші жағы олардың қалыптасу көздері ретінде қаралады. Бұл қатынас баланста өзінің бейнелеуін табады. Қосарлы жазу есепті жүргізу дұрыстығының үстінен бақылаудың жетік жүйесін құруға мүмкіндік береді. Сол бақылау жүргізуді мысалда көрейік.
20__жылдың қаңтар айындағы шаруашылық операцияларының журналы
№ |
Операциялардың мазмұны |
Сома- сы |
Байланысатын шоттар |
|
Дебет |
Кредит |
|||
1. |
Шаруашылық мұқтаждықтарға есеп айырысу шотынан кассаға ақша алынды |
1000 |
1010 «Кассадағы теңгемен ақша қаражаттары» |
1030 «Ағымдағы банктік шоттардағы ақша қаражаттары» |
2. |
Еңбек ақыдан жеке табыс салығы ұсталды (есептелді) |
3000 |
3350 «Еңбек ақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек» |
3120 «Жеке табыс салығы» |
3. |
Жеткізушілерден материалдар келіп түсті, бірақ төлемдер жасалған жоқ |
30000 |
1310 «Шикізат пен материалдар» |
3310 «Жеткізушілерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек» |
4. |
Бюжетке есеп айырысу шотынан жеке табыс салығы төленді |
4000 |
3120 «Жеке табыс салығы» |
1040 «Ағымдағы банктік шоттардағы ақша қаражаттары» |
|
Жиынтығы: |
38000 |
|
|
Кіріспе бухгалтерлік баланстың мәліметтерін пайдаланып шоттарда сол операцияларды жазамыз.
1310 «Шикізат пен 1030 «Ағымдағы банктік 1010 «Кассадағы
материалдар» шоттардағы ақша теңгемен ақша
қаражаттары» қаражаттары»
Дт |
Кт |
|
Дт |
Кт |
|
Дт |
Кт |
С. 20000 |
|
|
С. 80000 |
|
|
С. 1000 |
|
3) 30000 |
|
|
|
1) 1000 |
|
1) 1000 |
|
Айн.30000 |
Айн. - |
|
|
4) 4000 |
|
Айн. 1000 |
Айн. - |
С. 50000 |
|
|
Айн. - |
Айн. 5000 |
|
С. 2000 |
|
|
|
|
С. 75000 |
|
|
|
|
5010 «Жарияланған капитал» 3120 «Жеке табыс салығы»
Дт Кт |
|
Дт Кт |
||
|
С. 50000 |
|
|
С. 1000 |
|
|
|
4) 4000 |
2) 3000 |
Айн. - |
Айн. - |
|
Айн. 4000 |
Айн. 3000 |
|
С.50000 |
|
|
С. 0 |
3310 «Жеткізушілерге 3350 «Еңбек ақы төлеу бойынша
кредиторлық берешек» кредиторлық берешек»
Дт Кт |
|
Дт Кт |
||
|
С. 20000 |
|
|
С. 30000 |
|
3) 30000 |
|
2) 3000 |
|
Айн. - |
Айн. 30000 |
|
Айн. 3000 |
Айн. - |
|
С. 50000 |
|
|
С. 27000 |
Айналымдарды есептеп соңғы қалдықтарды есептеп шығарамыз.
Балансты құрастыруға кірісуден алдын, айналым ведомосын құрып, шоттардағы жазулардың дұрыстығын бақылау қажет.