- •Жұқпалық қауіпсіздік Қолды әлеуметтік деңгейде тазарту
- •Қолды гигиеналық деңгейде тазарту
- •Қолды тері антисептигімен тазарту
- •Залалсыздандырылған қолғапты кию
- •Қолғапты шешу
- •Зарарсыздандыру заттардан жұмысшы ерітінділерді даярлау кестесі
- •Сұйық зарасыздандыру заттардан жұмысшы ертінділерді даярлау және есептеу кестесі
- •Су тегі асқын тотығының жұмысшы ертіндісін 0,5 % жуушы затымен 1л даярлау есебі
- •Медициналық тағайындаоған бұйымдарды тазарту кезеңдері
- •I кезең. Медицинада тағайындалған бұйымдарды зарарсыздандыру
- •Iі кезең. Медицинада тағайындалған бұйымдарды залалсыздандыру алдындағы тазартудан өткізу
- •Жуушы ерітіндінің құрамы
- •Азопирам байқауының нәтижесі
- •III кезең. Медицинада тағайындалған бұйымдарды залалсыздандыру
- •Таңғыш материалдарды залалсыздандыру қорабына /Бикске салу/
- •II. Қабылдау бөлімшесі. Ауруханаға науқасты қабылдау науқастың дене салмағын өлшеу
- •Науқастың бойын өлшеу
- •Педикулёз анықталған кездегі санитарлық тазарту
- •Гигиеналық душты жүргізу
- •Гигиеналық ваннаны жүргізу
- •Науқасты тасымалдау
- •Халі ауыр жағдайдағы науқасты каталкамен (қол арбамен) тасымалдау
- •Науқасты симс қалпына жатқызу (ішіне және қырына жату қалпы аралығындағы жағдай)
- •Науқасты ішімен жатқызу
- •Науқасты арқасымен жатқызу
- •Науқасты қырымен жатқызу
- •IV. Науқастың жеке бас тазалығы Функциональды кереуетті қолдану
- •Науқастың төсек – орнын дайындау
- •Халі ауыр науқастың төсек – орнының тыстарын ауыстыру (ұзынынан жасалатын әдіс)
- •Халі ауыр науқастың төсек- орын тыстарын ауыстыру (көлденең әдіс) (екі медбикемен орындалады)
- •Ішкі киімді ауыстыру
- •Халі ауыр науқастың шашын күту
- •Халі ауыр науқастың аяғын төсегінде жуу
- •Қолдағы тырнақты қиып алу
- •Аяқтағы тырнақты қиып алу
- •Науқасты қырындыру
- •Қолтық ойығындағы шашты қыру
- •Қасағадағы шашты қыру
- •Халі ауыр әйелдердің жыныс мүшесін жуу
- •Ер адамның жыныс мүшесін жуу
- •Дәрет ыдысын /суднаны/ беру
- •Зәр қабылдағышты беру
- •Дәрет ыдысын және зәр қабылдағышты зарарсыздандыру ерітіндісіне толық батыру әдісі
- •Мұрын қуысын күту
- •Халі ауыр науқастың ауыз қуысын күту
- •Алмалы- салмалы тіс протездерін күту
- •Су балансын анықтау және есептеу
- •Бөлінген сұйықтық
- •Енгізілген сұйықтық
- •VI. Науқасты тамақтандыру Халі ауыр науқасты тамақтандыру
- •Халі ауыр науқасты мұрын-асқазан зонды арқылы тамақтандыру
- •Науқасты гастростома арқылы тамақтандыру
- •Гастростоманы күту
- •VII. Қарапайым физиотерапиялық әдістер Сүлікпен емдеу. Оттегімен емдеу. Жылытқышты қолдану.
- •Мұзды мұйықты қолдану
- •Қыша қағаздарын қою
- •Аяққа қыша ваннасын жасау
- •Ыстық ылғалды компресті қою
- •Салқын компресті қою
- •Ылғалды қыздыру және дәрілік компрестерді қою
- •Парафин және озеокеритпен емдеу
- •Парафинді, озокеритті салу әдістері
- •IV. Кюветті-апликациялық әдіс (тәрелкелік).
- •Ылғалдатылған оттегін мұрын катетері арқылы беру
- •Оттегі жастықшасынан ылғалдатылған оттегін беру
- •Постдуральды (позициялық) дренаж (бронхты қақырықтан тазарту)
- •I. Квинке бойынша дренажды қалыпты жасаңыз.
- •II. Науқасты арқасымен жатқызу
- •III. Науқасты оң жақ қырымен жатқызыңыз - «кереует астынан аяқ киімді іздеу» позасы.
