- •1 Электроқозғалтқышты таңдау және жетектің кинематикалық есебі
- •1.1 Электроқозғалтқышты таңдау
- •1.2 Жетектің кинематикалық параметрлерін анықтау
- •2 Жалпақ белдікті берілісті есептеу
- •2 Бәсеңдеткіштің тісті дөңгелектерін есептеу
- •2.1 Тісті дөңгелектің материалдарын таңдау
- •2.2 Бәсеңдеткішті есептеу
- •3 Біліктердің алдын-ала есептелінуі
- •4 Тістегергіш пен дөңгелектің құрылғы өлшемі
- •5 Бісеңдеткіш тұрқысының құрылымдық өлшемдері
- •6 Бәсеңдеткішті құрастырудың бірінші кезеңі
- •7 Мойынтіректің жұмыс істеу ұзақтылығын тексеру
Бірсатылы цилиндрлі тісті бәсеңдеткіштен және жалпақ белдікті берілістен тұратын жетекті жобалау
1 – электрқозғалтқыш; 2 – жалпақ белдікті беріліс; 3 – цилиндрлі тісті бәсеңдеткіш
Жетекті есептеу үшін мәліметтер
Бастапқы берілгендер |
Нұсқалар |
|||||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
|
Қуат Р3, кВт |
6,8 |
1,4 |
7,5 |
2,0 |
8,0 |
2,75 |
9,0 |
3,7 |
12,0 |
5,2 |
Бұрыштық жылдамдық ω3, рад/с |
5π |
4,9π |
4,6π |
4π |
5,2π |
6π |
4,4π |
4,5π |
5,4π |
4,8π |
1 Электроқозғалтқышты таңдау және жетектің кинематикалық есебі
1.1 Электроқозғалтқышты таңдау
1.1.1 Анықтама кестесі бойынша жетек құрамына кіретін әр берілістің және әр жабдықтың ПӘК-ін қабылдаймыз (1.1- кесте):
1=0,98
– жабық цилиндірлік тісті берілістің
ПӘК- і;
2=0,96 – ашық жалпақ белдікті берілістің ПӘК- і;
3=0,99 – бір жұп домалау мойынтірегінің шығынын есепке алатын коэфициенті.
1.1.2 Осы қабылдаған ПӘК мәндері бойынша жетектің жалпы ПӘК-ін есептейміз
ж=
=0,98
·0,96·0,992=0,922
(1.1)
1.1.3 Электроқозғалтқыштың қажетті қуатын анықтаймыз
Pқаж=Р3/ ж=2 /0,922=2,169 кВт. (1.2)
4 Электроқозғалтқыш білігінің бұрыштық жылдамдығының шамасын жуықша түрде анықтаймыз
´қоз=
ω3·u´бб
u´цил=4∙3,14∙3∙5=188,4
рад/с; (1.3)
мұндағы u´бб – жалпақ белдікті берілістің беріліс саны; оны тиімді аралықтан қабылдаймыз;
u´цил – бір сатылы цилиндрлі берілістің беріліс саны.
Оларды тиімді аралықтан қабылдаймыз (u´бб=2÷5; u´цил=4÷6,3). Сонымен u´бб=3; u´цил=5 деп таңдайимыз.
5 Электроқозғалтқыш білігінің айналу жиілігінің шамасын жуықша түрде анықтаймыз
=30
´қоз
/π
=30∙188,4/3,14=1800 айн/мин; (1.4)
6 Алынған
мәліметтер арқылы анықтамалық кестеден
электроқозғалтқыш түрін таңдаймыз.
Таңдайтын электроқозғалтқыш қуаты
қажетті қуатқа тең немесе одан үлкен,
ал білігінің айналу жиілігі жуықша
шамасына (
)
жақын
болуы тиіс, яғни Рэ.қ
Рқаж=1,605
кВт, nном≈
=1350
айн/мин. Бұған
4А90L4У3
электроқозғалтқыш сәйкес келеді. Оның
сипаттамалары: Рэ.қ=2,2
кВт;
nс≈nб=1500
айн/мин;
S=5,1
%; d=24
мм.
7 Электроқозғалтқыш білігінің номиналды айналу жиілігінің шамасын анықтаймыз
nном=nc(1-S%/100%). (1.5)
nном=1500∙ (1 – 5,1/100)=1425 айн/мин.
8 Электроқозғалтқыш білігінің бұрыштық жылдамдығының шамасын анықтаймыз
қоз=
nном/30=3,14∙1425/30=149,15
рад/с. (1.6)
9 Енді жетектің жалпы беріліс санын есептейміз
uж= қоз/ 3 =149,15/12,56=15,83 (1.7)
10 Жетектің жалпы беріліс санын сатыларға жіктейміз:
uцил=5 деп аламыз, онда
uб.б=uж/uцил=11,88/5=2,37. (1.8)
Сонымен uцил=5; uб.б.= 3,16 деп қабылдаймыз.
1.2 Жетектің кинематикалық параметрлерін анықтау
1.2.1 Белдікті беріліс шкивтерінің айналу жиілігі мен бұрыштық жылдамдықтарын анықтаймыз:
Жетекші шкивтікі
nl=nном=1425 айн/мин; (1.9)
1= n1/ 30=3,14∙1425/30=149,15 рад/с.
жетектегі шкивтікі
n2= n1/ uб.б =1425/2,37=601 айн/мин; (1.10)
2= n2/ 30=149,15/2,37=47,1 рад/с; (1.11)
1.2.2 Бәсеңдеткіш біліктерінің айналу жиілігі мен бұрыштық жылдамдықтарын анықтаймыз:
жетекші біліктікі
n3= n2= 601 айн/мин; (1.12)
2= 3= n3/ 30=3,14∙601/30=62,9 рад/с (1.13)
жетектегі біліктікі
n4 =n3/ uцил =601/5= 120 айн/мин; (1.14)
4= n4/30=3,14∙120/30=12,6 рад/с (1.15)
1.2.3 Жоғарыдағыдай жетектің әр білігіндегі қуат шамасы мен бұраушы момент шамасын анықтаймыз.
Белдікті берілістің:
жетекші шкивіндегі
Р1= Рқаж=2,169 кВт; (1.16)
Т1=Р1/ 1=2,169∙103/149,15=14,5 Н∙м=14,5∙103 Н∙мм; (1.17)
жетектегі шкивіндегі
Р2=Р1∙ 2∙ 3=2,169∙0,96∙0,99=2,06 кВт; (1.18)
Т2=Р2/ 2=2,06∙103/62,9=32,6∙103 Н∙мм;
Бәсеңдеткіш біліктеріндегі:
жетекші
Р3=Р2=2,06∙кВт; (1.19)
Т3=Р3/ 2=2,06∙103/62,9=32,6∙103 Н∙мм. (1.20)
жетектегі
Р4=Р3∙ 1∙ 3=2,06∙0,98∙0,99=1,99 кВт; (1.21)
Т4=Р4/ 4=1,99∙103/12,6=158∙103 Н∙мм. (1.22)