- •IV. Науқасқа тізе шынтақ қалпын алуын ұсыныңыз - «намаз оқитын мұсылман» дене келбеті.
- •Позициялық дренаж (бронхты қақырықтан тазарту)
- •VIII. Дәрі-дәрмектерді қолдану жолдары мен әдістері,ішке қабылдайтын дәрі-дәрмектерді үлестіру Таблетканы,капсуланы,дражені,пилюляны қолдану
- •Түндырманы,қайнатпаны,микстураны (қоспалы сұйық дәріні) қолдану
- •Тұнбаны, экстрактыларды (шырсөлді)қолдану
- •Науқасқа ұнтақты қолдану
- •Дәрі-дәрмектерді сыртқы жолмен енгізу Мұрынға дәрілік тамшыны тамызу
- •Көзге тамшы тамызу
- •Төменгі қабаққа көз майын жағу (тюбиктен, шыны таяқшамен)
- •Құлаққа дәрілік ерітіндіні тамшылатып тамызу
- •Жеке ингаляторды қолдану Дәрілік затты тыныс жолдарына дем алғанда ауыз арқылы енгізуге науқасты үйрету
- •Сеппені қолдану
- •Дәрілік жабысқақ пластырьды салу
- •Балауызды тік ішек арқылы енгізу
- •Майлы таңғышты орындау
- •Теріге майды жағу
- •Теріге майды сылап жағу
- •Дәрілік ерітіндіні теріге сылап жағу
- •Дәрі-дәрмектерді парентеральды жолмен енгізу. Бір рет қолданатын шприцті құрастыру
- •Ампуладан дәрілік ерітіндіні сорып алу
- •Флаконнан дәрілік ерітіндіні сорып алу
- •Антибиотиктерді есептеу және еріту ережелері
- •Тері ішіне инъекцияны орындау
- •Тері астына инъекцияны орындау
- •Инсулинді енгізу
- •Бұлшық етке инъекцияны орындау
- •Көк тамырға инъекцияны орындау
- •Сұйықтықты көк тамырға тамшылатып енгізу үшін бір рет қолданатын жүйені құрастыру
- •Сұйықтықтарды көк тамырға тамшылатып енгізуді орындау
- •IX. Пункциялар Науқасты және медициналық құрал-саймандарды плевра қуысын тесуге (торакоцентезге, плевроцентезге) дайындау
- •Науқасты және медициналық құрал-саймандарды ішті тесуге (лапароцентезге) дайындау
- •Науқасты және медициналық құрал-саймандарды жұлынды тесуге (люмбальды) дайындау
- •Науқасты және медициналық құрал-саймандарды төс сүйегін тесуге (пункциясына) дайындау
- •Науқасты және медициналық құрал-саймандарды буынды тесуге дайындау
- •Тазалау клизмасын қою
- •Сифон клизмасын қою
- •Резенке алмұрт тәрізді баллонша көмегімен босату (майлы, гипертонгиялық, дәрілік) клизмаларын қою Дәрілік клизманы қою
- •Майлы клизманы қою
- •Дәрілік клизманы қою
- •Гипертониялық клизма қою
- •Жел шығаратын түтікті қою
- •Тазалау клизмасын қою
- •Сифон клизмасын қою
- •Резенке алмұрт тәрізді баллонша көмегімен босату (майлы, тұзды, дәрілік) клизмаларын қою
- •Жел шығаратын түтікті қою
- •Майлы клизманы қою
- •Дәрілік клизманы қою
- •Гипертониялық клизма қою
- •Хі. ҚУықты катетерлеу Әйелдердің қуығын катетерлеу
- •Ер адамның қуығын катетерлеу
- •Хіi. Лабораториялық және аспаптық зерттеу әдістеріне науқасты дайындау Лабораториялық анализге саусақтан қан алу
- •Выкуумды жүйе көмегімен көк тамырдан қанды алу.
- •Биохимиялық зерттеуге көк тамырдан қан алу
- •Қақырықты зерттеу
- •Қақырықты зерттеуге жинау ережесі
- •Жалпы клиникалық анализге қақырықты жинау
- •Атиптік жасушаларға қақырықты жинау
- •Аурухана жағдайында туберкулезге микроскопиялық зерттеу үшін қақырықты жинау
- •Бактериологиялық зерттеуге қақырықты жинау
- •Жеке түкіргішті қолдану ережесі
- •Жұтқыншақтан жағынды алу
- •Мұрын қуысынан жағынды алу
- •Жалпы клиникалық анализге зәрді жинау
- •Нечипоренко әдісімен зәрді жинау
- •Зимницкий байқауына зәрді жинау
- •Диастазаға зәрді жинау
- •Іс әрекет алгоритмі:
- •Қантты анықтауға зәрді жинау
- •Зәрдегі глюкозаны ұзынша сопақ тестімен анықтау
- •Розин байқауын жүргізу. (зәрдегі билирубинді анықтау – сапалы байқау)
- •Билирубинді ұзынша сопақ тестімен анықтау
- •Зәрді бактериологиялық зерттеуге алу. (әйелдер үшін)
- •Медбикенің іс-әрекет алгоритмі:
- •Науқастың іс-әрекет алгоритмі:
- •Копрологиялық зерттеуге нәжісті алу
- •Іш құртының жұмыртқасын анықтауға нәжісті алу
- •Жасырынды қанды анықтауға нәжісті алу
- •Бактериологиялық зерттеуге «ашық нәжістен» нәжісті қоректі ортасы бар Петри табақшасына алу
- •Бактериологиялық зерттеуге «ашық нәжістен» нәжісті пробиркаға алу
- •Бактериологиялық зерттеуге тікелей тік ішектен нәжісті алу
- •Хii. Науқастарды эндоскопиялық және рентгенологиялық зерттеулерге дайындау Науқасты бронхоскопияға дайындау
- •Науқасты фиброгастродуоденоскопияға дайындау
- •Науқасты колоноскопияға дайындау
- •Науқасты ректоромоноскопияға дайындау
- •Науқасты цистоскопияға дайындау
- •Науқасты ультрадыбыстық зерттеулерге дайындау іш перде қуыс мүшелері (бауыр, өт, ұйқы безі, талақ) және бүйрек
- •Науқаты бронхографияға дайындау
- •Медбикенің іс-әрекет алгоритмі:
- •Рентген кабинеті медбикесінің іс-әрекет алгоритмі:
- •Науқасты асқазан және он екі елі ішекті ренгенологиялық зерттеуге дайындау
- •Посттық медбикенің іс-әрекет алгоритмі:
- •Рентген кабинеті медбикесінің іс-әрекет алгоритмі:
- •Науқасты ирригоскопияға дайындау.
- •Посттық медбикенің іс-әрекет алгоритмі:
- •Рентгенологиялық кабинеті медбикесінің іс-әрекет алгоритмі:
- •Науқасты көк тамырлық (экскреторлық) пиелографияға дайындау
- •Посттық медбикенің іс-әрекет алгоритмі:
- •Рентген кабинеті медбикесінің іс-әрекет алгоритмі:
- •Асқазанды жуу
- •Асқазанды зондсыз әдіспен жуу
- •Науқасты дайындау және фракциялық әдіспен асқазан сөлін алу
- •Науқасты дайындау және ұлтабарды зондтау
- •Құсқан науқасқа алғашқы көмек көрсету
- •Әлсіріген немесе ессіз күйде құсқан науқасқа көмек көрсету
- •Өкпе- жүрек реанимациясы
- •А ережесі. Науқасқа тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қамтамасыз ету
- •Іі. Сафардың үш құрамды әдісі
- •В ережесі. Өкпенің жасанды вентиляциясы
- •Өкпенің жасанды вентиляциясын «ауыздан - ауызға» жасау әдісі
- •Өкпеніңжасанды вентиляциясын «ауыздан - мұрынға» жасау әдісі
- •С ережесі. Ересек адамдардың жүрегіне сырттай массаж жасау
- •Өлікті жайғастыру ережелері
- •Пайдаланылған әдебиеттер
Бұлшық етке инъекцияны орындау
Мақсаты: емдік - бұлшық ет ұлпаларына дәрілік ерітіндіні енгізу.
Қолдану көрсетілімдері: дәрігердің тағайындауы.
Қарсы көрсетілімдері: бұлшық ет ұлпаларының атрофиясы, инъекция жасаған жерде терінің және тері асты майлы клетчаткаларының зақымдануы, дәрілік ерітіндіге аллергиялық реакциялар.
Енгізілетін жерлері: бөксенің жоғарғы-сыртқы бөлігі, санның алдыңғы қыр беті ортаңғы бөлігі, иықтың сыртқы беті жоғарғы үштің бір бөлігі.
Асқынулар: иненің сынуы, жүйке бағанасынын зақымдануы, май эмболиясы (тамырдың бітелуі), абсцесс (іріңді ісік), инфильтрат (қатайған тін бөлігі), вирустік гепатит, АИТВ, аллергиялық реакциялар, анафилактикалық шок.
Дайындаңыз: залалсыздандырылған: көлемі 5-10 мл бір рет қолданылатын шприцті, ұзындығы 40-60 мм инъекцияға арналған инені, мақта домалақтарын қолғаптарды, дәрігер тағайындаған дәрілік ерітіндіні, тері антисептигін, қауіпсіз жинауға және жоюға арналған контейнерді.
Іс-әрекет алгоритмі:
Дәрілік препаратты қолдану бойынша нұсқаумен танысыңыз.
Науқасқа емшара барысы мен мақсатын түсіндіріп, оған енгізілетін дәрілік ерітінді туралы мәліметті беріңіз.
Науқасқа ыңғайлы қалыпты алуға көмектесіңіз:
бөксеге енгізгенде – ішімен немесе қырымен жатқызыңыз;
санға енгізгенде – арқасына жатқызып, аздап қана аяғын тізе буыннан бүгіңіз немесе отырғызыңыз;
иыққа енгізгенде – жатқызыңыз немесе отырғызыңыз.
Инъекция жасайтын жерді киімінен босатыңыз.
Инъекция жасайтын жерді анықтаңыз (бөксенін жоғарғы-сыртқы бөлігі).
Инъекция жасайтын жерді саусақпен басып тексеріңіз түйін және қатаюы болмау керек.
Гигиеналық деңгейде қолды жуып, қолыңызды тері антисептигімен өңдеңіз, қолғапты киіңіз (стандартты қараңыз).
Шприцті құрастырыңыз (стандартты қараңыз).
Тағайындалған дәрілік ерітіндіні шприцке сорып алыңыз: шприцті бір рет қолданылатын ораудын ішіне салыңыз. (стандартты қара).
Қолғапты тері антисептигімен тазартыңыз.
Тері антисептигіне суландырылған екі мақта домалақтарын инъекция жасайтын жерді тізбектілікпен тазартыңыз: алдымен үлкен аймақты, сосын тұп-тура инъекция жасайтын жерді. Тері антисептигіне суландырған үшінші мақта домалағын сол қолдың IV және V саусақ арасына салыңыз.
Оң қолға шприцті алыңыз: V саусақты иненін канюласына; II саусақпен шприцтің поршенінен ұстаңыз; I, III, IV саусақтарды цилиндрге қойыңыз (поршеннің сабы бос болуы керек).
Сол қолдың I және II саусақтарымен инъекция жасайтын жердің терісін керіп бекітіңіз.
Бөксенің жоғарғы сыртқы бөлігіне инені енгізіңіз (шприцті теріге тік 900 бұрышпен ұстап), тері үстінен иненің ұзындығын 0,5 см-ден кем қалдырмаңыз.
Сол қолды поршенге көшіріп, II және III саусақтармен шприцтің цилиндірінің жиегінен ұстап, I саусақпен поршенді басып, дәрілік ерітіндіні енгізіңіз.
Тері антисептигіне суландырған мақта домалағын инъекция жасаған жерге қойыңыз.
Оң қолмен инені жылдам қимыл-қозғалыспен шығарып алыңыз.
Теріден мақтаны алмай тұрып, инъекция жасаған жерге жеңіл ұқалауды жасаңыз.
Қолданылған шприцтерді, мақта домалақтарын, қолғапты қауіпсіз жинауға және жоюға арналған контейнерге салыңыз.
Қолыңызды жуып, кептіріңіз.
Ескерту:
санның алдыңғы қыр беті ортанғы бөлігіне, иықтың сыртқы беті жоғарғы үштің бір бөлігіне бұлшық етке инъекция жасағанда шприцті тері астына инъекция жасағандай ұстап инені 450 бұрышпен енгізеді, сүйек қабын зақымдамау үшін;
майлы ерітінділерді, суспензияларды, басқа да дәрілік ерітінділерді енгізер алдында қан тамырларына иненің түспегеніне көзіңізді жеткізіңіз, сәл поршенді өзіңізге қарай тартыңыз, егер де шприцте қан көрінсе (тамыр жарақаттанған), онда иненін қалпын өзгертіңіз, оны жоғары және шетке жылжытып тағы да ине қайда екенін тексеріңіз. Ине тамырда еместігіне көзіңіз жеткеннен кейін, дәрілік затты бұлшық етке енгізіңіз. Егер де шприцте тағы да қан көрінсе шприцті шығарып алыңыз және инъекцияны қайталаңыз, инені ауыстырып және басқа жағына енгізіңіз;
инъекция жасаған жерде инфильтрат пайда болмау үшін жылтқышты қойып, йодтан тор жасаңыз;
майлы ерітінділерді енгізер алдында, су моншасында t-37-380С жылытыңыз.
